Overduidelijk draagt Leersum nog de sporen van het noodweer dat twee weken geleden over het dorp raasde. Daken zijn afgedekt met zeil. Her en der liggen in stukken gezaagde boomstammen. In de Julianalaan harken werklui donderdag takken bij elkaar. Vanuit een hoogwerker repareert een bouwvakker een dak.

Peter Hildebrand (61), stevige tatoeage op de bovenarm, heeft net een klus geklaard. Hij is schoonmaker bij Dolmans Calamiteiten Diensten. ”Puinruimer” staat er op een bordje achter de voorruit van zijn busje. Samen met zijn collega heeft Hildebrand een bouwdroger opgehaald uit een woning. Het apparaat moest een natte vloer droog krijgen.

Hildebrand is pakweg dertig jaar actief als puinruimer na calamiteiten, maar chaos als na het verwoestende noodweer in Leersum zag hij niet eerder. „Er is in delen van Leersum bijna geen huis zonder schade.” De afgelopen weken was Hildebrand druk met noodreparaties aan daken en het veilig stellen van meubels. „Mensen waren blij dat we kwamen.”

Schutting

De verwoestende valwind die op 18 juni over Leersum en omgeving raasde, veroorzaakte in Leersum naar schatting 7,3 miljoen euro verzekerde schade. Dat meldde het Verbond van Verzekeraars donderdag. Landelijk lag het schadebedrag door noodweer die dag op 37 miljoen. De werkelijke schadebedragen liggen hoger; niet alle verwoeste spullen zijn verzekerd.

In Leersum zitten ze te springen om bouwvakkers. „Iedereen is druk, er zijn te weinig vakmensen”, vertolkt de 62-jarige Fred Hendriks de frustratie van menig dorpeling. Door het noodweer raakten onder meer zijn dak, auto’s en schutting beschadigd. „De trampoline hing in een boom.” Hendriks vreest in Leersum „Groningse toestanden”, waarbij hij doelt op voortetterende verzekeringsprocedures met het oog op herstel van beschadigde woningen. De omgewaaide schutting lapt hij zelf maar op. „Als ik moet wachten op een aannemer, duurt het te lang.”

In Leersum hoor je nog steeds roem over de saamhorigheid na het noodweer. Meteen nadat op 18 juni de valwind tot bedaren was gekomen, staken mensen de handen uit de mouwen en hielpen ze elkaar. Toch vertoont dat bastion van eensgezindheid barsten. Hamvraag: Wie draait er voor de kosten op? Valt het je buurman te verwijten als zijn slecht onderhouden boom jouw auto verplettert? Rond dit soort disputen loopt het in sommige gevallen in Leersum „allemaal niet zo lekker”, weet Jan Louis Kuiper (64), voorheen hovenier en boomverzorger.

Hij kan erover meepraten. Gevelde bomen bij de buren beschadigden onder meer zijn dak en Lelijke Eend. Kuiper vreest een taai schadeafhandelingstrajact. „Ik sluit niet uit dat het een advocatenkwestie wordt”, zegt de Leersummer. Intussen passeert een bouwbusje over een smal laantje zijn woning.

Tranen

Of zijn gebutste Lelijke Eend („de foto ervan ging de wereld over”) richting sloop ging? „Nee. De beheerder van het Citroënmuseum in Andijk wilde hem dolgraag hebben. Hij gaf er 1500 euro voor. Het chassis is nog goed en de motor startte nog.”

De eerste schrik mag dan achter de rug zijn, Kuiper merkt dat het noodweer hem mentaal nog parten speelt. „Gisteren zag ik misschien wel de grootste houtversnipper van Europa in Leersum aan het werk. Prrr, prrr, prrr. Ik haalde twee keer adem en in die tijd werd een 15 meter lange boomstam van 40 centimeter doorsnee door de versnipperaar gehaald. De tranen sprongen me in de ogen. Zo’n boom heeft toch jarenlang gegroeid.”

Door de striemende valwind sloegen complete bospercelen tegen de aarde. Zo’n 730 hectare bos rond Leersum werd afgesloten. Vrijdag kon een deel daarvan weer open, meldde zegsman Marcel van Dun donderdag. Het opruimwerk gaat nog maanden door. „Op nogal wat plekken is het bos onveilig. Bijvoorbeeld omdat takken of boomkruinen los in een boom hangen en bij regenval of wind naar beneden kunnen komen.”

Onduidelijk is wat er precies gaat gebeuren met bijvoorbeeld het zwaargehavende Lombokbos. „We willen in gesprek met bewoners. Moeten we de bomen laten liggen, als interessant ecologische experiment? Dat is een optie.”

Groot wonder

In de Prins Bernhardlaan dicht Aar van Swieten met een kwast de butsen in zijn camper. „Die schade is niet verzekerd”, zegt zijn vrouw Dia Mulderij. Ze hoopt dat via een gemeentelijke geldpot of een geldinzamelingsactie niet-verzekerde gedupeerden hulp krijgen. „De Volkswagen van ons buurmeisje is geplet door een boom, maar ze is daarvoor niet verzekerd. Erg spijtig.”

Ondanks de narigheid telt Mulderij haar zegeningen. „Het is een groot wonder dat in Leersum geen doden zijn gevallen.”