Wereldwijd boden al meer steden excuses aan voor slavernij
Amsterdam wordt donderdag bij de nationale herdenking van de afschaffing van de slavernij naar verwachting de eerste Nederlandse stad die excuses aanbiedt voor het slavernijverleden. Daarmee heeft de hoofdstad geen wereldprimeur in handen. Zo deden steden en bedrijven in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten dit al.
Grote Britse steden als Londen en Liverpool gingen Amsterdam voor, evenals bijvoorbeeld Chicago en Charleston in de VS. In de Verenigde Staten waren het niet alleen lokale overheden, maar ook het Huis van Afgevaardigden en de Senaat die hun excuses aanboden. De verontschuldigingen hebben tot verschillende resultaten geleid. In Liverpool, destijds een belangrijke havenstad voor de slavenhandel, worden er sindsdien jaarlijkse herdenkingen gehouden. Het Amerikaanse Charleston nam een resolutie aan waarbij het stadsbestuur beloofde samen te werken met bedrijven voor raciale gelijkheid.
Een veelgehoord geluid bij dergelijke verontschuldigingen is de mogelijkheid van financiële compensatie voor bijvoorbeeld nabestaanden van tot slaaf gemaakten. Vooral in de Verenigde Staten speelt sinds de afschaffing van slavernij de discussie rondom deze ‘reparations’.
Bij excuses waarbij het wel tot herstelbetalingen kwam, leidde het vaak niet tot betalingen aan nabestaanden maar om financiering van grotere projecten. Zo bijvoorbeeld ook in Asheville, North Carolina. Het stadsbestuur bood vorig jaar niet alleen excuses aan maar zette ook 2,1 miljoen dollar apart om raciale ongelijkheid aan te pakken. Eén van de eerste Amerikaanse programma’s die wel uitkeringen aan nabestaanden biedt, is opgezet door een seminarie in de staat Virginia. Daar geeft men jaarlijks 2100 dollar aan nabestaanden van tot slaaf gemaakten die moesten werken voor deze instelling.
In het Verenigd Koninkrijk boden ook bedrijven als verzekeringsmarkt Lloyd’s of London en pubuitbater Greene King excuses aan. Verder verwijderde de universiteit van Oxford een omstreden standbeeld. Lloyd’s of London beloofde ook om te investeren in gelijke kansen voor minderheden. Een regionale alliantie van Caribische landen vindt echter dat bedrijven als Lloyd’s geld moeten uittrekken om het Caribisch gebied te ontwikkelen, omdat dit een centrum was voor mensenhandel.