Dit liveblog is gesloten. Lees het liveblog van donderdag hier.

Zorgminister Hugo de Jonge bezweert de Tweede Kamer dat het aantal te zetten prikken de komende maanden flink omhoog gaat. Wel blijft de snelheid afhankelijk van de leveringen door de producenten, waarbij AstraZeneca volgens de minister steeds het minst „leveringszeker” is.

De minister reageerde op de zorgen van de Tweede Kamer over het vaccinatiebeleid en met name het priktempo, dat volgens meerdere partijen nog steeds te laag is. Ze wezen op andere landen, die sneller zouden gaan. De Jonge zei in het coronadebat woensdag dat de landen in de hele EU een beetje hetzelfde tempo van vaccineren hebben. Maar er is wel een verschil met het Verenigd Koninkrijk en Israël, die een stuk verder zijn.

Onder meer coalitiepartijen D66 en ChristenUnie wilden weten waarom niet meer mensen eerder ingeënt kunnen worden, in ieder geval met een eerste prik. „Hoeveel vaccins liggen nu op de plank en kan de doorlooptijd tussen de aankomst van vaccins en het prikmoment niet korter?” vroeg Vera Bergkamp (D66) aan het demissionaire kabinet.

De oppositie oordeelde harder. PVV-voorman Geert Wilders sprak over het „geklungel” met de vaccins. Hij wil weten waarom De Jonge niet kijkt naar het voorstel van voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg om iedereen zo snel mogelijk een eerste prik te geven. Het vaccinatiebeleid is een „rommeltje”, zegt PvdA-leider Lilianne Ploumen. Volgens Farid Azarkan van DENK is er een grote voorraad vaccins, terwijl op hetzelfde moment medewerkers van de GGD „met de duimen draaien”.

De Jonge zei dat de voorraad met AstraZeneca de afgelopen twee weken fors omhoog is gegaan, omdat er uit voorzorg een prikpauze was ingelast. Dat was nodig om extra onderzoek te doen naar mogelijke ernstige bijwerkingen. Die extra voorraad wordt nu snel weggeprikt, aldus de minister.

Volgens hem wordt het steeds beter mogelijk om minder vaccins op voorraad te houden. Dat komt omdat de leveringszekerheid toeneemt. Dat is bij Pfizer en Moderna meer het geval dan bij AstraZeneca. Positief van het laatste vaccin is „dat het net zoveel kost als een kopje koffie”, zei De Jonge. De producenten van de twee andere vaccins hebben een hogere winstmarge.

De Jonge denkt in april meer dan 2 miljoen mensen te laten prikken. In juni moeten dat er meer dan 5 miljoen zijn. Begin juli is dan de verwachting dat iedereen ouder dan achttien jaar een eerste prik heeft gekregen.

Te veel tijd tussen de eerste en tweede prik levert volgens de Jonge ook weer risico’s op. „Als je te lang wacht, neemt de bescherming af. En als dat gebeurt, dan geef je virusvarianten meer ruimte.” Dat kan leiden tot nog meer gezondheidsschade, waarschuwde De Jonge.

De derde golf van de coronapandemie laat weinig ruimte voor getouwtrek om coronavaccins, erkennen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. In een gezamenlijke verklaring na overleg over hun meningsverschillen in de strijd tegen het virus spreken ze uit dat samenwerking tussen de EU en het VK nu al helemaal geboden is.

„We worden geconfronteerd met dezelfde pandemie”, stellen de Britse regering en de Europese Commissie vast. „De derde golf maakt samenwerking tussen de EU en het VK nog belangrijker.” Londen en Brussel wijzen erop dat ze van elkaar afhankelijk zijn. Benodigdheden voor een vaccin worden vaak op heel verschillende plaatsen gemaakt en nog weer ergens anders bijeengebracht. Ze reizen soms de hele wereld over voor ermee kan worden geprikt.

Daarom hebben de commissie en de Britse regering besproken „wat we nog meer kunnen doen om ervoor te zorgen dat de verstandhouding tussen het VK en de EU inzake Covid-19 voor beide partijen gunstig is. We werken aan specifieke stappen die we kunnen nemen op de korte, middellange en lange termijn om een win-win-situatie te scheppen en de vaccinaanvoer voor al onze burgers te vergroten.”

Om de pandemie te bedwingen en klaar te zijn voor een volgende zijn „uiteindelijk openheid en mondiale samenwerking cruciaal”, menen de EU en het VK. Brussel verwijt Londen juist een gebrek aan openheid. De Britten zouden ervoor hebben gezorgd dat er geen coronavaccin het land uitgaat, terwijl er omgekeerd al 10 miljoen vaccins van EU-makelij naar het VK zijn geëxporteerd. De commissie scherpt de regels voor de export nu aan om „wederkerigheid” af te dwingen.

De EU en het VK zijn het onder meer oneens over wie recht heeft op de vaccins die het Leidse Halix maakt voor AstraZeneca. Brussel vindt dat het leeuwendeel naar de EU moet gaan.

De proefvakantie naar het Griekse eiland Rhodos, waar mensen zich woensdag vanaf 18.00 uur op konden inschrijven, zorgt voor topdrukte op de website van reisconcern Sunweb. Zeker 5000 mensen is het al gelukt om zich voor de vakantie te registeren meldde Sunweb-topman Mattijs ten Brink. Heel veel mensen lukte dat niet. Door de grote drukte haperde de website zo nu en dan.

Op 12 april zal er als onderdeel van de coronaproef een vakantievlucht vertrekken naar Rhodos. Tijdens de vakantie mogen de reizigers het vakantieresort Hotel Mitsis Grand Beach niet verlaten.

Reisorganisaties kunnen nog geen aanspraak maken op geld uit het voucherfonds. Dat kan pas als dat door de Europese Commissie is goedgekeurd. Als uitbetaling wel zou gebeuren zouden Europese regels voor staatssteun worden overtreden, bepaalde de rechter in Rotterdam. Die wees de eis van reisbureauketen D-Reizen, die wilde dat de uitbetalingen al zouden beginnen, af.

D-Reizen stelde in een kort geding vouchers uit te hebben gegeven en zegt mogelijk failliet te gaan als die allemaal terug moeten worden betaald zonder steun van het voucherfonds. D-reizen organiseert niet zelf reizen, maar fungeert als bemiddelaar en zou er daarom nauwelijks voor in aanmerking komen. Het bedrijf zou alleen een beroep kunnen doen op de bedragen die voor commissie worden berekend, hoewel het toch zelf vouchers uitgaf.

De Tweede Kamer maakt zich zorgen over het vaccinatiebeleid en met name het priktempo, dat volgens haar te laag lag en nog steeds ligt. Onder meer coalitiepartijen D66 en ChristenUnie willen weten waarom niet meer mensen eerder ingeënt kunnen worden.

„Hoeveel vaccins liggen nu op de plank en kan de doorlooptijd tussen de aankomst van vaccins en het prikmoment niet korter?” vraagt Vera Bergkamp (D66) aan het demissionaire kabinet. Ook Carla Dik-Faber (ChristenUnie) wil weten „waarom het zo lang duurt”.

De oppositie oordeelt harder. PVV-voorman Geert Wilders sprak over het „geklungel” met de vaccins. Hij wil weten waarom coronaminister Hugo de Jonge niet kijkt naar het voorstel van voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg om iedereen zo snel mogelijk een eerste prik te geven. Ook Eva van Esch (Partij voor de Dieren) vraagt zich af waarom niet naar het voorstel van Kuipers wordt gekeken.

Het vaccinatiebeleid is een „rommeltje”, zegt PvdA-leider Lilianne Ploumen. Volgens haar is het onduidelijk wanneer mensen aan de beurt zijn. Het priktempo moet snel omhoog. Dat is volgens haar de manier om snel uit de crisis te komen. Volgens Farid Azarkan van DENK is er een grote voorraad vaccins, terwijl op hetzelfde moment medewerkers van de GGD „met de duimen draaien”.

