Hoon golfde door de Tweede Kamer toen Rutte bezwoer dat hij echt was vergeten dat hij de naam van Pieter Omtzigt had laten vallen in een verkenningsgesprek.

Aan een oordeel over het geheugen van Rutte waagt prof. dr. Erik Scherder zich niet. „Dat hoort niet.” Wel kan de hoogleraar klinische neuropsychologie, verbonden aan de VU, vertellen hoe het geheugen in het algemeen werkt. „Het staat vast dat het werkgeheugen beperkte capaciteit heeft om informatie in het geheugen op te slaan. Mensen kunnen lang niet alles opslaan van wat ze horen. Een student die 1,5 uur lang college volgt, moet zich op het belangrijkste focussen en filtert irrelevante informatie weg. Wat overblijft, kan worden opgeslagen in het geheugen. Tijdens lezingen houd ik mijn publiek vaak voor: „Al zou u alles willen onthouden van wat ik zeg, dat kunt u niet.”

Interessant is dat gebeurtenissen die gepaard gaan met emoties langer beklijven, zegt hij. „Je eerste kus, het krijgen van je eerste kind en je eerste baan – die gebeurtenissen vergeet je nooit meer.”

Als ingrijpende zaken zich vaker voordoen, vervagen herinneringen. „Stel dat je een vervelend mailtje krijgt van een zakelijk contact. Die dag spookt dat bericht door je hoofd. Meestal vervagen de herinneringen, omdat je vaker vervelende mails krijgt. Na een aantal weken of maanden weet je vaak dat je een naar bericht kreeg, maar staat je niet meer bij wie de afzender was. Fijn is dat het geheugen ‘overschreven’ kan worden met meer positieve herinneringen, waardoor de negatieve verdwijnen.”

Drukke mensen zouden vaak dingen vergeten. Zit daar wat in?

„Het druk hebben op zich is geen bezwaar, integendeel. Maar chronische en ongezonde stress, met onder meer slecht slapen, kan leiden tot een minder goed geheugen.”

Kun je je eigen geheugen trainen?

„Tot op zekere hoogte. Geheugentraining verbetert vaak alleen dat wat getraind wordt, bijvoorbeeld het leren van een rij woorden. Maar zo’n training helpt niet bij het beter terugvinden van de weg naar huis. Mensen met dementie kunnen moeite hebben hun woning te vinden. Aan de andere kant tonen studies aan dat op oudere leeftijd deelnemen aan een fotografiecursus juist wel tot verbetering van het geheugen kan leiden. Er is veel steun voor de gedachte dat een rijk en gevarieerd leven, waarin je je op een gezonde manier moet inspannen om je doel te bereiken, gezond is voor je brein.”