Tot eind februari overleden 28 inheemsen nadat ze met Covid-19 waren besmet. Dat is 16,2 procent van het totaal aantal sterfgevallen, 172, in de voormalige Nederlandse kolonie. Dit bleek vorige week uit cijfers van het Bureau voor Openbare Gezondheidszorg (BOG) in de hoofdstad Paramaribo.

De inheemsen vormen echter nog geen 4 procent van de Surinaamse bevolking. Volgens het BOG is 20 procent van de ruim 9000 besmette mensen van inheemse afkomst. Een verklaring voor het grote aantal besmettingen is er nog niet. Wel is bekend dat veel inheemsen kampen met onderliggende aandoeningen, zoals hoge bloeddruk en diabetes.

Vooral in de inheemse dorpsgemeenschappen in het westen van het land zijn veel ziektegevallen. Dorpshoofd Sergio Srisria van Washabo zegt dat er veel te laat maatregelen zijn getroffen om het virus buiten de deur te houden. „De mensen hadden direct bewust moeten worden gemaakt over het belang van het reinigen van de handen met zeep of alcohol, het dragen van een mond- en neuskap en het in acht nemen van de afstand van 1,5 meter. Als we deze regels direct hadden ingevoerd, waren er minder doden onder de inheemsen.”

„Maar”, geeft Srisria toe, „toen de maatregelen werden ingevoerd, bleken bepaalde mensen koppig te zijn en werden soms feestjes gehouden. Daarnaast werden de mond- en neuskappen niet gedragen.” De autoriteiten hebben meerdere malen een totale lockdown afgekondigd, maar dat heeft volgens de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (Vids) slechts beperkt effect gehad.

Johan Lingaard, inwoner van Washabo en bestuurlid van de Vids, legt uit dat dit ook met tradities te maken heeft. Hij verloor vorig jaar zelf zijn oudere broer door corona. „Helaas laat ons volk zich niet zo gemakkelijk regels opleggen. Bovendien vertrouwen ze op de kracht van de natuur, dus als iemand besmet is, zal hij of zij eerder traditionele medicijnen uit het regenwoud gebruiken. Dat is nu eenmaal de traditie, mensen hebben niet zoveel vertrouwen in de reguliere medische wetenschap. Of dat nou terecht is of niet.”

Extra punt van zorg is dat de meeste inheemsen weigeren zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. Zo heeft de Trio-stam recentelijk de stamleden opgeroepen de prik niet te nemen. Dat heeft weinig met tradities te maken: men is vooral bang voor de bijwerkingen.