CBS: Overheidstekort liep in 2020 op tot 34 miljard euro
De coronacrisis heeft een groot gat geslagen in de Nederlandse overheidsfinanciën. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) becijferde vrijdag dat het overheidstekort vorig jaar is opgelopen tot 34 miljard euro.
In 2019 was er nog een overschot van 14 miljard. Het tekort komt overeen met 4,3 procent van het bruto binnenlands product. De schuld nam in een jaar tijd met 40 miljard euro toe, tot 435 miljard euro. Dat is 54,5 procent van het bbp, aldus het CBS.
Volgens de Europese regels mag het tekort maximaal 3 procent zijn, waarbij de schuld niet hoger mag zijn dan 60 procent van het bbp. Door de uitzonderlijke omstandigheden vanwege corona heeft de Europese Commissie de Europese begrotingsregels echter tijdelijk opgeschort.
De uitgaven van het Rijk stegen vorig jaar met 44 miljard euro tot 384 miljard euro. Circa 30 miljard euro werd als subsidie aan bedrijven en instellingen verleend, waarvan de helft ongeveer werd gebruikt voor loonsubsidies.
Naast die NOW-regelingen kwam de stijging van de overheidsuitgaven ook door de extra kosten voor andere regelingen. Dan gaat het om de tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (TOZO), de tegemoetkoming vaste lasten (TVL), de beschikbaarheidsvergoeding openbaar vervoer en de bonus voor zorgmedewerkers.
Het CBS meldde eveneens dat de Nederlandse economie vorig jaar kromp met 3,7 procent. Dat is iets minder hard dan het statistiekbureau aangaf in een eerdere raming. Toen was nog sprake van een neergang met 3,8 procent.
In het slotkwartaal van 2020 was sprake van een krimp met 0,1 procent ten opzichte van een kwartaal eerder, zo bleek uit een tweede raming. Op jaarbasis was er sprake van een daling met 2,8 procent, waar eerder een min van 2,9 procent werd gemeld.
De krimp in de laatste maanden van vorig jaar is vooral veroorzaakt door een daling van de consumptie door huishoudens, mede door de coronamaatregelen. De toegenomen investeringen en het grotere handelssaldo zorgden ervoor dat de krimp niet hoger uitviel.
Sparen
Volgens het CBS vielen als gevolg van de crisis de uitgaven van burgers sterk terug. Bijna een kwart van het beschikbaar inkomen van huishoudens werd vorig jaar gespaard, tegen een spaarquota van bijna 17 procent een jaar eerder.
In 2020 werd 77,1 miljard euro gespaard, 33,8 miljard euro meer dan een jaar eerder. De netto-inleg in de pensioenvoorzieningen nam met bijna 1,9 miljard euro af tot 25,3 miljard euro. Het spaartotaal kwam daarmee uit op 102 miljard euro.