Column (Ries van Maldegem): Uitstellers kiezen geen uitslovers

Er zijn wel politici met een chronische variant. Maar die kunnen nu moeilijk via zaaltjes, foldertjes, rozen of tomatensoep grote groepen kiezers besmetten. Ze doen wel ijverig hun best via onlinesessies, maar die blijven doorgaans veilig binnen de eigen bubbel. Doordat er nu geen 37 verkiezingskaravanen rondtrekken, maken zelfs partijen die niet gekozen worden zo toch een mooie binnenkomer qua praktisch milieubeleid. Bij alle partijen lijkt het volgens de verkiezingsprogramma’s wel goed te komen met de natuur. Iedereen is voor schone lucht, meer groen en leefbare landschappen. Wat betreft de wijze waarop het milieu verbeterd moet worden, zet de ene politieke stroming er wat meer vaart in dan de andere. Dat toont bijvoorbeeld de variatie in gewenste maximumsnelheid op autosnelwegen. Zo willen CU en PvdD die op 100 km/u houden, GL op 120 km/u, VVD en DENK op 130 km/u, PVV op 140 km/u, en FVD wenst geen limiet. Anderen zijn minder concreet, waarschijnlijk vanwege de uiteenlopende tempo’s bij hun kiezers. Eigenlijk best jammer dat niet iedere partij een eigen maximumsnelheid noemt. Dan zouden automobilisten bij een meetpaal in een flits coronaproof kunnen stemmen. Al geeft dat alsnog een groter risico op onveilige situaties omdat dan onontkoombaar linkse rijders rechts worden ingehaald. Tegenstrijdig lijkt het dat juist politici die vlug op de plaats van bestemming willen zijn bij het halen van milieudoelstellingen zo weinig haast hebben. Maar zo vreemd is dat niet: wie egoïstisch de eigen vooruitgang vooropstelt, wil die niet ten bate van anderen opofferen. Snel winst pakken en dan wegwezen is op korte termijn altijd lucratiever dan verantwoord en weloverwogen handelen. Om niet al te hebberig over te komen, moet dan wel met fraaie volzinnen het gebrek aan inzet worden verbloemd. Vrome woorden, slome daden. Een bekend voorbeeld is de uitspraak: „Wij mensen moeten niet zo arrogant zijn om te denken dat we de thermostaat van de aarde kunnen regelen.” Dat is een heel doorzichtige poging om het eigen ontregelende gedrag te ontkennen. Tegelijkertijd profileert men zichzelf als beter dan degenen die ijverig de schade willen beperken, door dezen onterecht te betichten van hoogmoed. Iets soortgelijks is het framen van milieumaatregelen als „klimaathysterie”, en het eigen uitstelbeleid te prijzen als „nuchter en realistisch”, om dan vervolgens zelfgenoegzaam achterover te leunen. Nog een veelvoorkomende truc is om de vlucht naar voren te nemen: „We moeten meer investeren in innovatie, zodat er technologische doorbraken komen.” Zelfs christenen die tegen de ”maakbaarheidsideologie” zijn, zien vaak meer heil in toekomstig menselijk vernuft dan in nu reeds resultaat gevende gedragsaanpassingen. Want dat is het paradoxale: men wil wel vernieuwing maar geen verandering. Een mooi voorbeeld is dat het tot ieders verrassing snel gelukt is om uit de twee grootste natuurlijke energiekringlopen in Nederland schoon en goedkoop elektriciteit te maken. Jarenlang is gedacht dat kernenergie de oplossing zou bieden, en het blijkt moeilijk te accepteren dat innovatie zomaar onverwachte resultaten oplevert. Tja, wie innovatie zaait, kan zon en wind oogsten. In plaats van enthousiast de nieuw verkregen opties verder te helpen verbeteren, komen er dan reacties als: „Met alleen zon en wind redden we het niet, want het is soms ook windstil en donker.” Alsof politici die dat zeggen thuis ook alleen kunnen douchen als het regent. Er bestaan legio technieken om bij benutting van niet altijd voorspelbare natuurlijke processen buffers te gebruiken. Ook voor elektriciteit uit hernieuwbare bronnen zijn er volop opslagopties. Maar wat de politicus niet kent dat weet hij niet. En het lijkt erop dat sommigen het ook niet willen weten. Want als duidelijk is wat de problemen zijn met milieu en technologie en hoe die kunnen worden aangepakt, vereist dat actie. Dat kost inspanning en geld. En (niet onbelangrijk voor politici) ook kiezers. Zoals u? _De auteur is adviserend ingenieur._

Column (Ries van Maldegem): Uitstellers kiezen geen uitslovers

Opinie

RD.nl in uw mailbox?