Volgens een Britse woordvoerder hebben Brussel en Londen de afgelopen dagen op technisch niveau over de kwestie onderhandeld. Volgens betrokkenen zijn er echter „aanzienlijke” meningsverschillen over een mogelijke oplossing.

De EU heeft vorige maand een juridische procedure in gang gezet tegen het VK nadat de Britse regering eenzijdig besloot het invoeren van controles op goederen die van Britse bodem naar Noord-Ierland worden verscheept uit te stellen tot 1 oktober. Er was afgesproken dat daarmee tot 1 april werd gewacht om eerst te wennen aan de gevolgen van de brexit.

Maar de controles op binnenkomende goederen zijn nodig omdat het Britse Noord-Ierland ook na de brexit tot de Europese interne markt bleef behoren. Ze zullen plaatsvinden in een aantal havens en op de luchthaven van hoofdstad Belfast, en niet op de (land-)grens tussen Noord-Ierland en (EU-land) Ierland.

Deze afspraak werd bij het vertrek van het VK uit de EU vastgelegd opdat er geen harde landgrens komt tussen Ierland en Noord-Ierland, een van de belangrijke pijlers onder het vredesakkoord dat 23 jaar geleden werd bereikt na decennia geweld tussen pro-Britse protestanten en Iers-nationalistische katholieken. Maar veel pro-Britse Noord-Ieren vinden dat de regeling een soort grens in zee legt wat voelt alsof ze buiten het VK worden geduwd.

Het Europees Parlement eist dat de Britten zich houden aan de afspraken in het zogeheten Noord-Ierse protocol over invoering van controles. Uit protest heeft het nog niet gestemd over het nieuwe handels- en samenwerkingsverdrag waarover de EU en het VK het in december eens werden. Dat handelsverdrag wordt sinds de definitieve brexit sinds 1 januari voorlopig al toegepast maar moet formeel worden goedgekeurd door het parlement. Als dat niet voor eind april gebeurt, en de tijdelijke regeling wordt niet verlengd, dan vervalt het handelsverdrag en zullen er wederzijds heffingen en quota komen.