Het aantal vluchtelingen is in tien jaar tijd verdubbeld, maar de aandacht vermindert. „De wereld buiten beeld is in grotere nood dan ooit tevoren”, stelt ZOA. De stichting vraagt met De Vergeten Lijst daarom concrete aandacht voor Congo, Burundi, Colombia, Zuid-Sudan en Myanmar.

Wat bracht jullie ertoe deze lijst nu uit te brengen?

„We constateerden dat het moeilijk is aandacht te krijgen voor langlopende crises. Dat geldt media, maar ook grote donoren zoals de VN. Het menselijk lijden als gevolg van die crises is echter onverminderd groot. We zochten daarom naar manieren deze situaties toch onder de aandacht te brengen.”

Er zijn meer organisatie met dergelijke lijsten, waarop deels andere landen staan. Hoe ZOA-specifiek is de lijst?

„De lijst hebben we samengesteld op basis van meerdere bronnen en criteria, zoals het aantal jaren dat een land te maken heeft met conflicten of rampen, het tekort aan fondsen en media-aandacht. Landen als Congo en Burundi staan ook hoog op de lijsten van andere organisaties. Tegelijk hebben we onze eigen afwegingen gemaakt. Zo hebben we ook geografische spreiding meegewogen.”

ZOA kondigde recent aan zich terug te trekken uit Afghanistan wegens gebrek aan grote donoren. Dat helpt niet om te voorkomen dat dit land ook in de vergetelheid raakt.

„Afghanistan is een typisch voorbeeld van een langdurige en haast uitzichtloze crisis. We gaan er met heel veel pijn weg, maar voelen ons met de rug tegen de muur staan. We hebben er het geld niet meer voor. ZOA zou enkele kleine projecten kunnen voortzetten, maar bedenk daarbij wel dat overheadskosten in een land als Afghanistan extreem hoog zijn. Er gaat heel veel geld in veiligheidsmaatregelen zitten, zeker nu westerse troepen zich terugtrekken. Het is geld dat we dan niet voor andere projecten kunnen inzetten.”

Journalistieke aandacht gaat vanuit zijn aard uit naar nieuwe ontwikkelingen en gebeurtenissen. Valt wel te voorkomen dat langlopende crises meer of minder in de vergetelheid raken?

„Natuurlijk werkt journalistiek zo. Maar toch willen we juist als christelijke organisatie aandacht blijven vragen voor langdurige crises. We hebben van Jezus geleerd juist om te zien naar de meest onaanzienlijken en de meest kwetsbaren. Die spirituele dimensie weegt zwaar mee.”

Op de lijst staat ook Zuid-Sudan: een land waar het afgelopen decennium veel donorgeld heen is gegaan. Is zo’n land vergeten of een bodemloze put?

„Dat gevoel kan gemakkelijk ontstaan. Zeker in het geval van Zuid-Sudan weten we als ZOA heel goed hoe moedeloos je van een situatie kunt worden. Recent is er een medewerker van ons vermoord. Deze week hoorden we dat twee van onze voorraadschuren met voedsel in brand zijn gestoken. Toch is het van belang de mensen voor ogen te houden en hoopvol te blijven. In delen van Zuid-Sudan is sprake van acute honger. Dat is geen omstandigheid om het bijltje erbij neer te gooien.”