Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) gaf al aan dat hij zich een eventuele compensatie voor de slachtoffers „kon voorstellen”. De Kamer wil niet langer wachten en vraagt de bewindsman nu al „in kaart te brengen hoeveel mensen door vermelding op een zwarte lijst ten onrechte geschaad zijn, welke schade deze mensen ondervonden hebben”. Op basis daarvan moet het kabinet „een mogelijke compensatieregeling uitwerken voor onterecht geraakte slachtoffers”.

GroenLinks-Kamerlid Bart Snels deed dit voorstel, mede namens VVD, CDA, D66, SP, PvdA, 50PLUS en DENK. Daarmee heeft de motie brede steun in de Kamer.

Vorige week bracht Vijlbrief een werkinstructie naar buiten waaruit bleek dat de Belastingdienst ook bij de inkomsten te makkelijk mensen als fraudeur bestempelde. Mensen konden bij de geringste vermoedens van fraude al terechtkomen in het fraudesignaleringssysteem FSV, dat als een soort zwarte lijst fungeerde: van mensen met zo’n fraudesignalering moest „zonder inhoudelijke toetsing” worden aangenomen dat zij „niet te goeder trouw” waren, blijkt uit de instructie.

Vijlbrief noemde dit al „onacceptabel” en de Kamer maakte de vergelijking met de manier waarop de Belastingdienst zich gedroeg in de affaire met de kinderopvangtoeslag. De slachtoffers van die ontspoorde fraudejacht worden na de trage opstart van de compensatieregeling sinds vorige week gecompenseerd. Het kabinet beloofde zeker 30.000 euro over te maken aan gedupeerden.

Hoewel de werkinstructie vorige week pas naar buiten kwam, is al een jaar bekend dat de Belastingdienst met het gebruik van de zwarte lijsten de privacywet overtrad. De stekker is inmiddels uit de FSV getrokken, maar de Kamer wil meer weten over soortgelijke lijsten en de invloed van zo’n registratie op het leven van gedupeerden. Maar Vijlbrief moest de antwoorden op een aantal vragen schuldig blijven, tot frustratie van vrijwel alle partijen. Zij uitten hun „teleurstelling” en „ongemak” over de langzame gang van zaken, en vroegen het kabinet snel met meer duidelijkheid te komen.