Die discussie is niet nieuw – en de beschuldiging van uitbuiting evenmin. Al voor de toewijzing van het WK in 2010 klonk de roep om het evenement niet aan Qatar te gunnen, omdat de benodigde sportcomplexen voornamelijk door werknemers uit lagelonenlanden zouden worden gebouwd. En die genieten nu niet bepaald een humane behandeling.

De arbeiders maken extreem lange dagen, veelal in temperaturen van ver boven de 40 graden. De huisvesting is belabberd: veel werkers slapen in provisorische onderkomens op de bouwplaats. Met de veiligheid is het al niet beter gesteld. En de lonen worden in veel gevallen pas na maanden uitbetaald. Dat is allemaal extra schrijnend, omdat de schatrijke Golfstaten aan geld geen gebrek hebben en veel zwaar werk door werknemers uit het buitenland laten opknappen.

De discussie kreeg deze week een geheel nieuwe impuls door berichtgeving in het Britse dagblad The Guardian. Die krant deed onderzoek naar de arbeidsomstandigheden van migranten in Qatar. Op basis van overheidsbronnen uit vijf Aziatische landen waaruit veel werknemers afkomstig zijn, concludeert The Guardian dat er de afgelopen tien jaar zeker 6500 werkers op WK-bouwplaatsen om het leven zijn gekomen. Het werkelijke aantal ligt vermoedelijk nog veel hoger, omdat niet alle staten waar de arbeiders vandaan komen cijfers hebben verstrekt.

Die getallen weerspiegelen een grove schending van de meest basale mensenrechten. Het is fundamenteel in de internationale betrekkingen dat landen daarop worden aangesproken. Daarom is het niet meer dan terecht dat de Tweede Kamer de regering vraagt een politiek signaal af te geven door de koning en de premier niet naar het WK te laten gaan.

Het is dan ook nogal merkwaardig dat minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok in een eerste reactie zei dat hij het wegblijven van de Nederlandse regering bij het WK geen goed idee vindt omdat sport en politiek niet moeten worden vermengd. Alsof mensenrechten bij het bouwen van sportcomplexen er minder toe doen.

De bewindsman maakt zich wel zorgen om de situatie en zal Qatar bij een andere gelegenheid op de slechte arbeidsomstandigheden aanspreken. De vraag is wanneer dat gebeurt. Tijdens een handelsmissie, als er lucratieve contracten moeten worden binnengesleept? Dat zullen de bedrijven in het kielzog van de minister meereizen hem beslist niet in dank afnemen.

Juist nu de schijnwerpers van de wereld op Qatar staan gericht, is dat hét moment om deze misstanden aan de kaak te stellen.