EU-leiders in de ban van Covid en Joe Biden
Donderdag en vrijdag houden de 27 EU-leiders hun traditionele voorjaarstop. Voorzitter van de Europese Raad Charles Michel heeft vanwege de verslechterde coronasituatie in veel lidstaten besloten dat die per videoverbinding plaatsvindt en niet fysiek in Brussel. Hoofdthema is opnieuw Covid-19. De Amerikaanse president Joe Biden is ’s avonds ook van de partij, om over de transatlantische samenwerking en internationale ontwikkelingen te praten.
Topprioriteit voor de EU is volgens Michel nu het versnellen van het inenten van de bevolking. Cruciaal is dat er dan ook voldoende vaccins zijn, maar met de leveringen wil het niet zo vlotten. De Europese Commissie is druk bezig te onderzoeken waar de productie kan worden opgevoerd en ervoor te zorgen dat de EU haar eerlijke deel van de leveringen krijgt.
Besproken wordt onder meer een exportverbod van Covid-19-vaccins vanuit de EU naar landen waar het coronavirus minder huishoudt, die al een stuk verder zijn met inenten of die op hun beurt niets exporteren. Tot dusver kon de uitvoer van vaccins uit de EU alleen geweigerd worden als de fabrikant niet aan de unie levert wat zij heeft beloofd. Een aantal landen waaronder Nederland en België is volgens diplomaten niet zo blij met zo’n zwaar en machtig middel voor Brussel, maar ze kunnen het niet tegenhouden. Nederland zal volgens ingewijden wel aandringen op terughoudend gebruik van het instrument. Ook de voortgang van de ontwikkeling van een Europees ‘vaccinatiecertificaat’ dat het reizen in Europa weer mogelijk moet maken, ligt op tafel.
Op de agenda staan donderdag voorts Rusland en Turkije. Dat laatste onderwerp blijft lastig. Er komt een ‘gebalanceerde’ verklaring over de betrekkingen met Ankara waar 26 EU-landen zich in kunnen vinden, maar Cyprus vindt die veel te slap. Er zal volgens betrokkenen lang en stevig over gekibbeld worden.
Een gepland strategisch debat over Rusland is uitgesteld tot de leiders elkaar weer in levenden lijve ontmoeten. Het blijft deze keer bij een verslag van Michel van het gesprek dat hij onlangs met president Vladimir Poetin voerde. Naar verwachting zal Biden ook wel even over Rusland willen spreken. En over de gespannen relatie met China, dat maandag strafmaatregelen trof nadat de EU en de VS sancties hadden opgelegd vanwege de behandeling van de Oeigoeren in het land.
Vrijdag is bedoeld om over de economie, de digitalisering van de EU en de interne markt te praten. Onder meer uitbreiding van de internationale rol van de euro staat op het programma. Aan de eurotop doen alle 27 lidstaten, ook de niet-eurolanden, mee.