Pointer deed samen met journalistencollectief Lighthouse Reports en Belgische media onderzoek naar de handel in plastic afval. Milieuorganisaties en journalisten uit Maleisië en Indonesië lieten weten dat westers afval, bedoeld voor recycling, in die landen illegaal gedumpt en verbrand wordt.

Er gelden strenge internationale kwaliteitseisen voor het afval, maar toch wordt er regelmatig plastic van lage kwaliteit of met een ongewenste eindbestemming via schepen vervoerd.

Ieder jaar gaan er meer dan 18.000 containers met zo’n 350 miljoen kilo plastic afval via de Rotterdamse en Belgische havens naar landen buiten de Europese Unie om gerecycled te worden. De milieu-inspectie en douane controleren daar volgens de journalisten minder dan duizend van.

En ook als er wel controle plaatsvindt, betekent dat niet dat dit goed gebeurt. „Als ze een container controleren en ze zien op de documenten een naam van een recycler in Vietnam, hoe weten ze dan wat dat voor bedrijf is? Verwerkt hij zijn afval netjes of verdwijnt het deels in de natuur? Wat zijn de arbeidsomstandigheden in de fabriek? Er is geen tijd om dat uit te pluizen”, verklaart Belgisch afvalexpert Mike van Acoleyen in Pointer.

In Nederland zijn zo’n 6000 registraties voor ‘handelaar in afvalstoffen’. Zij exporteren samen miljoenen kilo’s recyclebaar plastic afval per jaar naar onder meer Indonesië, Turkije en Vietnam.

Volgens ILT-onderzoeker Guido van der Meij is er moeilijk zicht te krijgen op de handel van recyclebaar plastic afval in Aziatische landen. „Met de grote Nederlandse handelaren hebben we goed contact. Die kennen de spelregels. Maar er zit ook een hele laag handelaren onder met een laptop en een telefoon. Daar hebben we minder zicht op. En wat er in Azië gebeurt, is voor ons bijna niet te volgen.”

De ILT is een onderzoek gestart naar de handel. In het voorjaar hoopt de inspectie met resultaten te komen.