’Driekwart minder fouten in zorg mogelijk’
Artsen, verpleegkundigen en managers van ziekenhuizen moeten de komende jaren het aantal onnodige fouten in hun werk met 75 procent verlagen. Ze krijgen hier vijftien jaar de tijd voor. Dat is de belangrijkste aanbeveling van president–directeur R. Willems van Shell Nederland in een onderzoek naar de veiligheid van patiënten in Nederlandse ziekenhuizen.
Op dit moment leiden fouten jaarlijks nog tot 1500 tot 6000 onnodige sterfgevallen. Volgens Willems is dat een grove schatting, omdat ziekenhuizen vaak slecht zijn in het registreren van fouten.
Willems heeft het onderzoek uitgevoerd in opdracht van minister Hoogervorst van Volksgezondheid, de Nederlandse vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Orde van Medisch Specialisten (OMS). Alle partijen nemen de aanbevelingen van de Shell–topman over.
Willems spreekt in zijn conclusies over een „gesloten bedrijfscultuur" binnen de ziekenhuiswereld. Hij wil dat alle ziekenhuizen in 2008 hetzelfde systeem hanteren om de veiligheid van de patiënt te waarborgen. Het is nu vaak niet duidelijk wie verantwoordelijk is voor de patiëntveiligheid. Het nieuwe veiligheidssysteem moet daar een eind aan maken. Willems vindt dat de directies van ziekenhuizen eindverantwoordelijk zijn. Zij dienen erop toe te zien dat alle medewerkers, van medisch specialisten tot verpleegkundigen, de veiligheidsvoorschriften naleven. Als personeelsleden weigeren zich aan de regels te houden, kan in uiterste geval ontslag volgen. Specialisten zijn vaak moeilijk te controleren door ziekenhuisdirecties omdat ze meestal via een maatschap als zelfstandige binnen de ziekenhuismuren werken. Willems adviseert aan die autonomie een eind te maken. Ziekenhuisdirecties moeten volgens hem tijdelijke contracten met specialisten van bijvoorbeeld vijf jaar afsluiten. Als een specialist zich niet aan h et veiligheidsbeleid houdt, kan het ziekenhuis het contract met hem verbreken.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg dient, op haar beurt, de directies weer te controleren.
Willems hoopt dat ziekenhuizen en werknemers een complete cultuurverandering gaan doormaken. De nieuwe manier van werken mag geen extra bureaucratie met zich mee brengen. Als het personeel uiteindelijk minder fouten maakt, kan dit naar zijn verwachting uiteindelijk 1,3 miljard euro besparen. Patiënten hoeven immers minder lang in het ziekenhuis te blijven.
Willems vindt het belangrijk dat medewerkers van ziekenhuizen sneller fouten gaan melden. Ze moeten dit doen, zonder dat ze gevaar lopen hiervoor straf te krijgen.
Minister Hoogervorst heeft de Shell–topman gevraagd de veiligheid binnen ziekenhuizen door te lichten omdat Shell veel ervaring heeft met het voeren van een veiligheidsbeleid.