Een jaar coronacrisis: problemen bij kwetsbare groepen toegenomen
Een jaar na het begin van de coronacrisis hebben veel Nederlanders nog steeds een hoge kwaliteit van leven. Maar er zijn kwetsbare groepen voor wie dat niet geldt. Zoals bijvoorbeeld jongvolwassenen, mensen met een migratieachtergrond, mensen met een laag opleidingsniveau en zelfstandigen. Dat concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in het rapport ‘Een jaar met corona’. Met dit rapport blikt het planbureau terug op de sociale en maatschappelijke effecten van de coronacrisis tot het najaar van 2020.
Door de steunpakketten van de regering is de economische klap voor velen nog beperkt gebleven. Maar toch kan verlies van baan en inkomen bij verschillende groepen op den duur leiden tot een lager welbevinden, aldus het rapport. Kwetsbare kinderen (zoals kinderen van ouders met een lage sociaaleconomische status) lopen het meeste risico op leerachterstanden door thuisonderwijs. Dat kan leiden tot een lager onderwijsniveau en daarmee minder kansen op de arbeidsmarkt. Langdurige sluiting van scholen en kinderopvang heeft ook gevolgen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen.
Ook jongvolwassenen zijn kwetsbaar omdat zij relatief vaak hun baan hebben verloren en de werkloosheid onder hen daardoor flink steeg. Deze groep is ook hard geraakt doordat er minder contactmogelijkheden zijn. Voor jongeren zijn contacten belangrijk voor de ontwikkeling van hun identiteit. Ook het psychisch welbevinden is onder hen sterker gedaald.
Het SCP pleit voor een integrale aanpak van de crisis om deze problemen tegen te gaan en snel te starten met herstelbeleid.
In een interview in het AD waarschuwt SCP-directeur Kim Putters dat de aanhoudende crisis voor wrijving zorgt in de samenleving. „Een crisis wordt altijd lastiger naarmate die langer duurt. Deze crisis overviel ons in eerste instantie allemaal. We stonden daarom achter elkaar en de overheid. Want corona was de schuld van niemand”, aldus Putters. Maar inmiddels nemen sommige mensen het niet meer zo nauw met de regels, zegt hij. „En dat gaan anderen hen weer kwalijk nemen. Zo ontstaat wrijving.”
„Heel vaak gaat een crisis gepaard met stigmatisering, ook nu”, zegt Putters verder tegen de krant. „Zo waren in het begin Aziatische mensen de klos vanwege het ‘Chinese virus’, daarna waren de ouderen zogenaamd de oorzaak dat jongeren moesten lijden en toen kregen de jongeren de schuld omdat ze coronafeestjes hielden. Daarom zeggen we tegen de overheid: let hier op, want zondebokken aanwijzen in een crisis kan ertoe leiden dat de spanningen tussen bevolkingsgroepen oplopen. Die wrijving is er al, maar escaleert gelukkig nog niet.”