Opluchting alom na de zondagse vondst van de 46-jarige militair op wie wekenlang jacht werd gemaakt. Daarmee „komt er een einde aan vijf weken van onzekerheid en dreiging”, aldus de Belgische minister van Defensie Ludivine Dedonder. Burgemeester Johan Tollenaere, die de levenloze Conings vond, sprak van „een opluchting voor de hele regio.”

Voor Marc Van Ranst betekent de dood van de militair dat hij weer terug naar huis mag. De vooraanstaande Belgische viroloog moest met zijn gezin onderduiken, nadat Conings in afscheidsbrieven de nodige bedreigingen had geuit. „Ik hoop binnenkort naar het normale leven terug te keren”, zei Van Ranst. Desondanks houdt de lokale politie nog een oogje in het zeil bij het huis van de viroloog.

Martelaar

En dat is niet voor niets, zegt prof. Kenneth Lasoen, expert inlichtingendiensten en veiligheid van de Universiteit Antwerpen. De dreiging vanuit rechts-extremistische kringen waar Conings contacten had, is nog steeds aanwezig. „Ik vrees dat iemand de fakkel van hem gaat overnemen.”

In deze extreemrechtse milieus speelt het martelaarschap een niet te onderschatten rol, verklaart de deskundige. „Ondanks dat Conings niets heeft aangericht, geldt hij voor extreemrechts als een martelaar. Zij menen dat België een heksenjacht is begonnen. De kans is groot dat iemand geïnspireerd gaat worden om af te maken waar hij aan begonnen is.”

Hoewel Conings alleen handelde, bleek hij niet alleen te staan. Zo’n honderd sympathisanten hielden zondag een wake bij zijn huis in Dilsen-Stokkem. De afgelopen weken klonken er ook op sociale media steunbetuigingen aan de gevluchte militair. Facebookgroep ”Als 1 achter Jürgen” telde, voordat Facebook deze offline haalde, bijna 50.000 leden. Ook andere groepen uitten hun sympathie.

Deze aanhangers moeten echter niet over een kam worden geschoren met rechts-extremisten, zegt Lasoen. Het merendeel uit via Conings gewoonweg eigen frustraties over de aanpak van de coronacrisis en de beperkende maatregelen. „Die storen zich aan de autoritaire manier waarop Van Ranst zich heeft opgesteld. Maar ik denk dat als Conings effectief iets zou hebben uitgericht, die steun meteen was weggevallen.” Dat neemt niet weg dat een deel ideologisch betrokken is, aldus de deskundige.

De zaak Conings blijft vooral „een heel unieke situatie. Hij was een ervaren militair en als wapenmeester had hij makkelijker toegang tot het wapendepot. Niet iedereen die dezelfde ambities heeft als Conings, kan ook zomaar aan raketlanceerders geraken.”

Complottheorieën

Dat een mountainbikende burgermeester Conings vond, voedt onder sympathisanten en familieleden de nodige theorieën. Hoe kan het dat een 650.000 euro kostende militaire operatie in hetzelfde gebied geen resultaat opleverde? Tegen de Belgische krant Het Laatste Nieuws zei een familielid van Conings dat hij om het leven is gebracht door collega’s. „Het kan niet dat 500 militairen met honden hem niet vinden. Ze hebben hem gedood.”

De advocaat van Conings’ vriendin wees die suggestie maandag af. Hij zegt niet te twijfelen aan de verklaring dat de militair de hand aan zichzelf geslagen heeft. Volgens het Belgische OM deed Conings dat met een vuurwapen dat op zijn lichaam is aangetroffen. Hij zou naar schatting al een week tot vier weken geleden zijn overleden.

Belgische experts maakten de late vondst aannemelijk. Een forensisch deskundige zei tegen de omroep VRT dat het warme weer de ontbinding heeft versneld. Hierdoor roken de burgemeester en een jager een lijkgeur. Dat militairen wel in het gebied zijn geweest, maar hem niet vonden, komt doordat het zoeken was naar „een korrel rijst op twintig voetbalvelden met hoog gras”, aldus federaal procureur Frédéric Van Leeuw.