Groeneveld kreeg maandagochtend de laatste tussenstand door van het aantal kerken dat nu zeker is. En dat zijn er méér dan hij had verwacht. „Het zijn er 171. Daar zijn wij heel blij mee.” Want het kunnen er de komende weken nog meer worden, aldus de voorzitter van Stichting Tsjerkepaad.

Van dertig kerkbesturen is nog geen bericht gekomen of ze hun deuren in de maanden juli, augustus en twee zaterdagen in september weer openen voor bezoekers, die het kerkelijk erfgoed willen bekijken.

Groeneveld is vooral blij met het grote aantal kerken omdat in april pas de knoop werd doorgehakt om Tsjerkepaad dit jaar door te laten gaan. Door de coronasituatie van dit voorjaar en alle beperkingen was nog erg onzeker wat er in de zomer allemaal kon en mocht. Zodoende moesten lokale gemeenten heel snel beslissen of ze het dit jaar nog konden regelen dat hun kerkgebouw open zou zijn voor de populaire open kerkenroute in Fryslân.

Groeneveld had er in de winter nog een hard hoofd in. Hij was bezorgd. Het bestuur van Tsjerkepaad wilde het liefst niet nóg een keer het besluit moeten nemen, net als in 2020, om Tsjerkepaad van de kalender te schrappen. Maar als dat had gemoeten, dan was dat natuurlijk wel gebeurd.

Oudere vrijwilligers

Nu hebben 62 kerken om verschillende redenen aangegeven dit jaar niet open te gaan. Dat heeft volgens Groeneveld deels te maken met corona. „Zij durven het nog niet aan.” Bijvoorbeeld omdat men een vrijwilligersploeg heeft met veel ouderen. Maar ook door restauraties die plaatsvinden, gaat een kerk soms niet open. Het is volgens de voorzitter ieder jaar wel zo dat er wat kerken afvallen en bijkomen. Zo doen dit jaar voor het eerst Spannum en Oudwoude en Westergeest mee.

Een uitdaging voor de toekomst noemt hij wel dat de lokale vrijwilligers vaak tot de oudere leeftijdscategorie behoren. Door corona komt dat nu explicieter in beeld. „Daar moeten we wat mee.” De noodzaak om ook jongeren te interesseren om gastheer of -vrouw te zijn voor de bezoekers is urgent. Er zijn namelijk oudere vrijwilligers –die het soms al jaren doen– die nu aangeven toch te willen stoppen. „Wat ik heel begrijpelijk vindt.”

Tijdens Tsjerkepaad zullen preventiemaatregelen gelden voor bezoekers. Zoals het dragen van een mondkapje in het kerkgebouw, het desinfecteren van de handen en anderhalvemeter afstand houden. Bij binnenkomst zal de bezoeker gevraagd worden naar zijn gezondheid. Een soort ‘checkgesprek’. Of mensen ook met een schoongemaakte pen het gastenboek moeten tekenen, weet Groeneveld niet. Dat valt onder de eigen verantwoordelijkheid van de kerken. Ook hier geldt uiteraard dat voorzichtigheid het uitgangspunt is, aldus de voorzitter. Er mag geen koffie in de kerken geschonken worden, maar er is wel ”coffee-to-go”, die bezoekers dan buiten kunnen nuttigen. Alle deelnemende kerken krijgen nog een brief met instructies. Uiteindelijk zijn de organiserende kerken verantwoordelijk voor een goed verloop van de openstelling.

Het is aan kerken zelf of ze ook nog aanvullende activiteiten organiseren, zoals de inzet van organisten die het orgel bespelen of het houden van exposities. Stichting Tsjerkepaad beperkt dit jaar zelf de eigen activiteiten. Zo zijn er geen wandel- en fietstochten. Wel is er een orgelexcursie langs de kerken van Ferwert, Marrum en Hallum, op 31 juli. Daar kunnen maximaal vijftig mensen aan meedoen, die zich van te voren dienen op te geven.

Ds. T. van der Linden houdt houdt op 21 juni een presentatie over de Harlinger kerkgeschiedenis bij de opening van Tsjerkepaad, in de Grote Kerk in Harlingen.

Het thema van Tsjerkepaad 2021 is ”Kerken in heden, verleden en toekomst”. Dat komt niet alleen terug in de gebouwen die bekeken kunnen worden, maar ook in een activiteit op zaterdag 3 juli. Dan gaat directeur Hester Simons van Stichting Alde Fryske Tsjerken in gesprek met jongeren over hoe zij de toekomst van de kerk zien.

Jubileumboek

Tsjerkepaad wordt op zaterdag 26 juni officieel geopend in de Grote Kerk in Harlingen. Dan zal ook een jubileumboek gepresenteerd worden dat Groeneveld heeft samengesteld. Tevens wordt dan voor het eerst de promotiefilm getoond die Peter Sauwermann uit Dokkum heeft gemaakt. Bij de opening kunnen vijftig mensen aanwezig zijn. Anderen kunnen het geheel online volgen, via een livestream. Op 18 september is de afsluiting gepland in Heerenveen, in de rooms-katholieke kerk daar.

Er is dit jaar geen Tsjerkepaadgids gemaakt, zodat de website van Tsjerkepaad de meest actuele informatie geeft.