Leonie Sazias van 50PLUS vindt dat de ziekenhuizen ook mee moeten gaan prikken om de vaccins sneller toe te kunnen dienen. Volgens haar hebben de ziekenhuizen dit ook aangeboden maar wil de GGD dat niet. Sazias vindt dat het kabinet ervoor moet zorgen dat de GGD dit aanbod wel aanneemt.

De Jonge zegt dat het priktempo omhoog gaat, als de leveranties stabiel blijven. In april denkt hij meer dan 2 miljoen mensen te laten prikken. In juni moeten dat er meer dan 5 miljoen zijn. Begin juli is dan de verwachting dat iedereen ouder dan 18 jaar een eerste prik heeft gekregen.

Dat premier Mark Rutte noodgedwongen moet terugkomen van een eerdere hoopvolle boodschap dat de terrassen begin april misschien toch weer beperkt open kunnen, is tegen het zere been van de oppositie.

Rutte zei op de persconferentie van 8 maart dat de buitenterrassen open konden als de besmettingsgraad niet te veel zou toenemen, en het aantal nieuwe ziekenhuisopnamen niet te veel toeneemt. Maar de besmettingscijfers gaan juist niet de goede kant op. Veel partijen vinden dat Rutte niets had moeten zeggen. „Wat bezielde hem?” vraagt SP-leider Lilian Marijnissen zich af. „Was dat soms de verkiezingskoorts?”

Ook andere partijen verdenken Rutte ervan campagne te hebben gevoerd tijdens de persconferentie. „Feit is dat Rutte voor de verkiezingen meer vrijheid beloofde, om er meteen na de verkiezingen op terug te komen”, zegt PVV-leider Geert Wilders. De nieuwe persconferentie, die afgelopen dinsdag werd gehouden, had „een stuk korter gekund”, zegt DENK-leider Farid Azarkan. „Volgens mij had de minister-president kunnen aangeven dat al datgene hij beloofde, zo toevalligerwijs vlak voor de verkiezingen, niet uitgevoerd ging worden.”

„Het kabinet belooft veel, maar levert te weinig”, moppert PvdA-leider Lilianne Ploumen. Zij hekelt „het in het vooruitzicht stellen van versoepelingen twee weken geleden, terwijl iedereen toen al kon aanvoelen dat de kans uiterst klein was dat die ook doorgevoerd kunnen worden”. Ook Marijnissen zegt dat de cijfers er twee weken geleden „niet goed uitzagen. Ook toen lagen de voorspellingen over de derde golf al in volle omvang op tafel.”

De supermarktbranche werkt op dit moment met het ministerie van Volksgezondheid aan een richtlijn voor de verantwoorde verkoop van coronazelftests. Winkelpersoneel moet doorgaans bij de verkoop van zelfzorgmiddelen namelijk geschoold zijn om goede uitleg over die producten te kunnen geven.

Koepelorganisaties Centraal Bureau voor de Levensmiddelen heeft goede hoop dat zelftests half april in de winkels kunnen liggen, in lijn met wat minister Hugo de Jonge dinsdag aangaf tijdens de persconferentie. Op dit moment lopen gesprekken tussen de sector en het ministerie.

Het ministerie heeft al twee tests goedgekeurd waarmee mensen zichzelf kunnen testen op het coronavirus. Het gaat om die van de bedrijven Roche en Biosynex. De eerste testen, die het ministerie over enkele weken verwacht, gaan naar het onderwijs. Dat moet bijdragen aan de heropening van onderwijsinstellingen die nu nog gesloten zijn.

Bij drogisterijketens als Etos, Kruidvat en Trekpleister volgen ze de ontwikkelingen op de voet. „Als de overheid toestemming geeft voor verkoop in drogisterijen dan gaan wij ervoor zorgen zelftesten zo snel mogelijk in de winkels te krijgen”, aldus een woordvoerder van Etos. De leveranciers van Kruidvat en Trekpleister wachten nog op een ontheffing. Ook Albert Heijn zegt bij goedkeuring te gaan onderzoeken hoe de klanten zo goed mogelijk kunnen worden geholpen.

Sneltesten kunnen heel zinvol zijn, omdat ze coronabesmettingen aan het licht kunnen brengen bij mensen zonder klachten. Maar het gebruik van sneltesten kan volgens het RIVM in theorie ook leiden tot een toename van het aantal coronabesmettingen. Ze geven namelijk nooit een volledig betrouwbare uitslag.

Veel mensen willen dat het kabinet meer versoepelingen doorvoert en dat het vaccinatiebeleid verandert. Eerst moet iedereen één prik krijgen voordat de tweede prik bij andere mensen wordt gezet. Dat meldt EenVandaag op basis van een onderzoek onder ruim 25.000 leden van het Opiniepanel.

Dat er niet wordt versoepeld, stelt een hoop mensen teleur. 34 procent vindt dat het kabinet meer had moeten versoepelen, ondanks de stijgende besmettingscijfers. Nog eens 14 procent wil alle maatregelen afschaffen. Bij elkaar wil dus de helft (48 procent) minder maatregelen. Onder jongeren is de onvrede het grootst: 58 procent wil meer versoepelingen.

Naast de roep om meer versoepelingen is er veel onvrede over het vaccinatiebeleid. Slechts 34 procent heeft daar nog vertrouwen in. 53 procent wil dat het kabinet eerst alle Nederlanders één prik gaat geven.

Het ministerie van Volksgezondheid heeft twee tests goedgekeurd waarmee mensen zichzelf kunnen testen op het coronavirus. Het departement verwacht de eerste zelftests half april te ontvangen. Die zullen dan beschikbaar worden gesteld aan het onderwijs, en aan werkgevers die hun werknemers willen testen.

In de strijd tegen het coronavirus wil Duitsland tijdelijk vakantiereizen naar het buitenland verbieden. Het gaat om trips naar populaire bestemmingen, zoals het bij Duitsers uiterst geliefde Spaanse eiland Mallorca.

Meerdere ministeries onderzoeken of zo’n tijdelijk verbod mogelijk is, aldus een woordvoerster van de regering. Berlijn reageert op de massale run op Mallorca nadat de reiswaarschuwing voor die bestemming onlangs werd opgeheven. Luchtvaartmaatschappijen bieden voor de komende paasvakantie honderden extra vluchten aan. De regering waarschuwde al dat het einde van de reiswaarschuwing geen vrijbrief is om nu maar te reizen.

Mensen van 75 en 76 jaar oud krijgen vanaf woensdag een uitnodiging om te worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Half april zijn 70- tot 74-jarigen aan de beurt en eind april mensen van 65 tot 69. Zij krijgen het vaccin van Pfizer en BioNTech. Dat zegt Jaap van Delden, die voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) het vaccinatieprogramma leidt woensdag tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer.

Oudere stellen mogen zich samen laten vaccineren. Die regeling, de ‘partnerprik’, geldt voorlopig alleen wanneer de oudste van de twee een 75-plusser is en wanneer de partner maximaal twee jaar jonger is, aldus het RIVM.

Volgens Van Delden is de vaccinatie van de ouderen inmiddels „ongeveer klaar”. Binnen twee tot drie weken moet de vaccinatie van mensen met medische risico’s afgerond zijn.

Ook andere groepen komen nu aan de beurt voor vaccinatie. Zo worden momenteel ook zorgverleners voor mensen met een persoonsgebonden budget uitgenodigd. Oudere gedetineerden zijn afgelopen tijd ingeënt met het vaccin van Moderna en ook oudere asielzoekers krijgen de komende tijd dat vaccin.

Ongeveer 33.500 mensen die in de langdurige zorg werken, hebben in de afgelopen dagen een nieuwe afspraak gemaakt om het coronavaccin van AstraZeneca te krijgen. Hun afspraken werden anderhalve week geleden afgezegd toen Nederland tijdelijk stopte met het toedienen van het vaccin.

