Erdogan leidt met strijd tegen de Koerden bewust de aandacht af van de economische problemen
In Turkije zijn de afgelopen week honderden Koerden opgepakt omdat ze banden zouden onderhouden met de terroristische PKK, de Koerdische Arbeiderspartij die sinds 1984 een gewapende strijd voert voor een onafhankelijk Koerdistan. De arrestatiegolf volgde op de vondst van dertien gedode PKK-gijzelaars in een grot in Noord-Irak.
Het Turkse leger probeerde de Turkse gijzelaars te bevrijden uit de handen van de PKK tijdens operatie Adelaarsklauw 2. Bij de gijzelaars ging het om Turkse soldaten, politieagenten en medewerkers van de geheime dienst die enkele jaren geleden door de PKK gevangen waren genomen. Over de dood van de dertien gijzelaars circuleren er trouwens twee versies. De Turkse strijdkrachten zeggen de dertien dood gevonden te hebben. Twaalf van hen zouden door een kogel in het hoofd zijn gedood, één door een schot in de borst. Natuurlijk zou dit het werk van de PKK zijn geweest. De PKK stelt dat de dertien bij bombardementen door de Turkse luchtmacht zijn omgekomen.
Alles lijkt erop dat de strijd tussen Turkije en de Koerdische PKK een nieuwe fase ingaat. De uitslag staat bij voorbaat vast. De Koerdische strijders vormen geen partij voor het oppermachtige Turkse leger. En toch kan Turkije de oorlog niet winnen.
Turkije wordt bevolkt door ruim tachtig miljoen Turken en vijftien miljoen Koerden. Bij de oprichting van de Turkse staat in 1923 verordende de vader des vaderlands, Kemal Atatürk, dat Turkije een homogeen land was, waarin alleen Turken leefden. De Koerden werden afgedaan als Bergturken.
Bijna honderd jaar later moeten de Koerden nog altijd vechten voor hun rechten. Enige mate van zelfbestuur is onbespreekbaar. Daar zag het niet naar uit toen Erdogan in 2003 als premier aantrad. Hij beloofde de Koerden meer rechten. Hij sprak zelfs over onderhandelen met de PKK.
Erdogan maakte een draai toen hij bij de verkiezingen van 2015 verlies leed en voor een meerderheid in het parlement op de nationalisten was aangewezen. De strijdbijl tegen de PKK groef Erdogan weer op. Anderzijds moet worden gezegd dat de PKK meer in terreur dan in verzoening is geïnteresseerd.
De grote vraag is of er een oplossing mogelijk is. Dat wordt lastig. Bij de arrestatiegolf zijn veel vertegenwoordigers opgepakt van de gematigde Democratische Partij van de Volkeren (HDP), de belangrijkste democratische stem van de Koerden in Turkije.
In het verleden is het door bemiddeling van de HDP gelukt gijzelaars van de PKK levend vrij te krijgen. Volgens sommige commentatoren lijkt Erdogan daar niet voor te voelen vanwege de economische crisis waarin het land verkeert. Op de Turkse televisie wordt het offensief in Noord-Irak op de voet gevolgd en worden de heldendaden van het Turkse leger breed uitgemeten. Het Turkse volk wordt zo afgeleid van de economische problemen. Dat komt Erdogan goed van pas, maar de oorlog komt er helaas niet mee tot een eind.