Bijna een jaar geleden schreef ik bij wijze van weerwoord over dé coronamaatregel: het gebed. Sindsdien zijn we door twee golven heen gegaan en hebben we verschillende vormen van lockdown ervaren – in elk geval een intelligente en een harde – en nu reguleren we ons leven conform de avondklok. Om over alle maatregelen maar te zwijgen.

Ons bestaan is letterlijk ingesloten geraakt. We worden gemaand zoveel mogelijk thuis te blijven. De bewegingen moeten worden beperkt. Wonen, werken, leven en kerken: het gebeurt voor velen allemaal op dezelfde plaats. Met alle gevolgen van dien. Van langdurig thuisonderwijs, met sterk verminderde contacten, tot eenzame mensen die nog meer aan de verstilling lijden dan anders. Ons bestaan is echter niet alleen letterlijk ingesloten geraakt, ook figuurlijk. Gesprekken gaan over nagenoeg niets anders dan de coronacrisis en haar gevolgen. De media berichten, in elk geval in de meest prominente artikelen, vooral ook daarover. Onze gedachten worden erdoor beheerst. We worden er, zoals we dat wel eens verzuchten, door ‘geleefd’.

Met alle gevolgen van dien. Veel dingen dreigen namelijk buiten ons blikveld te vallen. Ik beperk mij tot drie voorbeelden. Wie vallen de berichten in de krant over het lot van vervolgde christenen écht op? Hoeveel lezers waren doordrongen van de alarmerende uitkomst van een analyse van de verkiezingsprogramma’s, die laat zien dat de meeste politieke partijen gelijkheid boven vrijheid zetten, én van de betekenis daarvan? En zijn we waakzaam genoeg als blijkt dat het COC een heuse anticampagne probeert aan te zwengelen tegen een predikant vanwege vermeende discriminerende uitlatingen over homoseksuelen?

Hét nieuws van deze tijd is echter het Evangelie van de lijdende Christus. De ogen sluiten voor de nood van het heden is niet raadzaam en ook niet heilzaam; wel moesten we de blik afwenden van wat voor ogen is, om met alle aandacht op te zien tot het kruis. Trouwens, wat spreekt juist ook ín de nood van het heden dat kruis een wondere taal! Als Mattheüs beschrijft hoe Jezus ten huize van Petrus diens schoonmoeder geneest, vele bezetenen bevrijdt en vele zieken gezond maakt, ziet hij daarin de vervulling van het woord van Jesaja: „Hij heeft onze krankheden op Zich genomen, en onze ziekten gedragen” (Mattheüs 8:17). Natuurlijk zijn de „krankheden” ook afbeeldingen van de zonden; ze zijn vruchtgevolg van de zonde. De barsten in het bestaan zijn gevolg van de diep liggende breuk met God. Toch brengt Mattheüs het lijden van Christus hier in verband met heil én heling. Van heling is sprake omdat Hij de zonde als hét onderliggende kwaad op Zich genomen heeft.

Van heil en heling is slechts sprake vanuit het plaatsvervangend lijden en sterven van Christus. Daarom is juist dát te gedenken in deze lijdenstijd in coronatijd. Niet ons blindstaren op het leed, maar biddend staren op de Lijdende. Terwijl golven van ziekte en dood over de wereld spoelen, zien op Hem over Wie al Gods golven heen zijn gegaan. Als een mens in deze tijd iets nodig heeft, dan is het dat kruis. Zoals in élke tijd. De belijdenis van de kerk zegt immers dat we „allerlei vertroosting vinden in Zijn wonden.” Allereerst denk ik dan aan dé troost: verzoend met God, in leven en sterven voor rekening van Christus. Maar bij „allerlei vertroosting” denk ik ook aan alles wat in leed en moeite nodig is om getroost te zijn. En met dat ik dat schrijf, bedenk ik: Maar wat betekent dat nu écht…? En maak het maar zo persoonlijk mogelijk. We belijden dat wel, maar leven we er ook uit? Wie in de eenheid en gemeenschap met Hem leeft, weet dat alleen dat heil er echt toe doet. Laat het kruis de actualiteit dan maar kruisigen. Om in deze weken niet dagelijks met corona bezig te zijn, met de maatregelen en de gevolgen, maar bij het kruis te verwijlen. Van niets anders te weten. In niets anders te roemen.

De auteur is universitair docent praktische theologie en apologetiek aan het Hersteld Hervormd Seminarie. Weerwoord gaat in op vragen over het christelijk geloof. >>rd.nl/weerwoord