De crematie van de twintig dagen oude baby Mohamed Shaykh deed de gemoederen onder moslims vorige maand flink oplopen. Tegen de wensen van de islamitische ouders in werd het kindje verbrand; volgens de autoriteiten was de zuigeling besmet met het coronavirus.

In maart vorig jaar nam de Sri Lankese overheid het controversiële besluit om alle coronadoden, ongeacht religie, verplicht te cremeren. Lichamen die begraven worden, zouden het grondwater besmetten met het virus en daarmee de volksgezondheid in gevaar brengen.

Het standpunt van Sri Lanka druist in tegen de internationale consensus. Volgens de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is begraven veilig. Binnen- en buitenlandse medische experts hebben de regering duidelijk gemaakt dat de vrees van besmetting via dode lichamen ongegrond is. Desondanks weigeren de autoriteiten begrafenissen toe te staan.

Hard gelag

Inmiddels staat de teller op meer dan 55.000 coronabesmettingen en 276 doden in de overwegend boeddhistische eilandstaat voor de kust van India. Onder de overledenen zouden zich enkele tientallen moslims 
en christenen bevinden, die allemaal gedwongen zijn gecremeerd.

Elf getroffen families, zowel christelijke als islamitische, stapten onlangs naar het hooggerechtshof. De regering zou met het crematiebesluit de vrijheid van godsdienst schenden. De rechtbank weigerde echter het beroep in behandeling te nemen.

Allereerst is dit een hard gelag voor de islamitische gemeenschap, die zo’n 10 procent van de bevolking uitmaakt. Moslims zijn verplicht om hun doden te begraven, crematie is uit den boze. „Als moslim in dit land ben ik banger om na de dood gecremeerd te worden dan voor het sterven zelf”, tweette een Sri Lankaanse moslim.

Volgens mensenrechtenorganisaties tast het besluit de rechten van religieuze minderheden aan. Ook zouden de maatregelen van de boeddhistische regering bedoeld zijn om moslims dwars te zitten. Het land kent al decennialang spanningen tussen moslims en boeddhisten.

Wederopstanding

Ook onder christenen (zo’n 7 procent van de bevolking) is er weerstand tegen het besluit, al zijn er kerken in het land die crematie hebben geaccepteerd. Zo staat de Rooms-Katholieke Kerk lijkverbranding toe. Een woordvoerder van de Sri Lankaanse aartsbisschoppen stelde recent dat de kerk zich niet verzet tegen de crematie van de overblijfselen van aan corona overleden leden.

In kerk van ds. Stanley Nelson in de hoofdstad Colombo heeft zich nog geen crematie voorgedaan van een gemeentelid dat overleed aan corona. „Enkele gemeenteleden zijn ziek geweest, maar zijn ook allemaal weer hersteld. Dankzij Gods genade is nog niemand overleden aan het virus.”

Hoewel er onder christenen in Sri Lanka een discussie gaande is over crematie, is het volgens de predikant van de Christian Reformed Church (voorheen de Dutch Reformed Church) tegelijkertijd voor veel christenen geen kwestie. Nelson ziet zelf ook geen bezwaren tegen crematie. „De Bijbel kent geen expliciet verbod.”

Volgens de predikant moeten christenen zich niet teveel zorgen maken over hun stoffelijk overschot. „Tijdens de wederopstanding doet de plaats en vorm er niet toe. Ik lees in het boek Openbaring dat zelfs de zee haar doden teruggaf.”

Tegelijkertijd beseft de pastor dat het om een zeer gevoelige kwestie gaat. „Die moet erg zorgvuldig worden aangepakt. De dood van een geliefde is een zwaar moment voor het gezin. Als het niet volgens hun geloof wordt gedaan, kan het de levenden pijn doen.”

Gepolariseerd

In de afgelopen weken leidde het beleid in het hele land tot protesten. Een opvallend gevolg van de verplichte crematie is het gevoel van solidariteit dat is ontstaan in het sterk gepolariseerde land. De demonstranten komen uit alle religieuze gemeenschappen. Nelson: „Zelfs onder boeddhisten menen velen dat het moslims moet worden toegestaan de lichamen van hun dierbaren te begraven.”