Verkiezingswijze Eerste Kamer verandert voorlopig niet
De Eerste Kamer wordt voorlopig niet op een nieuwe manier gekozen. De behandeling van twee voorgestelde grondwetswijzigingen over de hervorming van het parlementair stelsel en over het proces van het wijzigen van de grondwet zelf, is dinsdag door de Eerste Kamer zelf op de lange baan geschoven. De senaat besloot de twee wetsvoorstellen, die al zijn aangenomen door de Tweede Kamer, controversieel te verklaren naar aanleiding van de val van het kabinet Rutte III. Dat betekent dat ze nu pas worden behandeld na de Tweede Kamerverkiezingen in maart.
De beide voorstellen zijn door de Tweede Kamer aangenomen ‘in eerste lezing’. Na de eerste lezing moet over grondwetswijzigingen nogmaals door de Eerste en Tweede Kamer worden gestemd in een tweede lezing, in een nieuwe kabinetsperiode. Als de huidige voorstellen na de verkiezingen van 17 maart in de eerste lezing door de Eerste Kamer komen, kunnen ze dus pas ná de volgende kabinetsperiode nogmaals worden behandeld door de Tweede en Eerste kamer. Dat betekent dat het nog jaren kan duren voor het wetsvoorstel wordt aangenomen.
D66-Tweede Kamerlid Joost Sneller uit zijn ongenoegen op Twitter. „De hindermachten aan de overzijde in de senaat hebben weer knap werk geleverd vandaag. De eerste lezing van twee Grondwetswijzigingen voor staatsrechtelijke vernieuwing worden over de verkiezingen heen getild. En dus weer verder uitgesteld…”
Volgens de voorgestelde hervorming moeten Eerste Kamerleden voortaan een zittingstermijn krijgen van zes jaar, in plaats van vier. De helft van de senatoren zou dan elke drie jaar worden vervangen, zoals ook gebeurde tot 1983. Omdat Statenleden de senatoren kiezen, hoopt indiener minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken), dat de Provinciale Statenverkiezingen zo minder om de politieke verhoudingen in de Eerste Kamer zullen draaien. De Statenverkiezingen gaan immers ook over de manier waarop de provincies worden bestuurd.
Het andere voorstel gaat over de wijziging van de Grondwet zelf. Nu wordt over zo’n aanpassing twee keer gestemd door de Eerste en Tweede Kamer: een keer voor, en een keer na de Tweede Kamerverkiezingen. Ollongren wil dat die tweede lezing voortaan zal plaatshebben in een verenigde vergadering, waarbij de leden van de Eerste en de Tweede Kamer samen in debat gaan over de wijziging.