In totaal werden toen 43.000 afspraken geannuleerd. Die mensen kregen afgelopen weekeinde per sms de uitnodiging om een nieuwe prikafspraak in te plannen. De vaccinaties worden gezet door regionale gezondheidsdiensten. De overkoepelende organisatie, GGD GHOR Nederland, verwacht dat de overige 9500 zorgmedewerkers binnenkort een afspraak maken. „Dit is conform verwachting, we zien geen gekke dingen. Sommige mensen hebben meer tijd nodig voor het inplannen. Mensen moeten ook overleggen over hun roosters, om te kijken wanneer ze tijd hebben voor een afspraak”, aldus een GGD-woordvoerster.

Het vaccineren van deze groep werd woensdag hervat. De GGD verwacht ruim een week nodig te hebben om alle 43.000 mensen in te enten. Daarna moeten nog ongeveer 100.000 werknemers in de langdurige zorg worden gevaccineerd. Dat zijn de mensen die tijdelijk geen prikafspraak konden maken vanwege de vaccinatiepauze. Over een paar weken hebben alle 700.000 medewerkers in de langdurige zorg in elk geval een eerste inenting gehad, verwacht de GGD.

Tussen dinsdagochtend en woensdag zijn 7624 nieuwe coronagevallen gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Voor een woensdag is dat het hoogste aantal sinds 30 december.

In de afgelopen zeven dagen zijn 47.676 mensen positief getest. Dat komt neer op gemiddeld 6811 bevestigde besmettingen per dag, het hoogste niveau sinds half januari.

Op maandagen en dinsdagen ligt het aantal positieve tests meestal het laagst. Dat komt doordat minder mensen zich in een weekeinde laten testen. In de loop van de week loopt het dan op. Vorige week woensdag meldde het RIVM 5923 positieve tests. Dat steeg daarna naar 7367 op vrijdag en 7615 op zaterdag. De woensdag daarvoor kwamen er 5270 meldingen binnen, waarna het in de loop van de week toenam naar ongeveer 6000.

Amsterdam telde afgelopen etmaal weer de meeste nieuwe gevallen van het land. In de hoofdstad testten 302 inwoners positief. In Rotterdam kwamen 301 besmettingen aan het licht, in Den Haag werden 204 gevallen vastgesteld en in Utrecht 133. Daarna volgen Tilburg (127), Eindhoven (110) en Den Bosch (100).

Het aantal sterfgevallen door corona steeg afgelopen etmaal met 31. Dat komt redelijk overeen met het gemiddelde van de afgelopen periode. Het wil niet zeggen dat al die 31 mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Wanneer een coronapatiënt sterft, wordt dit soms pas na een tijdje geregistreerd. Sinds het begin van de vaccinatie is het aantal sterfgevallen fors gedaald. Eind december en begin januari werden per dag meer dan honderd sterfgevallen gemeld.
Sinds het begin van de uitbraak zijn ruim 1,2 miljoen Nederlanders positief getest. Van 16.378 mensen is zeker dat ze aan het virus zijn overleden. De werkelijke aantallen liggen hoger.

Na zes achtereenvolgende dagen van stijgingen is het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen afgelopen etmaal iets gedaald. Het totale aantal opgenomen patiënten met Covid-19 is nu 2187, elf minder dan woensdag, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Van hen liggen er 625 op de intensive care, twee meer dan een dag eerder. Op de verpleegafdelingen liggen nu 1562 coronapatiënten, een daling van 13 afgelopen etmaal.

Het is de vijfde dag op rij dat het aantal ic-patiënten boven de 600 uitkomt. Daarvoor ging het ongeveer twee weken lang heen en weer tussen de 550 en 600, en de maand daarvoor schommelde het aantal tussen de 500 en 550.

De politieoptredens bij demonstraties op het Museumplein in Amsterdam de afgelopen weekenden hebben bij elkaar ruim 5,5 miljoen euro gekost. Dat meldt een woordvoerder van de politie na vragen van het ANP. De politie moest sinds 17 januari elf keer optreden op het plein in de hoofdstad, waar honderden mensen samenkwamen voor demonstraties en koffiedrink-acties van ‘Nederland in verzet, weg met dit kabinet’.

De kosten voor de grootschalige politie-inzet zijn geen extra uitgaven, maar gaan volgens de woordvoerder uitsluitend ten koste van ander politiewerk. „Het werk dat iemand bij de mobiele eenheid of de aanhoudingseenheid doet, is een neventaak. Die inzet gaat dus logischerwijs ten koste van iets anders, bijvoorbeeld werk in de wijk, in de basisteams, de noodhulp, of werk aan politieonderzoeken.”

De kosten worden berekend aan de hand van het aantal politiemensen dat wordt ingezet, en hoeveel uren zij aan het werk zijn. Afgelopen weekend had een prijskaartje van zo’n 1,4 miljoen euro. Toen kwam het zowel zaterdag als zondag tot een treffen met de politie, en werden er meer dan tweehonderd mensen aangehouden.

De Europese Unie is er niet op uit om de export van coronavaccins te blokkeren. De strengere regels die de Europese Commissie wil invoeren zijn enkel bedoeld om ervoor te zorgen dat ook de EU zijn eerlijke deel krijgt, bezweert de commissie.
Het dagelijks EU-bestuur wil ook vaccins kunnen tegenhouden die op weg zijn naar landen waar het coronavirus minder huishoudt, die al een stuk verder zijn met inenten of die op hun beurt niets exporteren. Tot dusver kon de uitvoer van vaccins uit de EU alleen geweigerd worden als de fabrikant niet aan de unie levert wat zij heeft beloofd.

Maar de nieuwe regels mogen absoluut geen exportverbod heten. De commissie wil dan ook niet zeggen of zij bijvoorbeeld voortaan belet dat Pfizer-vaccins uit de EU naar het Verenigd Koninkrijk gaan. Pfizer komt zijn afspraken met Brussel weliswaar voorbeeldig na, maar het VK is al een stuk verder met zijn inentingscampagne. En er gaat geen vaccin van Britse bodem naar de EU, klaagde Brussel al langer.

Op zo’n actie tegen het VK wil de commissie echter niet vooruitlopen. Zij kijkt van geval tot geval en weegt alle relevante factoren mee, stelt Eurocommissaris Valdis Dombrovskis (Handel). Hij wees er ook nog eens op dat de EU slechts eenmaal een stokje heeft gestoken voor de uitvoer van een partij coronavaccins. Tegelijkertijd kregen 380 exportverzoeken groen licht.

Paus Franciscus verlaagt het salaris van zijn kardinalen. Ook andere topmedewerkers moeten de komende tijd genoegen nemen met een lager inkomen, meldt het Vaticaan. Dat rekent vanwege de coronacrisis op een begrotingstekort van tientallen miljoenen euro’s.

De salarisverlaging gaat op 1 april in. De kardinalen moeten het meeste inleveren. Zij gaan er 10 procent op achteruit. De hoge geestelijken verdienen volgens persbureau Reuters vermoedelijk zo’n 4000 tot 5000 euro per maand. Ook krijgen ze toegang tot relatief voordelige huurappartementen in de Italiaanse hoofdstad. Het salaris van sommige andere medewerkers van het Vaticaan wordt met 3 tot 8 procent verlaagd.

De paus heeft duidelijk gemaakt dat hij wil voorkomen dat medewerkers ontslagen moeten worden. Personeel in lagere functies wordt ontzien bij de salarisverlagingen. Die zijn volgens de Heilige Stoel nodig vanwege de coronacrisis, die ook de financiën van de kerk heeft getroffen. Zo moesten de Vaticaanse Musea bijvoorbeeld langdurig de deuren sluiten en zijn er daardoor minder inkomsten.

België gaat weer verder op slot, nu vooral het aantal ziekenhuisopnames maar ook de besmettingen met het coronavirus blijven stijgen. De niet-noodzakelijke winkels mogen alleen open op afspraak en de hele grote winkels voor maximaal vijftig mensen tegelijk. De contactberoepen als kappers moeten weer dicht voor voorlopig vier weken. Het lager en voortgezet onderwijs gaat een week eerder met paasvakantie, vanaf maandag, heeft het Overlegcomité van de zes regeringen besloten na een spoedbijeenkomst.

