Het eerstvolgende vaccin is waarschijnlijk het middel Ad26.COV2.S, dat is ontwikkeld door het bedrijf Janssen uit Leiden. De Europese toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau, kijkt al een tijdje mee met de onderzoeken naar dat middel. Dat is de laatste stap voordat het bedrijf een vergunning aanvraagt. Janssen heeft vrijdag de resultaten van die proeven naar buiten gebracht: het vaccin beschermt voor 66 procent, heeft geen ernstige bijwerkingen en voorkomt ziekenhuisopnames en sterfgevallen.

Europa heeft ook twee andere coronavaccins besteld die nog in ontwikkeling zijn, van het Franse Sanofi en het Duitse CureVac. Die hebben nog geen gegevens aan het EMA geleverd en hebben nog geen vergunning aangevraagd.

Voor het einde van het jaar moet Nederland 61 miljoen doses hebben gekregen van die zes farmaceuten, gevolgd door nog ongeveer 8 miljoen begin volgend jaar. Pfizer en BioNTech moeten in totaal 19,5 miljoen doses leveren, AstraZeneca 11,7 miljoen, Sanofi ook 11,7 miljoen, Janssen 11,3 miljoen, CureVac 8,6 miljoen en Moderna 6,2 miljoen. Europa onderhandelt bovendien nog met het Amerikaanse Novavax en het Franse Valneva over het kopen van tientallen miljoenen doses, waarvan een deel naar Nederland zou gaan.

Ook China en Rusland kloppen op de deur. Hongarije heeft, buiten de Europese Unie om, al het Russische vaccin Spoetnik V en het Chinese middel Sinopharm goedgekeurd. De ontwikkelaars van Spoetnik V hebben een eerste gesprek gehad met het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). De toezichthouder legde daarin uit hoe een aanvraag in zijn werk gaat.