Tientallen landen steunen initiatief tegen ‘gijzelaarsdiplomatie’
Tientallen landen, waaronder Nederland, hebben zich aansloten bij een Canadees initiatief tegen het vastzetten van buitenlandse burgers om diplomatieke druk uit te oefenen. „Mensen wegrukken bij hun gezinnen en ze als ruilmiddel bij onderhandelingen inzetten is zowel illegaal als immoreel”, zei de Canadese minister van Buitenlandse Zaken, Marc Garneau. Zijn land heeft eerder China beschuldigd van dergelijke praktijken.
Het Canadese initiatief kan rekenen op de steun van bijna zestig landen. Het gaat onder meer om vrijwel alle EU-lidstaten, de Verenigde Staten, Australië, Japan en het Verenigd Koninkrijk. Ministers uit die landen ondertekenden een niet-bindende verklaring. Daarin worden geen specifieke staten veroordeeld, maar een ingewijde zei wel dat zorgen bestaan over de arrestatie van buitenlanders door Iran, Rusland, Noord-Korea en China.
Ook Nederland steunt het initiatief, schrijft demissionair minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) in een brief aan de Tweede Kamer. „Onderlinge solidariteit” was voor het kabinet een belangrijke reden voor die steun, schrijft Blok. Hij noemt het zorgelijk dat dit soort arrestaties steeds vaker voorkomen.
De Chinese autoriteiten arresteerden in 2018 twee Canadezen. Dat gebeurde nadat topbestuurder Meng Wanzhou van het Chinese miljardenbedrijf Huawei was aangehouden in Vancouver. Canada sprak over „gijzelaarsdiplomatie”, maar de Chinese autoriteiten hielden vol dat de zaken niets met elkaar te maken hebben.
Het diplomatieke initiatief van Canada heeft al geleid tot een kritische reactie uit China. De Chinese krant Global Times voerde ongenoemde experts op die het voorstel omschreven als een „agressieve en slecht doordachte aanval die is bedoeld om China te provoceren”.