Tijdens de formatie van het kabinet-Rutte III werden de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie het erover eens: zo’n beladen stap kon pas worden gezet nadat de bevolking zich erover had kunnen uiten. Dat gebeurde via de zogenaamde DNA-dialoog. Maandag werd die afgerond met de presentatie van een rapport waarin de opinies van de ondervraagde burgers zijn verzameld. Één uitkomst is van belang: een meerderheid van de bevolking ziet inderdaad ruimte voor versoepeling.

Een binnenkort te verschijnen rapport van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA bepleit min of meer hetzelfde, zo werd eveneens maandag bekend. Ook dat rapport zet de deur naar het verruimen van de Embryowet op een ruime kier. De overeenkomsten zijn frappant: embryo’s zijn niet volledig, maar hooguit partieel beschermwaardig, zo is de redenering in beide documenten. Ze mogen tot stand worden gebracht om kortstondig in het laboratorium als proefpersoon te fungeren, als de veiligheid van nieuwe vruchtbaarheidsbehandelingen zoals kiembaangentherapie op die manier verder kan worden onderzocht.

Het is helder wat hier op het spel staat, namelijk de vraag hoever de macht van de techniek door middel van politieke besluitvorming mag worden opgerekt. Mag de omgang met beginnend menselijk leven zo instrumenteel zijn dat embryo’s worden opgeofferd om de wetenschappelijke vooruitgang te dienen? Wie die vraag met ”ja” beantwoordt, zet een wissel om.

Het optuigen van de DNA-dialoog was een vindingrijk initiatief. Toch is het voorbarig om te zeggen: de bevolking is geraadpleegd, tijd dat de wetgever nu stappen zet. Een dergelijke haast zou echt voorbijgaan aan tal van principiële, zwaarwegende mitsen en maren die ook na de serie publieksdebatten zijn blijven bestaan. Zoals: is de wetgever er straks echt nog toe in staat om de toepassing van kiembaangentherapie te begrenzen, ook als die ongezonde vormen begint aan te nemen? Waarom niet langer gezocht naar mogelijkheden om de veiligheid van kiembaangentherapie te testen op een manier die embryo-besparend is? Én, waarom deze wissel omzetten als alternatieven zoals embryoselectie, hoe omstreden ook, al voorhanden zijn?

In de Tweede Kamer heeft het CDA de eervolle reputatie een constructief-kritische dwarsligger te zijn. Waar toekomstige coalitiegenoten hun standpunt soms al lang hebben bepaald, pleit de partij ervoor te blijven wikken en wegen. Er is reden om te hopen dat ze straks de ruimte zal claimen om dat in dezen te blijven doen. Én om de partij aangaande de Embryowet voor te houden wat medisch-ethicus Theo Boer, hoogleraar ethiek van de gezondheidszorg aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), maandag verzuchtte op zijn Twitterpagina: „Mijn geliefde CDA, ga deze weg niet op.”