‘OM wil Rico de Chileen zo hard mogelijk aanpakken’
Het Openbaar Ministerie wil Richard R., alias Rico de Chileen, „zo hard mogelijk aanpakken”. Volgens R.’s advocaat, Leon van Kleef, doet het OM dat op „oneigenlijke wijze”. Justitie past volgens de raadsman „een rekkelijke interpretatie” van de wet toe, „om zo hoog mogelijk te kunnen eisen”. Dit betoogde Van Kleef woensdag in zijn pleidooi in het strafproces tegen R., in de gerechtsbunker in Amsterdam.
Maandag eiste het Openbaar Ministerie veertien jaar cel tegen de 47-jarige R., het maximale in deze zaak. Justitie beschouwt R. als „een grote en meedogenloze speler in het ondermijnende criminele milieu”. Hij leidde volgens het OM een bende die zich bezighield met liquidaties, grootschalige drugshandel en witwassen. Hij heeft samengewerkt met andere criminele kopstukken, onder wie Ridouan Taghi en Naoufal ‘Noffel’ F. R. wacht vermoedelijk een tweede grote strafzaak, waarin hij zich zal moeten verantwoorden voor zijn directe betrokkenheid bij diverse liquidaties.
De bulk van het bewijs tegen R. bestaat uit cryptocommunicatie - zogeheten PGP-berichten - die leesbaar zijn gemaakt door specialisten van politie en justitie. Het OM voert in veel zaken rond zware georganiseerde misdaad dit soort materiaal als bewijs aan, nadat de afgelopen jaren herhaaldelijk servers zijn platgelegd en ontmanteld. Er zijn vele miljoenen berichten voor de opsporing beschikbaar gekomen. „Een goudmijn”, zo heeft het OM deze bewijsbron bij herhaling omschreven.
Advocaat Van Kleef meent dat het OM „onder valse voorwendselen” in de enorme hoeveelheid PGP-berichten naar belastend materiaal tegen R. heeft gezocht. De verdenking die het OM opvoerde om in de data te mogen zoeken bestond niet, aldus de raadsman. De zoekslag was „een fishing expedition zonder basis”, meent hij. Het OM heeft daarmee zijn recht op vervolging verspeeld. Als de rechtbank die consequentie te ver vindt gaan, moeten de tegen R. ingebrachte berichten niet voor het bewijs worden gebruikt, zo betoogde de advocaat.
R. werd in oktober 2017 in Chili opgepakt en een half jaar later aan Nederland uitgeleverd. Van Kleef hekelde het feit dat het OM zwijgt over de lange duur van het het onderzoek en over de zware omstandigheden waarin R. sinds zijn arrestatie heeft vastgezeten. In Chili zat hij in een zwaarbewaakte, ondergrondse gevangenis, in Nederland wordt hij in voorarrest gehouden in de extra beveiligde inrichting in Vught.
Donderdag krijgen OM en Van Kleef een laatste spreekronde en is het laatste woord aan R. De rechtbank doet naar verwachting uitspraak op 10 mei.