Wat is er aan de hand bij het Kanaaleiland Jersey?

Engeland (Verenigd Koninkrijk) en Frankrijk hebben ruzie over het vissen in de wateren rond het Britse eiland Jersey. Dat ligt op slechts 22 kilometer afstand van de Franse kust bij Normandië. Om het eiland ligt een visserijzone van 12 zeemijl (22 kilometer). Met een Britse vergunning mogen 41 Franse vissersboten daarin vissen.

Die vergunning werd vorige week verlengd, maar de voorwaarden zijn fors aangepast. Zo mogen de Fransen minder lang in de zone varen. Ook wordt het vissen op bepaalde soorten verboden. Volgens de Franse minister van Overzeese Gebiedsdelen Annick Girardin zitten de Britten hiermee bewust de Franse vissers dwars. De nieuwe voorwaarden zouden eenzijdig door de Britten zijn ingevoerd. Ze gaan volgens Girardin tegen alle afspraken in.

Daarom dreigde Franse minister de elektriciteit naar het eiland af te sluiten. De ruim 100.000 mensen op het eiland zouden dan zonder stroom komen te zitten. Donderdagmorgen dreigden tientallen Franse vissersboten de belangrijkste haven van het eiland, Saint Helier, te blokkeren. Als reactie stuurde het Verenigd Koninkrijk (VK) twee marineschepen om de rust te herstellen.

Vreemd, zo’n Brits eiland zo dicht bij Frankrijk.
Dat heeft met de geschiedenis te maken. De Normandische hertog Willem veroverde in 1066 met zijn leger geheel Engeland. Hij werd koning over Engeland, Normandië en dus ook over de Kanaaleilanden. In 1204 wist de Franse koning Filips II Augustus Normandië weer in te pikken voor Frankrijk. Maar de Kanaaleilanden bleven in bezit van de Britse kroon.

Dat betekent dat ze geen officieel onderdeel zijn van het Verenigd Koninkrijk. Jersey en ook het noordelijker gelegen Guernsey zijn zelfstandige zogeheten baljuwschappen met een eigen bestuur. De eilanden zijn ook nooit lid van de Europese Unie geweest. Wel maken ze deel uit van de douane-unie van de Europese Gemeenschap en hebben ze eigen akkoorden voor landbouw en visserij. Het Verenigd Koninkrijk verzorgt voor het Brits Kroonbezit het buitenlands beleid en de verdediging. Vandaar dat de Britse premier Johnson twee marinefregatten naar Jersey stuurde om de orde er te herstellen.

Het VK stapte toch al begin 2020 uit de EU. Is er nu pas voor het eerst gedoe rond die Kanaaleilanden?
Nee, een jaar geleden speelde bij buureiland Guernsey een vergelijkbaar conflict. Daar lieten in februari 2020 Franse vissers ook al even hun tanden zien, toen het Kanaaleiland Guernsey hen wilde weren uit de visserijzone. Oude afspraken over openstelling van de wateren rond de Kanaaleilanden zouden met de brexit van 31 januari 2020 automatisch vervallen zijn. Franse vissers dreigden van de weeromstuit hun visafslagen dicht te doen voor de vissers van Guernsey. Toen was het conflict snel uit de wereld.

Hoe loopt het nu af?
Waarschijnlijk ook met een sisser. „Er komt een oplossing”, verwachtte Pim Visser, directeur van de vereniging voor kottervissers VisNed donderdagmorgen. „Beide partijen zetten nu maximale druk. Een beetje armpje drukken om de zaken wat te versnellen.” Visser verzekerde dat Nederlandse vissers geen last hebben van het Brits-Franse conflict.