Er is volgens premier Alexander De Croo gekozen voor een „korte pijnperiode, een paaspauze” in de hoop de opflakkering terug te dringen.

Sluiting van de scholen was een heet hangijzer. Maar met de paasvakantie in zicht is besloten van die vrije dagen te profiteren en de lessen vanaf maandag al op te schorten en niet vanaf Goede Vrijdag volgende week. De kleuterklassen blijven nog wel die vier dagen open. Het aantal personen waarmee Belgen buiten hun gezin in de buitenlucht mogen afspreken wordt weer teruggeschroefd van tien naar vier personen.

De druk op de intensive cares kan in de komende weken ongeveer verdubbelen. Daar houdt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) rekening mee. Momenteel liggen 600 tot 650 coronapatiënten op een ic-afdeling, begin april kan dat zijn gestegen tot ergens tussen de 1000 en 1250.

De laatste keer dat er meer dan duizend coronapatiënten op een intensive care werden behandeld, was op 23 april vorig jaar, tijdens de eerste coronagolf.

Directeur Jaap van Dissel van het RIVM deelde de prognose woensdag met de Tweede Kamer. Hij ziet een link met de heropening van de basisscholen eind januari. Als dat besluit niet was genomen, zou het aantal coronapatiënten op de ic’s op het huidige niveau zijn blijven hangen, dus rond de zeshonderd mensen.

De intensive cares van ziekenhuizen nemen momenteel enkele tientallen nieuwe coronapatiënten per dag op. Het precieze aantal varieert, maar het gemiddelde is redelijk stabiel met ongeveer veertig nieuwe opnames per dag. In de komende weken zou dat kunnen stijgen tot ongeveer tachtig per dag.

Eind april of begin mei zal de druk op de ic’s beginnen te dalen, verwacht het RIVM. Dat komt door het zachtere weer en doordat meer mensen dan zijn gevaccineerd. Begin juni is het aantal ic-coronapatiënten dan terug op het huidige niveau en in de zomer zal het volgens het RIVM weer redelijk rustig zijn in de ziekenhuizen.

Het gebruik van sneltesten kan in theorie leiden tot een toename van het aantal coronabesmettingen, zei directeur Jaap van Dissel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) woensdag tijdens een technische briefing over het coronavirus in de Tweede Kamer. Ze geven namelijk nooit een volledig betrouwbare uitslag. Het kabinet wil delen van de samenleving door middel van de grootschalige inzet van toegangstesten en zelftesten versneld openen.

Sneltesten kunnen heel zinvol zijn, benadrukte Van Dissel, omdat ze coronabesmettingen aan het licht kunnen brengen bij mensen zonder klachten. Maar het is wel van groot belang om ook na een negatieve testuitslag met een sneltest toch de coronamaatregelen na te leven. Omdat sneltesten nooit volledig betrouwbaar zijn „ga je dus gevallen missen die wel degelijk het virus bij zich dragen, maar negatief testen”. Van Dissel is directeur van het Centrum Infectieziektenbestrijding van het RIVM.

Reisorganisaties hebben een gezamenlijke campagne gelanceerd om Nederlanders ondanks de coronapandemie te verleiden toch alvast een zomervakantie te boeken. Reisbranchevereniging ANVR wil de zorgen van de vakantiegangers wegnemen door te garanderen dat mensen hun geld terugkrijgen bij een annulering. Ook worden klanten terug naar huis gebracht als het reisadvies op de locatie naar oranje of rood verandert.

„Welke landen en bestemmingen komende zomer de grenzen openen, is voor niemand nog duidelijk. Aan welke maatregelen we ons moeten houden, is nog de vraag”, zegt ANVR-directeur Frank Oostdam. Dinsdag werd bekend dat het kabinet volgende maand begint met een proef met vakantiereizen naar het buitenland. Het moet duidelijk maken „onder welke voorwaarden mensen veilig en verantwoord kunnen reizen”.

Coronavaccins worden nu nog uitsluitend met een injectie in de spier toegediend, maar nieuwe manieren van toediening zouden op termijn weleens efficiënter kunnen blijken. De Gezondheidsraad schrijft dat op termijn de toediening via de huid of de slijmvliezen, bijvoorbeeld via een neusspray, „uitkomst zou kunnen bieden”. Een lagere dosis vaccin „zou dan kunnen volstaan om een immuunrespons op te wekken”, aldus een commissie van de raad die zich bezighoudt met medische vraagstukken rond Covid-19.

Dat een lagere dosis waarschijnlijk voldoende is bij de alternatieve methoden, komt doordat de huid en slijmvliezen specifieke afweercellen hebben. Ook zijn daar meer afweercellen aanwezig dan in de spieren, legt de Gezondheidsraad uit in een brief aan minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge. Met een lagere dosering zou zodoende toch een sterke immuunrespons opgewekt kunnen worden. Dat betekent dat met dezelfde hoeveelheid vaccin meer mensen gevaccineerd kunnen worden. Gezien de grote schaarste aan vaccins is dat een aanlokkelijke gedachte.

Voor vaccins tegen influenza en rabiës is inmiddels aangetoond dat bij toediening via de huid een lagere dosis voldoende bescherming biedt. Voor Covid-19 moet hier nog nader onderzoek naar worden gedaan. Onder meer in Nederland, de VS en het Verenigd Koninkrijk wordt onderzoek gedaan naar de toediening van coronavaccin met een neusspray.

„Hoewel er nog veel onbekend is en veel onderzoek nodig is, hebben dit soort vaccins potentie om op termijn een bijdrage leveren aan de bestrijding van Covid-19”, concludeert de Gezondheidsraad.

Het probleem met defecte flesjes van het Pfizer/BioNTech-vaccin speelt niet in Nederland. Woensdag is de vaccinatie in Hongkong en Macau vanwege een mankement aan de verpakking tijdelijk opgeschort, maar volgens een woordvoerder van Pfizer is daar in ons land geen sprake van.

De regering in Hongkong kreeg een waarschuwing over problemen met de sluitingen van de flesjes, waarna uit voorzorg is gestopt met prikken. De defecte flesjes zouden zijn geleverd via Fosun Pharma, de Chinese partner van farmaceuten Pfizer en BioNTech. „De levering van de vaccins in Nederland gaat via Pfizer in België”, aldus de woordvoerder. „Het is een compleet andere partij waar het kwaliteitsprobleem niet speelt. We kunnen daarom gewoon doorgaan met het prikken.”

Mensen in Nederland van 75 en 76 jaar oud krijgen vanaf woensdag een uitnodiging om te worden ingeënt met het vaccin van Pfizer en BioNTech. Half april zijn 70- tot 74-jarigen aan de beurt en eind april mensen van 65 tot 69. Ook hun partners mogen zich laten vaccineren.

Vrouwen tot 65 jaar ervaren bij de eerste prik met het AstraZeneca-vaccin meer bekende bijwerkingen dan bij het middel van Pfizer/BioNTech, meldt Bijwerkingencentrum Lareb na onderzoek.

Na een prik met het middel van AstraZeneca ervaart 61 tot 67 procent van de vrouwen hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid of algemeen niet lekker voelen. Na de Pfizer/BioNTech-vaccinatie was dit 22 tot 36 procent. Daarbij kreeg 39 procent van de vrouwen in het onderzoek na de AstraZeneca-prik koorts. Bij het Pfizer/BioNTech-vaccin was dit 5 procent. Volgens Lareb duurde de koorts meestal maar één of twee dagen. Het gaat om bekende bijwerkingen die ook in de bijsluiters staan vermeld.

„Het is goed dat mensen er op voorbereid zijn dat ze een dagje koorts kunnen krijgen en zich niet lekker voelen en er rekening mee houden, bijvoorbeeld in verband met mogelijk verzuim van werk”, zegt Agnes Kant, epidemioloog en directeur bij Lareb.

