Opperrabbijn Jacobs: Stop stigmatisering ultraorthodoxen
Jacobs ergert zich aan de wijze waarop er over orthodoxe Joden wordt gesproken, zegt hij desgevraagd. „Er zijn inderdaad orthodoxe Joden die principieel niet het leger ingaan en die zich keren tegen de overheid. Maar er zijn ook Joden die zeker niet orthodox zijn en ook het leger niet in willen en het ook oneens zijn met de overheid. Nu wordt gesuggereerd dat de bezoekers van het feest extreme chassidische Joden zijn en leden van een sekte. Dat slaat nergens op. Het is het typische vooroordeel van de journalist.”
Er bestaan verschillende stromingen binnen het jodendom, maar daarbij spelen geen dogmatische verschillen, zoals in de christelijke kerk, aldus de opperrabbijn. „Joden houden zich strikt of minder strikt aan de Joodse wetten. Maar een chassidische Jood is niet per definitie vromer dan een niet-chassidische Jood. En of iemand goed of minder goed is, heeft er al helemaal niets mee te maken. Onwetendheid doet stigmatiseren.”
De opperrabbijn keert zich tegen het algemene beeld van orthodoxe Joden in Jeruzalem, die „vies, ongelukkig, naar binnen gericht en onderdrukkend voor de vrouw” zouden zijn. „Prof. D. Meijers, cultureel antropoloog te Amsterdam, heeft een uitgebreide studie van hen gemaakt en maanden tussen hen vertoefd. Hij gaf aan dat ze gewoon vreselijk gastvrij en vriendelijk waren en dat er van onderdrukking geen sprake was. Maar de ene stroming staat meer open voor de wereld dan de andere; daar ben je echter niet meer of minder om.”
Jacobs zegt dat de bezoekers op de Meronberg geen enkele verbinding hebben met de Chabadbeweging, een bekende stroming onder het chassidische jodendom, waartoe de opperrabbijn zich ook rekent. „Naar de plaats van de bijeenkomst gaan álle Joden, vanuit diverse stromingen, elk jaar toe. Met baard, zonder baard, met chassidische kledij of modern gekleed. Natuurlijk, het zijn gelovige Joden, want anders ga je daar niet naartoe. Het was ook een bijzondere ontmoeting van eenheid toen de hulpverlening op gang kwam, maar daarover lees je niets in de pers. Men spreekt nu van 100.000 Joden, maar niemand heeft hen geteld. Andere bronnen hebben het over 50.000 bezoekers. Daarom moet er onderzoek gedaan worden. Maar houd alsjeblieft op met het ongenuanceerd spreken over ultraorthodoxe Joden, want daarmee speel je antisemitisme weer in de kaart.”
Nal Kats (83) uit het Brabantse Dommelen, die zich als „gelovige Jood” typeert maar „seculier” door het leven gaat, zegt dat er zeker sprake is van een stroming van „ultraorthodoxe” Joden. Hij doelt dan met name op de Chabadbeweging. „Als gelovige Jood heb ik op 14 oktober 2019 de orthodoxe NIK-synagoge in Eindhoven verlaten, na een lidmaatschap van vijftig jaar. Geruisloos is deze sjoel overgenomen door Chabad. Mij is niets bekend van ledenvergaderingen over dit onderwerp. Onderzoek naar de doelstellingen van Chabad leert dat zij een organisatie is die vijandig staat tegenover vrouwen en niet-Joden.”
Hij raakte geschokt door wat hij las van de ramp op de Meronberg. „Het zijn wel degelijk orthodoxe Joden die hier bijeen waren. Zij houden met niemand rekening en bederven het voor het hele volk. De staat Israël is daarom voor mij ook mislukt. Israël zal aan de ultraorthodoxe Joden ten onder gaan, als de andere bevolkingsgroepen zich daartegen niet krachtig verzetten.”
