De Verenigde Staten en de NAVO hebben het definitieve vertrek van de troepenmacht uit Afghanistan aangekondigd. De operatie begint op 1 mei en zal voltooid zijn voor 11 september, de dag dat precies twintig jaar geleden terroristen van al-Qaeda met vliegtuigen aanslagen pleegden in de Verenigde Staten. De aanslagen waren de opmaat voor wat de langste oorlog van de Verenigde Staten zou worden.

Volgens NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg is het nu aan de Afghanen om een blijvende vrede te bewerkstelligen in hun land.
Daarvoor is volgens hem een alomvattend vredesverdrag nodig: „dat een einde maakt aan geweld; de mensenrechten beschermt van alle Afghanen en in het bijzonder vrouwen, kinderen, minderheden; dat de rechtsstaat overeind houdt; en dat ervoor zorg dat Afghanistan nooit meer zal dienen als een veilige haven voor terroristen”.

De Amerikaanse president Joe Biden kondigde de Amerikaanse terugtrekking aan met de woorden: „het is tijd om de langste oorlog van Amerika te beëindigen. Het is tijd dat onze troepen naar huis komen.” Eerder had hij contact gehad met zijn voorganger George W. Bush die de eerste militairen had gestuurd. Het heeft lang genoeg geduurd, stelde Biden. „Ik ben nu de vierde Amerikaanse president die de Amerikaanse militaire aanwezigheid overziet in Afghanistan. Twee Republikeinen, twee Democraten. Ik zal deze verantwoordelijkheid niet aan een vijfde overdragen.”

De VS beginnen net als de NAVO op 1 mei met de definitieve terugtrekking. „Het zal geen overhaaste sprint naar de uitgang zijn. We zullen het verantwoord, doordacht en veilig doen, en we doen het in volledige samenwerking met onze bondgenoten en partners, die nu meer troepen in Afghanistan hebben dan wij”, aldus Biden.

Het vertrek uit Afghanistan, waar het brein van de aanslagen Osama bin Laden zich aanvankelijk had verschanst, betekent volgens Biden geenszins het eind van de strijd tegen het terrorisme. De VS zullen blijven werken om ervoor te zorgen dat het er niet weer de kop opsteekt. Nu is de focus van Amerika op terroristische dreigingen elders nodig. Een ook een steeds assertiever China vraagt om extra aandacht, aldus de president.

Wel benadrukte Biden dat de VS het Afghaanse volk zullen blijven steunen door ontwikkelingsprojecten, humanitaire hulp en steun op veiligheidsgebied. Ook waarschuwden Washington en de NAVO de Taliban geen aanvallen uit te voeren op de internationale troepenmacht.

De Taliban wijzen het schema van de terugtrekking van buitenlandse militairen uit Afghanistan af. De radicaalislamitische beweging houdt vast aan de vorig jaar met de VS afgesproken datum van 1 mei waarop alle buitenlanders weg moeten zijn. „Het Islamitische Emiraat Afghanistan wil de terugtrekking van alle buitenlandse troepen uit ons vaderland op de datum die is vastgesteld in het akkoord van Doha”, twitterde Talibanwoordvoerder Zabihullah Mujahid woensdag. Hij waarschuwde dat als de overeenkomst van Doha wordt gebroken, dat consequenties zal hebben.

De Afghaanse president Ashraf Ghani sprak woensdag voorafgaand aan de speech van Biden geruststellende woorden voor de toekomst. „De trotse veiligheids- en defensietroepen zijn volledig in staat het land en zijn bevolking te beschermen, iets wat ze altijd al hebben gedaan en waarvoor de Afghaanse natie altijd dankbaar zal zijn.”