Lareb baseert zich op een vragenlijstonderzoek onder vrouwen van 21 tot 65 jaar. Van hen kregen 599 Pfizer/BioNTech en 3331 AstraZeneca. Het zijn vooral zorgmedewerkers, meer dan 92 procent. Volgens het centrum is tot nu toe alleen deze groep groot genoeg om al een vergelijking te kunnen maken.

Hoe vaak bijwerkingen worden ervaren kan anders zijn in de andere groepen. Ook kan iemand die bijwerkingen ervaart mogelijk eerder meedoen met het onderzoek. De percentages zijn daarom volgens Lareb niet door te vertalen naar de hele bevolking. Meer resultaten over de andere leeftijdsgroepen, mannen, de tweede vaccinaties en het vaccin van Moderna volgen later.

De Sionkerk op Urk speelt Russische roulette door weer open te gaan voor alle leden, zegt viroloog en OMT-lid Marion Koopmans tegen Omroep Flevoland. „Ik denk dat dat niet verstandig is. Urk is niet anders dan andere delen van Nederland”, aldus Koopmans.

„We zien juist de besmettingscijfers onder jongeren flink toenemen. De afgelopen week zaten de 18 tot 24-jarigen het hoogst van allemaal en we weten uit de eerdere periodes dat je er dan serieus rekening mee moet houden dat dat dan doorschuift naar de ouderen, want die generaties zijn niet te scheiden. Dus hier wordt een groot risico genomen”, zegt de viroloog tegen de omroep.

Lees ook

Gg Urk laat grootste deel coronaregels los

Bondskanselier Angela Merkel haalt bakzeil met haar zeer strenge paaslockdown. Ze schrapt dit plan een dag nadat het was aangekondigd. Het plan ontketende een storm van kritiek.

De paaslockdown zou de strengste lockdown worden die Duitsland in de coronacrisis heeft gehad. Maar Merkel overlegde woensdag onaangekondigd met de deelstaatpremiers en besloot het land toch niet lam te leggen in de eerste vijf dagen van april.

Vroeg op dinsdag was Merkel met de deelstaatpremiers juist overeengekomen de coronamaatregelen te verscherpen en te verlengen. Vrijwel alle winkels moesten gedurende die vijf dagen dicht en religieuze diensten moesten met Pasen via internet worden gehouden.

Naderhand volgde onder meer kritiek op de marathonvergadering waarin werd besloten tot de maatregelen. Premier Markus Söder van deelstaat Beieren zei dat als „essentiële besluiten” worden genomen tussen 01.00 en 03.00 uur ’s nachts, het risico bestaat dat sommige details niet goed zijn uitgewerkt. Ook vanuit het bedrijfsleven klonk kritiek. Volgens critici bestond het risico dat mensen nu massaal voor de Paasdagen zouden gaan winkelen.

Het overleg waarin woensdag werd besloten de maatregelen terug te draaien, duurde volgens Duitse media uiteindelijk maar 41 minuten. Merkel erkende volgens de krant Bild een fout te hebben gemaakt en daar verantwoordelijkheid voor te nemen.

De levering van vaccins bepaalt hoe snel er in Nederland kan worden gevaccineerd. „Het zijn de vaccins die het vaccineren vertragen”, zegt Jaap van Delden, die voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) het vaccinatieprogramma tegen het coronavirus leidt.

Van Delden is vooral kritisch over AstraZeneca. Die levering is „zeer instabiel”, niet alleen in hoeveel het bedrijf levert, maar ook wanneer dat komt. De grafieken van die leveringen zijn volgens Van Delden „een chaos”. Daarom houdt Nederland voor de zekerheid een grotere voorraad van dat middel achter de hand dan bij concurrent Pfizer, dat stabieler levert.

De AstraZeneca-voorraad is nu groter dan het RIVM zou willen, omdat Nederland een grote levering had gekregen vlak voordat de vaccinatie met AstraZeneca werd stilgelegd. Tijdens die prikpauze kwam bovendien nog een levering binnen. In de komende periode zullen die vaccins worden ingezet en moet de voorraad kleiner worden.

Mensen van 75 en 76 jaar oud krijgen vanaf woensdag een uitnodiging om te worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Half april zijn 70- tot 74-jarigen aan de beurt en eind april mensen van 65 tot 69. Ook hun partners mogen zich laten vaccineren. Zij krijgen het vaccin van Pfizer en BioNTech. Dat zegt Jaap van Delden, die voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) het vaccinatieprogramma leidt woensdag tijdens een technische briefing in de Tweede Kamer.

Volgens Van Delden is de vaccinatie van de ouderen inmiddels „ongeveer klaar”. Binnen twee tot drie weken moet de vaccinatie van mensen met medische risico’s afgerond zijn.

Ook andere groepen komen nu aan de beurt voor vaccinatie. Zo worden momenteel ook zorgverleners voor mensen met een persoonsgebonden budget uitgenodigd. Oudere gedetineerden zijn afgelopen tijd ingeënt met het vaccin van Moderna en ook oudere asielzoekers krijgen de komende tijd dat vaccin.

De algehele bedrijvigheid in de eurozone is voor het eerst in een half jaar gegroeid. Dat was vooral te danken aan een sterke groei van de bedrijvigheid van de industrie, valt op te maken uit cijfers van de Britse marktonderzoeker IHS Markit. De dienstensector, waar onder meer de reiswereld maar ook winkels onder vallen, kromp nog. Dat gebeurde wel aanzienlijk minder hard dan de afgelopen maanden.

De bedrijvigheid in de industrie, die ondanks de lockdowns in veel regio’s blijft groeien, trok opnieuw aan. De dienstensector kromp echter voor de zevende maand op rij. Die tak van de economie heeft al maanden veel last van coronabeperkende maatregelen. Eind vorige maand gaven verschillende landen bedrijven als winkels en kappers echter weer wat meer ruimte, en de gevolgen daarvan zijn nu zichtbaar.

Bedrijven namen in maart weer meer mensen aan en kregen ook meer opdrachten binnen. Vooral van buiten de eurozone nam het aantal bestellingen toe.

Ondanks de positieve cijfers hangt er een donkere wolk boven het economisch herstel, met verlenging van coronamaatregelen in landen als Nederland en Duitsland en nieuwe strenge lockdowns in delen van Frankrijk en in vrijwel heel Italië. De dienstensector zal daardoor vermoedelijk weer wat sterker krimpen. Dat doet dat deel van de economie nu al zeven maanden op rij. Econoom Chris Williamson van Markit verwacht dat die „economie met twee snelheden” nog wel even aanhoudt.

Na een storm van kritiek op de strenge lockdownmaatregelen voor de komende paasdagen, overlegt bondskanselier Angela Merkel woensdagmorgen onverwacht opnieuw met de deelstaatpremiers. De krant Bild spreekt verrast over een ‘Blitz-Gipfel’ die om 11.00 uur zou beginnen.

In de eerste uren van dinsdag hadden de deelstaatpremiers samen met Merkel uiteindelijk besloten de coronamaatregelen strenger en langer te maken en het land vrijwel stil te leggen rond Pasen. De verontwaardiging daarop bleek groot en Merkel heeft daarom extra overleg ingelast.

De Franse minister van Cultuur Roselyne Bachelot is in een ziekenhuis opgenomen met coronaklachten. De 74-jarige politica werd zaterdag positief getest. Het is niet bekend hoe ernstig haar klachten zijn.

Bachelot is van huis uit farmacoloog en was eerder minister in kabinetten van de premiers Jean-Pierre Raffarin en François Fillon en presentatrice in verscheiden media. Vorig jaar trad ze tot het kabinet van premier Jean Castex toe.

Bachelot is niet de enige minister in een ziekenhuis met corona. Ook de minister van Arbeid, de 59-jarige Elizabeth Borne, wordt in een hospitaal aan coronaklachten behandeld.

Een voorraad van 29 miljoen doses van het AstraZeneca-vaccin ligt in Italië klaar om geëxporteerd te worden naar het Verenigd Koninkrijk. Het zou onder meer gaan om doses die zijn geproduceerd in Leiden, bericht de Italiaanse krant La Stampa.

