Welbeschouwd: Haagse politiek heeft apk nodig
Even een leestip. Haal diep adem en lees de volgende twee alinea’s door zonder de krant gelijk dicht te slaan. De vraag is: Herkent u het geschetste beeld van ons land?
U bent trots op Nederland. Wij hebben een moderne, goed werkende democratie. De regering voert zelfs in crisistijden een helder beleid, dat bij de bevolking breed respect afdwingt. Dat is logisch, want de minister-president staat op geen enkele manier ter discussie.
Het parlement voert inhoudelijk sterke debatten met het kabinet. De Kamerleden laten zich niet inpakken door halve toezeggingen. Inderdaad, de Tweede Kamer is een kritisch tegenover en dat geldt ook voor de coalitiepartijen. Daar komt bij dat parlementariërs die echt op zoek gaan naar fouten in het beleid breed worden gewaardeerd en door de regering met respect worden bejegend. Zulke Kamerleden wil je juist houden.
Laten we maar stoppen. U herkent het geschetste beeld wel. Het staat alleen ver af van de huidige Haagse realiteit. Het lijkt nu eerder het tegendeel.
Deze week kwam er weer nieuw zout in de wond van de ernstige affaire rond de kinderopvangtoeslagen, toen uitlekte dat er zelfs in de ministerraad werd geklaagd over kritische Kamerleden als CDA’er Pieter Omtzigt. En wat te denken van een coronabeleid met een niet heldere aanpak rond bijvoorbeeld het sluiten van scholen, de bezoekersregeling, het dragen van mondkapjes en nu het vaccinatiebeleid?
Tja, de onvrede over het coronabeleid neemt toe. De toeslagenaffaire zet steeds meer vraagtekens bij de integriteit van verschillende vooraanstaande politici. Dat beeld wordt nog versterkt doordat er tijdens de kabinetsformatie voortdurend fel op de man wordt gespeeld.
Het is dan ook niet vreemd dat in de huidige situatie bij veel mensen het vertrouwen in de politiek een fikse knauw krijgt. Het Nederlandse politieke bouwwerk kraakt en knarst.
Natuurlijk kun je stellen dat er heel veel dingen in ons land goed gaan – en dat is gelukkig ook het geval. In de politiek en het openbaar bestuur doen mensen met toewijding en deskundigheid hun werk. Daarom moeten we niet de indruk krijgen dat Nederland een bananenrepubliek is geworden.
Maar we moeten wel alert blijven. De conclusies rond de toeslagenaffaire zijn een soort apk-keuring. Ook de aanpak van de ernstige coronacrisis moet na afloop worden onderzocht. Een mens moet leren van zijn fouten, wordt weleens gezegd. Dat geldt ook voor de politiek. De mankementen moeten worden aangepakt. Daarom is het pleidooi voor een nieuwe politieke cultuur van transparantie, tegenspraak en eerlijkheid terecht. Er zijn echt aanpassingen nodig.
Voor een gewone inwoner biedt de Haagse gang van zaken de nodige gespreksstof. Begrijpelijk, maar laten we het daarbij? De Bijbel laat er geen misverstand over bestaan dat ieder mens een verantwoordelijkheid heeft ten opzichte van de overheid. Daarom: wijzen wij met de beschuldigende vinger en denken wij met schone handen te staan, of hebben we juist gevouwen handen?
De auteur is adjunct-hoofdredacteur bij het Reformatorisch Dagblad