De NOS en de Open State Foundation, een organisatie die zich inspant voor een digitaal transparante overheid, onderzochten de processen-verbaal van de vooropening van de briefstemmen. De meest gemaakte fout door de kiezers is dat de ‘stempluspas’ niet was meegestuurd. Daarnaast zat in veel enveloppen helemaal geen stembiljet.

Bij de einduitslag van de verkiezingen meldde de Kiesraad dat 0,29 procent van de briefstemmen ongeldig was verklaard. Er was echter niet bekeken hoeveel briefstemmen er al afvielen voordat het tellen begon. Dat deel ‘terzijde gelegde stemmen’ blijkt nu 6 procent te zijn. Vanwege corona had het kabinet bij de afgelopen verkiezingen 70-plussers de mogelijkheid gegeven om ook per post hun stem uit te brengen.

Ouderenbond ANBO is erg boos dat bij de verkiezingen briefstemmen van ongeveer 65.000 70-plussers niet zijn meegeteld. In een reactie zegt de ANBO van tevoren al te hebben gewaarschuwd dat het fout zou gaan omdat de procedure erg ingewikkeld was.

De NOS en de Open State Foundation, een organisatie die zich inspant voor een digitaal transparante overheid, onderzochten de processen-verbaal van de vooropening van de briefstemmen. De meest gemaakte fout door de kiezers was dat de ‘stempluspas’ niet was meegestuurd. Verder zat in veel enveloppen helemaal geen stembiljet. Volgens de NOS zijn het aantal niet meegetelde stemmen goed voor één zetel. „Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken is ‘even vergeten’ te vertellen dat bij de recente verkiezingen 6 procent van de briefstemmen niet is meegeteld, zegt de seniorenorganisatie in haar reactie.

„Briefstemmen is nieuw en dan gaan er dingen fout”, aldus ANBO-directeur Anneke Sipkens. „Maar mensen hebben er recht op om te weten of hun stem wel of niet is meegeteld. Dat moet je gewoon eerlijk vertellen. Nu lijkt het alsof de minister zaken onder de pet houdt. Dat is onacceptabel.”

De bond vond de hele stemprocedure al voorafgaand aan de verkiezingen te ingewikkeld en de voorlichting erover onvoldoende. „Een ongeluk dat je al van verre ziet aankomen.” Pas toen de NOS met beelden van het daadwerkelijke controleren van de stemmen liet zien dat veel van die stemmen niet zouden meetellen, versoepelde minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) de regels. Daardoor zouden de briefstemmen toch meetellen als mensen niet alle handelingen helemaal goed hadden gedaan.

„De mededeling na afloop van de verkiezingen dat slechts 0,29 procent van die stemmen ongeldig was, klonk dan ook als een geruststelling”, meldt de seniorenorganisatie. „Pas nu de NOS de processen-verbaal van tientallen gemeenten heeft opgevraagd en uitgeplozen, blijkt dat daarnaast 6 procent van de stemmen niet is meegeteld omdat de poststemmers fouten hebben gemaakt.”