De Italiaanse autoriteiten zijn volgens de krant gestuit op de voorraad in de fabriek in Anagni na een melding van de Europese Commissie. Die presenteert woensdag plannen om de export van coronavaccins aan banden te kunnen leggen als farmaceuten niet op tijd leveren. Het bestaan van een megavoorraad in een Italiaanse fabriek ligt in dat licht extra gevoelig, omdat AstraZeneca in de EU minder levert dan was afgesproken.

In de fabriek van Catalent Inc. worden vaccins in flesjes gedaan. De commissie, de eigenaar van de fabriek en de Italiaanse autoriteiten hebben het bericht in La Stampa nog niet bevestigd. Als het inderdaad blijkt te gaan om bijna 30 miljoen vaccins, is dat een groter aantal dan AstraZeneca tot dusver heeft geleverd aan de EU.

De uitvoer van coronavaccins kan ook nu al worden tegengehouden als de fabrikant de EU nog vaccins schuldig is. Italië blokkeerde enkele weken de export van AstraZeneca-vaccins naar Australië. Het ging toen om een veel kleinere lading van ongeveer 250.000 doses.

De grote voorraad die nu is aangetroffen, is volgens La Stampa nodig in het Verenigd Koninkrijk om te kunnen garanderen dat miljoenen Britten ook een tweede dosis van het vaccin kunnen krijgen. De Britten zijn in Europa koplopers op vaccinatiegebied. Meer dan 28 miljoen mensen hebben er volgens lokale media al een eerste dosis van een coronavaccin gehad.

De Britse premier Boris Johnson heeft zich laten ontvallen dat het succes van de vaccinatiecampagne in zijn land vooral te danken is aan kapitalisme en hebzucht van grote farmaceutische bedrijven. Engeland loopt volgens hem ver voor met de inentingen door het eigen belang na te streven en door de hebzucht van ‘big pharma’, de grote farmaceutische ondernemingen.

Johnson zei dit schertsend in een gesprek met een comité van prominente Conservatieve partijgenoten, maar realiseerde zich volgens Britse media snel dat zijn analyse niet overal goed zou vallen.

„Ik heb eigenlijk spijt van de opmerking, vergeet dat ik dit zei”, voegde hij er snel aan toe. Volgens bronnen in de Conservatieve partij maakte de premier een grapje. Het is niet de visie van Johnson en de onderneming AstraZeneca maakt bijvoorbeeld de vaccins zonder winstoogmerk, aldus de bron.

Opnieuw kan een groep zorgmedewerkers worden gevaccineerd. Het gaat om ongeveer 39.500 mensen die werken in de acute Covid-zorg of op de spoedeisende hulp. Dat schrijft demissionair coronaminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer.

De medewerkers worden „op korte termijn” gevaccineerd met het AstraZeneca-vaccin. Nu worden 63- en 64-jarigen geprikt met dat vaccin en mensen met morbide obesitas of het syndroom van Down. Volgens De Jonge gaat de planning voor die groep slechts „enkele dagen” achterlopen nu de groep zorgmedewerkers erbij komt.

In januari werden ook al 40.000 zorgmedewerkers gevaccineerd. Maar het aantal medewerkers is inmiddels gegroeid door extra opgeleide krachten of mensen die terugkomen van verlof.
De Jonge schrijft dat de druk op de acute ziekenhuiszorg weer toeneemt. Ook zal het aantal ziekenhuisopnames volgens de laatste prognoses fors oplopen in de komende weken. Door medewerkers te vaccineren moet het ziekteverzuim beperkt blijven, zodat de druk niet nog verder oploopt.

Het aantal mensen met tuberculose (tbc) in Nederland is vorig jaar met 17 procent gedaald, de grootste afname in vijftig jaar. Volgens het RIVM ging het om 623 tbc-gevallen vergeleken met 754 in 2019.

Vooral tijdens de lockdowns waren er minder tuberculosepatiënten in vergelijking met dezelfde maanden in de jaren ervoor. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu zijn er minder besmettingen als gevolg van de coronamaatregelen, zoals het houden van afstand. „Hierdoor kan de tbc-bacterie zich ook minder makkelijk verspreiden”, aldus het gezondheidsinstituut.

Een andere verklaring is een afname van het aantal immigranten en asielzoekers. Bij binnenkomst in Nederland worden nieuwkomers uit landen waar tbc veel voorkomt verplicht getest op tuberculose. Het aantal vastgestelde tbc-patiënten bij deze groep daalde van 49 in 2019 naar 21 in 2020.

Volgens het RIVM kan ook een vertraging in het stellen van diagnoses een verklaring zijn. „Bijvoorbeeld doordat mensen minder naar de dokter gingen en doordat er minder zorgaanbod was. De kans is dan groot dat deze mensen zich later alsnog zullen melden, mogelijk met ernstigere klachten.”

Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld als het in de longen zit. Van de tbc-patiënten in 2020 hadden er 342 tbc in de longen en 279 buiten de longen. De besmettelijkste vorm (open tuberculose) kwam afgelopen jaar bij een kwart van de patiënten voor.

Bijna driekwart van de tbc-patiënten in Nederland kwam uit landen waar tuberculose veel voorkomt. Vorig jaar waren de meeste van deze tbc-patiënten geboren in Eritrea (74), gevolgd door Marokko (61) en India (42).

Er is een grote kans dat videovergaderingen een deel van de zakenreizen blijvend vervangen. Ook kostenbesparingen van bedrijven en de impact van luchtvaart op het klimaat kunnen een rem zetten op het herstel van het aantal zakenreizen, schrijft kredietbeoordelaar Moody’s in een rapport over de luchtvaartsector. Moody’s acht het onwaarschijnlijk dat die voor 2024 volledig is hersteld van de coronacrisis.

„Ongeveer 20 tot 25 procent van de zakenreizen betreft het ontmoeten van mensen uit hetzelfde bedrijf. Deze trips lopen het grootste risico om te worden geschrapt”, aldus Moody’s. Om daarvoor te compenseren zullen vliegtuigmaatschappijen moeten snijden in hun capaciteit en kosten.

Vliegmaatschappijen die luxere reizen met meer comfort aanbieden zullen naar verwachting van de kredietbeoordelaar het trage herstel van het aantal zakenreizen het meest voelen. Voor deze bedrijven zijn zakenreizigers belangrijker dan voor prijsvechters. Moody’s noemt onder meer American Airlines, Lufthansa en British Airways, maar ook KLM valt in deze categorie. De luchtvaart is een van de sectoren die het zwaarst is getroffen door de coronacrisis.

Ruim vijf miljoen mensen keken dinsdagavond naar de persconferentie van demissionair premier Mark Rutte en demissionair coronaminister Hugo de Jonge over de coronamaatregelen. Dat is minder dan bij de vorige persconferentie van 8 maart, waar destijds ruim 5,5 miljoen mensen op afstemden.

De meeste mensen, zo’n 3,36 miljoen, bekeken de persconferentie op NPO 1. Ongeveer 1,37 miljoen mensen zagen Rutte en De Jonge via RTL 4 en 437.000 via SBS6, blijkt uit cijfers van Stichting KijkOnderzoek.

De persconferentie op NPO 1 was ook gelijk het best bekeken programma van de avond. Daarop volgden het NOS Journaal van 20.00 uur (2,7 miljoen) en Ik Vertrek (2,5 miljoen).

Stichting IZZ, een ledencollectief van mensen in de zorg, heeft tot nu toe van 375 zorgmedewerkers die zelf corona hebben gehad een aanvraag gekregen voor compensatie van hun eigen risico in de zorgverzekering. De compensatieregeling is bedoeld voor zorgpersoneel met een collectieve IZZ Zorgverzekering. Als ze zelf de ziekte hebben opgelopen en daardoor hun eigen risico moesten aanspreken, kunnen ze dat verplichte eigen risicobedrag van 385 euro gecompenseerd krijgen.

