Advies: nieuw kabinet moet niet zomaar uitgaven verhogen
Een nieuw kabinet moet niet zomaar nieuwe structurele uitgavenposten verzinnen of de lasten verlagen als hierdoor het begrotingstekort oploopt. Dat zegt een comité met medewerkers van De Nederlandsche Bank, de Autoriteit Financiële Markten en het ministerie van Financiën, dat zich buigt over de financiële stabiliteit in Nederland. Volgens het comité is het ook „van belang om te waarborgen dat de steunmaatregelen tijdelijk van aard zijn”.
Het comité baseert zich op een soortgelijk advies van een studiegroep die partijen adviseert over de verkiezingsprogramma’s. In oktober vorig jaar riep die groep op niet zomaar bezuinigingen en belastingverhogingen door te voeren, maar ook af te zien van structurele extra uitgaven. Voor nieuwe uitgaven of lastenverlichting, moet het kabinet „geen extra ruimte benutten”.
Dat het kabinet zijn huishoudboekje goed op orde had, heeft Nederland juist geholpen in de coronacrisis, voegt het Financieel Stabiliteitscomité (FSC) toe. De economische krimp was vorig jaar met 3,8 procent „ongekend groot”, maar minder sterk dan verwacht. „Mede dankzij solide budgettair beleid in goede tijden, is de Nederlandse overheid goed in staat om met steunmaatregelen de economische gevolgen te verzachten” schrijft het comité. In andere landen die er minder goed voorstonden, „was de uitgangspositie ongunstiger en is de impact van de crisis groter”.
Ook voor de financiële sector, die de crisis tot dusver goed doorstaat, komt het FSC met een waarschuwing. De economische gevolgen van de coronacrisis hebben zich „op dit moment nog niet volledig doen gelden”, schrijft het comité. De komende tijd zullen de werkloosheid en het aantal faillissementen naar verwachting oplopen. Banken moeten zich daar op blijven voorbereiden en eventuele betalingsproblemen en verliezen tijdig erkennen.
Het FSC merkt verder op dat de financiële markten „opvallend positief gestemd” zijn. Investeerders lijken uit te gaan van een vlotte vaccinatie en een sterk economisch herstel. Tegenvallers kunnen voor een plotselinge omslag van dat sentiment zorgen. In combinatie met de zeer onzekere economische vooruitzichten kan dat leiden tot onrust op de beursvloeren.