Borrells bezoek aan Moskou was op voorhand al omstreden. Flink wat Europarlementariërs en meerdere EU-landen zagen hem liever niet afreizen. Bovenop de vele meningsverschillen die er al waren, had Rusland ook nog eens de nog nauwelijks van een gifmoordaanslag herstelde Kremlincriticus Aleksej Navalni gearresteerd.

Maar Borrell hield vol dat de kille verstandhouding juist om overleg vraagt en ging toch. De hoogste diplomaat van de EU kreeg in een volgens hem „agressief opgezette” persconferentie felle kritiek van de Russische minister van Buitenlandse Zaken. Bovendien zette Rusland nog tijdens Borrells visite drie diplomaten uit EU-landen uit. Dat geldt onder diplomaten niet als toonbeeld van hoffelijkheid.

Het „vernederende” verloop van het bezoek heeft de reputatie van de EU geweldige schade toegebracht, schrijven meer dan tachtig van de ruim zevenhonderd Europarlementariërs in een brief aan Von der Leyen. Borrell zou niet of nauwelijks weerwerk hebben geboden.

De briefschrijvers zijn vooral christendemocraten, conservatieven en een enkele liberaal. Het merendeel komt uit Oost-Europese lidstaten.

Borrell verdedigde zich de afgelopen dagen. De EU-topdiplomaat mag dan in het openbaar hebben gezwegen, binnenskamers heeft hij de Russische minister Lavrov wel degelijk de waarheid gezegd, stelt hij. Borrell heeft naar eigen zeggen een duidelijke boodschap afgegeven en daarmee zijn missie toch volbracht.

Dat het niet van een bezoek aan de opgesloten Navalni kwam, wijt Borrell aan het uitblijven van Russische toestemming. En zijn opzienbarende ontkenning dat er aan nieuwe sancties tegen Rusland wordt gewerkt, zou verkeerd zijn begrepen. Hij bedoelde dat er nog geen concreet voorstel op tafel lag.

Von der Leyen liet maandag al weten dat ze helemaal achter de buitenlandchef staat.