De compensatieregeling werd in november vorig jaar gelanceerd. Eind december 2020 stond de teller nog op 120 aanvragen. Van de huidige 375 aanvragen zijn er 300 toegekend en afgehandeld, wat neerkomt op een bedrag van 115.000 euro, aldus de stichting. De overige aanvragen zijn of net ingediend, of nog in behandeling.

Directeur Roland Kip van Stichting IZZ vindt het goed om te zien dat meer zorgmedewerkers gebruikmaken van de compensatieregeling wanneer zij zelf besmet zijn geraakt met corona. „Want het mag en kan niet zo zijn dat zij vanwege de aard van hun werk corona oplopen, daar ziek van worden en ook nog eens de rekening krijgen voor het eigen risico van hun zorgverzekering of voor behandelkosten.”

De stichting zei eerder te verwachten dat 450 verzoeken tot compensatie van het eigen risico zouden binnenkomen en 500 verzoeken om gedeeltelijke compensatie, bijvoorbeeld als mensen medicijnen nodig hadden.

Het aantal faillissementen in Nederland neemt dit jaar fors toe, verwacht kredietverzekeraar Atradius. Meer bedrijven zullen bankroet gaan in 2021 dan voor de coronapandemie. Vorig jaar daalde het aantal failliete bedrijven nog, mede door steunpakketten vanuit de overheid, juist ten opzichte van een jaar eerder.

Het aantal faillissementen in Nederland gaat met 44 procent omhoog, denkt Atradius. Maar dat is wel ten opzichte van het lage niveau van vorig jaar. In 2020 gingen 17 procent minder bedrijven op de fles dan een jaar eerder. Atradius-econoom Theo Smid wijt de stijging aan een „vertraagde doorwerking van de coronacrisis”. „We kunnen hierdoor helaas niet uitsluiten dat een deel van de bedrijven die zich in 2020 met overheidssteun staande wisten te houden dit jaar toch kopje onder zullen gaan.”

Behalve de overheidssteun heeft Nederland ook de faillissementswetgeving aangepast. Die moet de herstructurering van bedrijven makkelijker maken buiten een faillissementsprocedure om. Die nieuwe wetgeving kan helpen om het aantal faillissementen te beperken, denkt Smid. „We hopen dat bedrijven die nu in zwaar weer verkeren hierdoor sneller een doorstart kunnen maken.”

Wereldwijd was er vorig jaar een daling in het aantal faillissementen van 14 procent. Dit jaar rekent Atradius op een toename met 26 procent.

Het aantal nieuwe coronabesmettingen dat in de afgelopen 24 uur in Duitsland is vastgesteld, is verdubbeld ten opzichte van een dag eerder. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse tegenhanger van het RIVM, heeft woensdagochtend bijna 16.000 nieuwe gevallen gemeld.

Dinsdagochtend meldde het RKI nog 7485 nieuwe gevallen. Met de nieuwe cijfers van woensdag komt het totale aantal vastgestelde coronabesmettingen in Duitsland op 2.690.523.
Er overleden in Duitsland zeker 248 personen aan de gevolgen van Covid-19 in de afgelopen 24 uur. Daarmee komt het totale officiële dodental van de pandemie er op 75.212.

In de nacht van maandag op dinsdag besloten bondskanselier Angela Merkel en de deelstaatpremiers dat de lockdown in Duitsland wordt verlengd tot 18 april. Ook besloten de autoriteiten dat het aantal sociale contacten rondom de paasdagen moet worden beperkt.

Hongkong en Macau hebben het inenten met coronavaccins van Pfizer/BioNTech tijdelijk stopgezet vanwege defecten aan de flesjes. Volgens de regering van Hongkong gaat het om een voorzorgsmaatregel en ziet BioNTech op het moment geen veiligheidsrisico bij het gebruik van vaccins uit de partij.

De regering van Hongkong had een waarschuwing gekregen van de plaatselijke distributeur van het Pfizer/BioNTech-vaccin. Die meldde dat er in een partij problemen waren met de sluitingen van de flesjes.

BioNTech en de distributeur „hebben geen redenen gevonden om te geloven dat de productveiligheid in het geding is”, aldus de Hongkongse regering. Om hoeveel vaccindoses het gaat die gecompromitteerd zijn, zeiden de autoriteiten niet, maar het gebruik van twee partijen wordt tot nader order opgeschort.

De autoriteiten in Macau maakten woensdag bovendien bekend dat de productie van het Pfizer/BioNTech-vaccin er voorlopig wordt stilgelegd na de ontdekking van een defect aan de verpakking.

Hongkong is in februari begonnen met het inenten van burgers tegen het coronavirus. Daarbij werd begonnen met het vaccin van de Chinese farmaceut Sinovac. Sinds maart wordt ook het vaccin van Pfizer/BioNTech toegediend.

De GGD’en beginnen woensdag weer met het toedienen van het coronavaccin van AstraZeneca. De vaccinaties met dat middel waren anderhalve week geleden stilgelegd uit angst voor mogelijke zeldzame bijwerkingen.

GGD’en dienen het AstraZeneca-vaccin toe aan mensen die in de zorg werken. Vanwege de prikpauze moesten 43.000 prikafspraken worden afgezegd. Die mensen zijn als eersten aan de beurt.

Huisartsen dienen het vaccin van AstraZeneca ook toe. Zij geven het aan 60- tot 64-jarigen, mensen met het syndroom van Down en mensen met extreem overgewicht. Verder wordt het vaccin gegeven aan medewerkers en cliënten van de geestelijke gezondheidszorg (ggz). Ook die inentingen beginnen deze week.

De Tweede Kamer debatteert woensdag over het besluit van het demissionaire kabinet om de coronamaatregelen opnieuw te verlengen, nu tot en met 20 april. Alleen de avondklok gaat vanaf 31 maart een uur later in, vanaf 22.00 uur. Ook wordt mensen tot en met 15 mei ontraden om naar het buitenland te reizen. Premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge maakten dinsdagavond duidelijk dat versoepelingen nu niet mogelijk zijn vanwege de stijgende besmettingscijfers en de toename van het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis.

Tijdens de laatste persconferentie hadden ze nog hoop gegeven dat eind maart - bij een gunstige ontwikkeling - onder meer de terrassen weer open zouden kunnen, evenals het hoger onderwijs, en dat winkels meer mogelijkheden kregen voor de verkoop. Maar de boodschap was dinsdag somber. De strenge lockdown die medio december is ingegaan, blijft nog grotendeels van kracht. Sindsdien zijn wel de basis- en middelbare scholen weer (deels) geopend. Ook mogen meer mensen weer buiten sporten.

Wel wezen Rutte en De Jonge op het vooruitzicht dat „richting de zomer” zeker meer mogelijk zal worden, omdat miljoenen mensen tegen die tijd zijn gevaccineerd tegen het coronavirus. Begin van de zomer kunnen mensen die dat willen, in ieder geval hun eerste prik hebben gehad, zei De Jonge. Een groot deel zal dan ook al de tweede prik hebben gekregen, die nodig is om een optimale bescherming te krijgen. Het Janssen-vaccin bestaat maar uit één prik en komt op korte termijn beschikbaar.

Ook de komst van sneltesten en zelftesten moet de komende maanden ertoe leiden dat mensen mogelijk meer kunnen ondernemen. Dan kunnen eind april de hbo’s en universiteiten weer deels open, als daar goed genoeg getest kan worden. Studenten zouden zichzelf dan kunnen testen voordat ze naar college gaan.

Voorafgaand aan het debat worden de Kamerfracties bijgepraat over de ontwikkelingen door Jaap van Dissel en Jaap van Delden, beiden van het RIVM.

De Kamer komt nog in de oude samenstelling bij elkaar. Pas volgende week dinsdag neemt de oude Kamer afscheid; een dag later wordt de nieuwe geïnstalleerd.

Farmaceut Janssen levert in april bijna 170.000 coronavaccins aan Nederland, meldt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer. Van dit vaccin is maar een prik nodig.

