Orgel Oude Kerk Amsterdam zwijgt voor maanden
Het beroemde Vater/Müllerorgel in de Oude Kerk in Amsterdam zwijgt de komende maanden. De toren van de kerk wordt met ingang van deze maand gerestaureerd en daarom is het beter het instrument niet te gebruiken. De hoop is dat het orgel in het najaar weer bespeeld kan worden.
Dat bevestigt Jacob Lekkerkerker, organist van de kerk, desgevraagd. „Na zorgvuldig overleg met deskundigen is besloten het Vater/Müllerorgel tijdens de restauratie van de toren niet te bespelen”, aldus Lekkerkerker. „Er is zorgvuldig gekeken hoe het orgel wel bespeelbaar te houden zou zijn geweest. De risico’s bleken echter te groot. Bouwstof zou via kieren en spleten, ondanks zorgvuldige bescherming en afdekking, toch een weg kunnen vinden het orgel in. Bouwstof is hardnekkiger dan gewoon stof. Een hernieuwde restauratie waarbij opnieuw alle orgelpijpen schoongemaakt zouden moeten worden, was niet geheel uit te sluiten.”
Het beroemde orgel werd in mei 2019 weer in gebruik genomen, na een jarenlange restauratie. Lekkerkerker: „Het orgel was net intensief gerestaureerd en zou na de pandemie weer volop klinken in concerten, residencies en kerkdiensten.” De organist verwacht dat het orgel „weer van het slot gaat” als de restauratie van de toren, die eigendom is van de gemeente Amsterdam, is afgerond. Dat is naar verluidt september dit jaar.
Matthias Havinga, organist van de Oudekerkgemeente, speelt al twee zondagen tijdens de eredienst op het transeptorgel, blijkt uit de nieuwsbrief van de gemeente. Volgens de Havinga hebben hij en de gemeente ondanks de situatie niet te klagen „met het schitterende transeptorgel.”
Hij maakt de komende maanden van de nood een deugd. Omdat het dit jaar 400 jaar geleden is dat Jan Pieterszoon Sweelinck overleed –een verre voorganger van Havinga in de Oude Kerk– gaat de organist de komende maanden een Sweelinckserie verzorgen: elke week speelt hij tijdens de dienst op het transeptorgel van Ahrend –dat in middentoonstemming staat– een van de orgel- of klavecimbelstukken van deze Nederlandse componist. „Sweelinck heeft meer dan voldoende geschreven om dit een jaar vol te houden, en allemaal van prachtige kwaliteit.”
Volgens Havinga wordt Sweelinck nog veel te weinig gewaardeerd in Nederland. „Musici weten wel dat hij de beste Nederlandse componist is, maar hij hoort de status van een muzikale Rembrandt te hebben, en daar zijn we nog lang niet.”
