De Noord-Ierse kwestie is een van de heikele punten in het akkoord dat het Verenigd Koninkrijk sloot met de Europese Unie als onderdeel van de scheidingsdocumenten. Zo moet de vrede in het land worden bewaard, maar is het ook zaak dat de Britten via de Ierse grens geen achterdeur hebben naar de EU.

Met het opstellen van het Noord-Ierse protocol werd dit raadsel tijdelijk opgelost. Maar volgens Unionisten in Noord-Ierland is de brexitdeal in strijd met het vredesakkoord van 1998. Volgens de Britten is het protocol in zijn huidige vorm niet houdbaar.

Nadat het Verenigd Koninkrijk begin dit jaar uit de interne Europese markt stapte, werden controles en heffingen ingevoerd op sommige goederen die van het vasteland van Groot-Brittannië naar Noord-Ierland gingen. Dit omdat Noord-Ierland wel een fysieke grens heeft met Ierland en daarmee met de EU. Johnson had echter beloofd dat er na de brexit geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland zou komen en dat de handel tussen de regio en de rest van het Verenigd Koninkrijk onbelemmerd zou worden voortgezet.

Londen besloot eerder eenzijdig het invoeren van controles op goederen die van Britse bodem naar Noord-Ierland worden verscheept uit te stellen tot 1 oktober. Afgesproken was dat daarmee op 1 april begonnen zou worden. De EU kondigde juridisch stappen aan. Ierland is bezorgd dat Londen het protocol volledig wil herschrijven en zich niet beperkt tot het bieden van flexibiliteit tijdens de lopende technische besprekingen met de Europese Commissie.

Biden, die trots is op zijn Ierse afkomst, zal de ontmoeting van donderdag met Johnson gebruiken om expliciet de Amerikaanse steun voor het protocol te betuigen. Hij zal ook waarschuwen dat de vooruitzichten op een handelsakkoord tussen de VS en het Verenigd Koninkrijk geschaad worden als de situatie onopgelost blijft, aldus The Times. Verder zal Biden er bij de EU op aandringen zich flexibeler op te stellen bij de uitvoering van de overeenkomst.