Halverwege april levert Janssen 84.750 vaccins. In de laatste week van de maand wordt nog eens eenzelfde hoeveelheid geleverd. De farmaceut wil in het tweede kwartaal in totaal 3 miljoen vaccins leveren.

De Gezondheidsraad adviseerde eerder het vaccin van Janssen als eerste toe te dienen aan ouderen boven de 60 jaar en aan mensen met specifieke medische aandoeningen.

Volgende week komt ook nog een „een zeer grote levering” van het vaccin van het Brits-Zweedse AstraZeneca binnen, aldus De Jonge. Het gaat om 427.403 doses. Deze farmaceut levert zeer onregelmatig.

Het kabinet hoopt dat begin juli twee derde van de mensen van 18 jaar en ouder volledig zijn ingeënt. Een derde heeft dan een prik gehad. Dit wordt alleen bereikt als er geen problemen met de leveringen komen.

De komende twee maanden zal Nederland nog te maken hebben met „stevige maatregelen”, verwacht de coronaminister. Dat is om te verhinderen dat de derde golf te hoog wordt. Dinsdag kondigde het kabinet aan dat de huidige coronamaatregelen worden verlengd tot en met 20 april.

In Brazilië zijn voor het eerst meer dan 3000 coronadoden in 24 uur geregistreerd. De tol van de corona-epidemie loopt in Brazilië rap op de afgelopen weken. Het Zuid-Amerikaanse land breekt het ene na het andere grimmige record, zowel qua doden als besmettingen.

Dinsdag meldden de Braziliaanse autoriteiten maar liefst 3251 geregistreerde coronadoden. Daarbij zijn er 82.493 nieuwe besmettingsgevallen.

De neerwaartse spiraal leidt tot veel onrust op de straten in Brazilië. Maandag barstten door het hele land protesten tegen de aanpak van de regering uit, waarbij betogers op potten en pannen sloegen. President Jair Bolsonaro, die de ernst van het virus en de pandemie geregeld bagatelliseert, verdedigde de aanpak van zijn regering ondertussen in een televisietoespraak.

Brazilië heeft zowel het één na hoogste aantal coronabesmettingen ter wereld als het één na hoogste dodental. Volgens de gegevens van de Johns Hopkins Universiteit zijn er in Brazilië al ruim 12 miljoen besmettingen vastgesteld sinds het coronavirus er de kop opstak. In totaal overleden al bijna 300.000 personen in Brazilië aan de gevolgen van Covid-19.

Dat de avondklok vanaf 31 maart een uur later ingaat, zal volgens Ernst Kuipers geen effect hebben op het aantal besmettingen. Dat zei de hoogleraar en voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg dinsdagavond in de talkshow Op1.

„Een uur opschuiven heeft vrijwel zeker nauwelijks enig effect. Als het al een effect heeft”, zei Kuipers, die zich nog altijd zorgen maakt om de hoge besmettingscijfers. Maandag liet hij al weten dat versoepelen op dit moment vragen om problemen is.

„We zitten op dit moment qua aantal besmettingen en daarmee ook met het aantal patiënten in de ziekenhuizen op een hoog niveau”, zei Kuipers in Op1. Volgens hem zijn in het afgelopen jaar bij dezelfde besmettingscijfers de maatregelen juist aangescherpt. „En de aantallen stijgen”, zegt hij over de huidige situatie. „Dat geeft al aan: je hebt niet heel veel ruimte.”

Volgens Kuipers heeft het vaccineren vooralsnog geen grote positieve gevolgen voor de druk op de ziekenhuizen. Hij legt uit dat in totaal nu zo’n 1,5 miljoen mensen een prik hebben gehad. „Dat is minder dan 10 procent van de bevolking.” Ook wijst hij erop dat de mensen die nu gevaccineerd zijn veelal een hele hoge leeftijd hebben en anders ook niet zo snel in het ziekenhuis terecht zouden komen.

De proef in Utrecht om het gedrag van cafébezoekers te testen, gaat door in afgeslankte vorm. Volgens het kabinet kan alleen een kleinschaligere variant, vanwege de huidige situatie met de toegenomen besmettingen van het coronavirus.

Onderzoekers willen kijken hoe horecaondernemers, hun personeel en gasten omgaan met de coronaregels. Hoe de contactmomenten zijn, met hoeveel personen bezoekers een praatje maken en hoe lang zij met elkaar kletsen. Ook onderzoeken zij hoe goed de maatregelen worden nageleefd en hoe het zit met de ventilatie. Het doel is om te kijken hoe cafés straks op een veilige en verantwoorde manier open kunnen.

Wanneer dat ‘Fieldlab’ kan plaatshebben is nog niet bekend. Onder coördinatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en in overleg met andere betrokken departementen en de veiligheidsregio’s en gemeenten wordt voor de pilots in april een planning opgesteld, die past bij de dan geldende epidemiologische situatie. Ook Koninklijke Horeca Nederland, de Horeca Alliantie en TNO zijn bij de test betrokken.

Door de coronacrisis is voor het eerst sinds 2014 sprake van een daling van het goederenvervoer over de weg. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren Nederlandse vrachtwagens vorig jaar goed voor het transport van 686 miljoen ton vracht. Dat betekende op jaarbasis een daling van 0,4 procent.

Lees ook

Minder transport over de weg door crisis

Om verder te kunnen versoepelen is het „van essentieel belang” dat 60-plussers zo snel mogelijk gevaccineerd worden tegen het coronavirus. IC-arts Diederik Gommers zegt in het praatprogramma Beau op RTL 4 dinsdagavond dat bij die groep „de volgende uitdaging” ligt.

Gommers hekelt bij Beau dat het prikken in zijn ogen nog steeds onvoldoende op gang is gekomen. „Blijkbaar gaat het toch lastig met de aanlevering van die vaccins”, zegt hij. Want „het prikje zetten in de bovenarm” is volgens hem niet zo moeilijk.

Gommers had graag gezien dat alle 60-plussers in april een eerste prik zouden hebben gekregen, maar dat loopt nu mogelijk uit tot juni. Anders had in mei verder versoepeld kunnen worden, stelt Gommers. „Dan krijg ik mijn grootste gedeelte niet meer naar het ziekenhuis en naar de intensive care”, legt hij uit. Want de 60-plusgroep wordt nu nog het vaakst opgenomen met corona.

Het belang van vaccineren ziet Gommers bijvoorbeeld bij de 80-plussers. Volgens hem is de oversterfte in maart voorbij doordat die groep inmiddels gevaccineerd is.

Bijna 60 procent van de mensen die op de app CoronaMelder de melding kreeg dat ze in contact zijn geweest met een besmet persoon, is daarna niet meer door de GGD benaderd voor bron- en contactonderzoek. Dat concluderen onderzoekers van de Erasmus Universiteit in een onderzoek dat coronaminister Hugo de Jonge naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Ook staat in het onderzoek dat nog een aanzienlijk deel van de mensen zich niet aan de adviezen houdt. Minder dan de helft van de mensen die een melding ontvangt, blijft ook daadwerkelijk thuis. Om ervoor te zorgen dat meer mensen in isolatie gaan en snel een testafspraak maken, zou het kabinet extra moeten communiceren over de app.

Verder stellen de onderzoekers dat jongeren veel vaker een melding krijgen dan ouderen. „Een mogelijke verklaring hiervoor is dat jongeren sociaal mobieler zijn dan ouderen”, aldus de onderzoekers.

Verder komt uit het onderzoek naar voren dat de helft van de respondenten een testafspraak maakt op dezelfde dag dat een melding wordt ontvangen. De ouderen doen dat beduidend vaker (65 procent). Jongeren vragen minder vaak dezelfde dag nog een test aan (43 procent).

Opleidingsniveau heeft geen invloed op de tijd tussen een melding en een testaanvraag en ook het al dan niet hebben van gezondheidsklachten op moment van melding heeft hier geen effect op.

De redactie is een nieuw liveblog gestart. Lees het vorige hier terug.