Analisten waren van tevoren uitgegaan van een groeicijfer van 0,4 procent. In het tweede kwartaal bedroeg de groei 0,5 procent. In vergelijking met het derde kwartaal van 2003 bedroeg de groei 1,9 procent, waar 2 procent was verwacht. Dit maakte het Europese bureau voor de Statistiek Eurostat vrijdag bekend. Het gaat om eerste ramingen.

Nederland zit met een groei op kwartaalbasis van 0,2 procent en op jaarbasis van 1,4 procent onder het gemiddelde in de eurozone. In de EU als geheel bedroeg de groei respectievelijk 0,3 en 2,1 procent.

De cijfers zijn voor de Europese Commissie aanleiding geweest om de groeiramingen voor het lopende kwartaal te verlagen. Aanvankelijk ging de commissie uit van een groei tussen 0,3 en 0,7 procent. Dat is nu tussen 0,2 en 0,6 procent.

De dure olie zet een rem op de economische groei. Bedrijfswinsten komen onder druk te staan en consumenten doen het zuinig aan. Vorige maand kwam de olieprijs op 55,67 dollar per vat, een record. Daarna trad een daling in, al bedraagt de prijsstijging over het afgelopen jaar nog steeds 50 procent.

Het lage groeicijfer hangt ook samen met de zwakke dollar, die onder druk staat door de Amerikaanse tekorten. De vorige week herkozen president Bush lijkt niet zo te zitten met de goedkope munt, omdat die goed is voor de Amerikaanse concurrentiepositie.

De lage dollar maakt de euro echter duur en dat zet de Europese export onder druk. In de eurozone is de export goed voor ongeveer eenvijfde van de totale economie, twee keer zoveel als in de VS. Omdat Europa het voor het economisch herstel juist van de export moet hebben, hakt de dure euro er flink in. Eerder deze week deed de president van de Europese Centrale Bank, Jean–Claude Trichet, zijn beklag over de stijging van de eurokoers. Een renteverhoging in de eurozone lijkt er voorlopig niet in te zitten.

Het effect van de dure euro is ook terug te zien in het groeicijfer in Frankrijk, dat vrijdag eveneens werd gepubliceerd. De Franse economie groeide in het derde kwartaal 0,1 procent ten opzichte van het tweede. Dit is het laagste groeipercentage in meer dan een jaar.

Analisten hadden gerekend op een groei van 0,4 procent. Behalve de dure euro leidt ook de hoge werkloosheid in Frankrijk tot een laag groeicijfer. Die zet de consumentenuitgaven onder druk. Het aantal werklozen in Frankrijk is met 9,9 procent van de beroepsbevolking hoger dan het gemiddelde in de eurozone (8,9 procent). In de vorige twee kwartalen waren de Fransen een stuk royaler.

Donderdag bleek dat de groei van de Duitse economie in het derde kwartaal eveneens met 0,1 procent was gegroeid ten opzichte van het tweede. Ook dat was een tegenvaller. In vergelijking met het derde kwartaal vorig jaar bedroeg de groei 1,3 procent. Het lage groeicijfer hing samen met een vertraging van de toename van de export.

Eerder deze maand verlaagde het Internationaal Monetair Fonds zijn groeiramingen voor Frankrijk. Volgend jaar zal de groei uitkomen op 2,2 procent, tegen 2,5 in een eerdere prognoses. De Duitse economie zal, zoals het er nu naar uitziet, volgend jaar 1,5 groeien. Eerst ging het IMF nog uit van 1,8 procent.