Daarvoor waarschuwt Rik Harmsen, sectorexpert wind op land bij de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA). Woensdag oordeelde de Raad van State (RvS) dat de landelijke normen die gelden voor de bouw van windmolens een milieutoets moeten ondergaan. Volgens Harmsen geeft de uitspraak van de rechter duidelijkheid over de regels. „We respecteren uiteraard de uitspraak. Het is zoals het is.”

Hoe ingrijpend is deze uitspraak?

„Het raakt nu een stuk of zes windparken die in de vergunningprocedure zitten. Die projecten kunnen nu niet verder. Dat geldt zolang de milieubeoordeling omtrent de landelijke normen niet is uitgevoerd.

Bouwers van windparken kunnen zich wel tot de gemeente richten, geeft RvS zelf aan. Gemeenten kunnen namelijk zelf normen opstellen. Maar tegen die normen valt ook weer bezwaar te maken. Dus daar zit onzekerheid in. Het is de vraag of dit gebeurt.”

Hoelang gaat dit duren?

„De milieubeoordeling door het Rijk ­–en de eventuele aanpassing van de normen­– is niet binnen enkele weken uitgevoerd. Van wat ik heb horen zeggen, gaat het gerust een paar maanden duren. Tot die tijd zit de bouw van windparken dus op slot. Tenzij je de vluchtroute neemt via gemeenten. Al lijkt het me een logische veronderstelling dat die de normen ook niet van de ene op de andere dag hebben ingevoerd. Als dit echt maanden gaat duren, levert dit serieuze vertraging op bij nog meer windparken.”

Peter de Lange, advocaat namens de tegenstanders van windmolens, ziet mogelijkheden om eerder verleende vergunningen voor bestaande windparken te laten intrekken na de uitspraak van de rechter. Vreest u dat ook?

„Ik ben niet verbaasd dat hij dat roept, want hij deed al vaker toespelingen in die richting. In Nederland kun je voor elke vergunning een intrekkingsverzoek doen. Die moet je dan wel goed onderbouwen. Wat daar in dit geval uitkomt, is aan de rechter.”

Er komen flinke krachten los tegen windenergie.

„Klopt, er is zeker weerstand tegen. Al wil ik dat graag in perspectief plaatsen: bij elk groter project in de ruimtelijke ordening in Nederland komt er verzet. Of het nu gaat om een stal, een hoogspanningsleiding of een autoweg, er is altijd wel iemand die zijn vinger opsteekt, omdat het plan hem of haar niet zint. Nu er steeds meer windprojecten komen is het logisch dat je vaker van weerstand hoort.”

Maakt u zich zorgen over de energietransitie?

„Bij elk project kom je obstakels tegen die je moet oplossen. Dus bij windprojecten ook. Deze uitspraak van de RvS is zo’n obstakel, al kunnen we er zelf niet veel aan doen. Tegelijk: elk obstakel is er één. Dat helpt de energietransitie niet vooruit.

Als ik naar de energietransitie in de breedte kijk ­–dus niet alleen naar windturbines– maak ik me wel echt zorgen. Steeds meer opties liggen onder vuur of worden zelfs afgeschoten. De Tweede Kamer heeft recent nog besloten voorlopig te willen stoppen met biomassa. Ik hoor veel politici die iets niet willen, terwijl we samen juist heel veel wél moeten willen. Anders komen we er niet.”