Beide partijen willen eerst een aantal toezeggingen van het kabinet voordat zij hun steun aan de grondwetswijziging geven. Zo eist PvdA-kamerlid Dubbelboer „een open discussie” over de manier waarop de burgemeester wordt gekozen of aangesteld. De PvdA is voorstander van een door de gemeenteraad gekozen burgemeester, terwijl de coalitie in het regeerakkoord heeft vastgelegd dat er een door de bevolking gekozen burgemeester moet komen.

Het wetsvoorstel waar de Tweede Kamer donderdag over debatteerde, haalt de bepaling dat de burgemeester door de Kroon benoemd wordt uit de Grondwet. Door die grondwetswijziging komt er ruim baan voor het wetsvoorstel dat minister De Graaf al in voorbereiding heeft om de burgemeester door de burgers te laten kiezen.

De PvdA wil alleen voor de grondwetswijziging stemmen als de coalitie openstaat voor discussie over een door de raad gekozen burgemeester. De Graaf gaf gisteravond aan dat er met hem zeker te praten valt. Gesprek tussen de PvdA en de coalitie zou overigens ook tot een tussenvorm kunnen leiden. Daarbij stelt de gemeenteraad een aantal kandidaten, waaruit de burgers vervolgens mogen kiezen.

Zonder steun van de PvdA valt De Graafs plan voor een gekozen burgemeester geheel in duigen. Voor de grondwetswijziging is in de zogeheten tweede lezing, waarbij het wetsvoorstel voor de tweede maal het parlement passeert, namelijk een tweederde meerderheid nodig. ChristenUnie, SGP en SP zijn al tegenstander van de grondwetswijziging. Met de PvdA erbij hebben zij samen 55 zetels, dus voldoende om de wijziging van de Grondwet tegen te houden.

Voor SGP-kamerlid Van der Staaij zou een door de raad gekozen burgemeester wel een verbetering zijn ten opzichte van een door de bevolking gekozen burgervader. „Dat zou kunnen betekenen dat, als het wetsvoorstel dat De Graaf in voorbereiding heeft geamendeerd zou worden zodat de raad meer invloed krijgt op de verkiezingen, wij voor dat amendement stemmen.”

Binnen de regeringspartijen maakt men zich overigens nog niet ongerust over de opstelling van de PvdA. De sociaal-democraten realiseren zich heel goed dat tegen de grondwetswijziging stemmen ervoor zorgt dat de huidige situatie van kroonbenoeming in stand blijft, zo redeneert de coalitie. Ook GroenLinks heeft al eieren voor zijn geld gekozen. De partij is kritisch over de concrete plannen van De Graaf, maar stemt toch voor de grondwetswijziging omdat zij in geen geval behoud van het bestaande wil.