Binnenkort breekt het zeilseizoen weer aan. Veel zeilboten staan nog in de winteropslag maar worden straks weer in gereedheid gebracht. Er wordt dan gepoetst, schoongemaakt en gerepareerd. Bij een zeilboot is het vooral belangrijk dat de zeilen in orde zijn. Daarnaast moeten de touwen waarmee de zeilen vastgezet worden van goede kwaliteit zijn. Zo wordt alles in gereedheid gebracht.

Dan komt de grote dag dat de zeilers hun boot te water laten. Wanneer ze op het grote water gekomen zijn, worden de zeilen gehesen, de touwen vastgezet. Maar… als er één zaak ontbreekt, dan is al het werk nutteloos geweest. Die ene zaak is de wind. Zonder wind is alle inspanning vergeefs.

Vroeger verkeerden de Oost-Indiëvaarders buiten de kust van Afrika vaak wekenlang in windstilte. Het schip kwam nauwelijks vooruit. Vaak dreven die schepen richting Zuid-Amerika, om dan de westelijke winden op te vangen en zo weer richting Zuid-Afrika te zeilen. Uiteindelijk wilde men, door de wind gedreven, in Indië aankomen. Ze waren afhankelijk van de wind.

Zo is het ook in de kerk van de Heere. Wij kunnen kosten noch moeite sparen en grote plannen opzetten. We kunnen op alle mogelijke manieren proberen de jeugd te engageren. Academische studies kunnen volbracht worden en het gemeentelijke leven kan ingedeeld worden in allerlei commissies en gespreksgroepen. We kunnen hard werken in de kerk terwijl dat allemaal niets oplevert. Dat komt omdat we dat ene missen. Wij missen de wind. Dat is, om in het beeld van de kerk te blijven, de krachtige werking van Gods Geest. Het zeilschip van de kerk heeft voor alles het werk van de Geest nodig.

Zonder de werking van Gods Geest zal al onze inspanning vruchteloos blijken. Juist in deze tijd hebben wij die krachtige werking nodig. Gods Geest laat zien dat een leven zonder Christus uitloopt op de eeuwige ondergang. Zo komt er honger en dorst naar de Heere. Er ontstaat een verlangen om te leven met Hem. Wanneer Gods Geest werkt, komt het geestelijke leven als het ware vanzelf.

Als er een goede wind staat, is het goed zeilen. Als de wielen van een machine goed geolied zijn, draait alles soepel. Maar als er geen olie is, loopt alles vast. Zo kunnen wij de beste organisaties hebben en veel werk verzetten. Dat heeft waarde en is tot op zekere hoogte nodig. Maar het belangrijkste wat de kerk in deze tijd nodig heeft, is het doorbrekend werk van Gods Geest.

Wat kan de werking van de Heilige Geest belemmeren? Gebrek aan bekering. Wij moeten onze liefdeloosheid belijden en onze harde harten neerleggen voor de Heere. Wij zijn gauw wereldgelijkvormig; ook in de kerk zijn we vaak op onszelf gericht en hoogmoedig. Dat zijn verborgen zonden die de werking van Gods Geest verhinderen. Zelfverloochening is nodig om het goede voor de ander te zoeken. Wij dienen onvoorwaardelijk te buigen voor het gehele geopenbaarde Woord van God en dat lief te hebben.

Wat is meer nodig om de Heilige Geest te laten werken? Dan komen wij uit bij het gebed. Met al ons harde werken, ook in de kerk, kunnen we juist bezig zijn om op een verkeerde manier te werken. Er dient gebed te zijn. Toen de Engelse zendeling James Fraser in het begin van de 20e eeuw in het Lisu-gebied in China werkte, meende hij dat hij eerst moest bidden om daarna te werken. Maar hij kwam erachter dat hij eerst moest bidden, vervolgens moest bidden en daarna weer moest bidden om aan het werk te kunnen gaan. Hij schreef aan vrienden in Engeland of zij op gezette tijden wilden samenkomen om bewust voor hem en zijn werk te bidden.

Hoe zullen wij overleven in deze postchristelijke tijd? Door juist te waken in de gebeden, want het krachtige gebed van de rechtvaardige vermag veel. Het einde van alle dingen is nabij; zijt dan nuchter, en waakt in de gebeden. Zo alleen komt er wind in de zeilen en is er een goede vaart naar het hemelse Jeruzalem.

De auteur is emeritus predikant van de Christelijke Gereformeerde Kerken. In Weerwoord komen actuele vraagstukken rond het christelijk geloof aan de orde. >rd.nl/weerwoord