Aantreden Biden is goed nieuws voor klimaat en milieu
Met de komst van Joe Biden in het Witte Huis krijgen klimaatbeleid en duurzaamheid weer volop de aandacht in de Verenigde Staten. Het destructieve milieubeleid van zijn voorganger is verleden tijd. Biden kan echter niet alles naar zijn hand zetten.
Met de Democraten aan de macht, houden veel christenen –binnen en buiten de Verenigde Staten– hun adem in. Wat betekent Bidens aantreden bijvoorbeeld op ethisch gebied? Op tenminste één terrein lijkt de nieuwe regering winst: als het gaat om de zorg voor de schepping.
De wisseling van de wacht betekent allereerst dat Donald Trump zijn stempel niet meer op natuur- en milieubeleid kan drukken. Zijn nalatenschap op dit gebied is ronduit dramatisch. Zo verzwakte of vernietigde hij zeker honderd regels rond schone lucht, chemische vervuiling, mijnbouw, olieboringen en bescherming van bedreigde diersoorten. Brandstofbesparende maatregelen voor auto’s? Een verplichting voor olie- en gasbedrijven om de uitstoot van methaan –25 keer vervuilender dan CO2– te melden? Niet nodig, vond Trump.
De oud-president werkte daarnaast de klimaatwetenschap bewust tegen. Zo liet hij rapportschrijvers van het Amerikaanse milieuagentschap EPA onder druk zetten om onwelgevallige conclusies af te zwakken, zoals de waarschuwing dat klimaatverandering de publieke veiligheid en economische groei op het spel zet. Verder ontsloeg Trump de hoogste baas van de EPA om deze te vervangen door een klimaatsceptische lobbyist fossiele industrie. Hijzelf deed klimaatverandering herhaaldelijk af als een hoax of een Chinees verzinsel.
Hobbels
Met Biden aan het roer is destructief milieubeleid verleden tijd. Hij lanceerde ambitieuze plannen voor groene stroom en een netto CO2-vrije economie in 2050. Ook zet hij vol in op elektrische auto’s.
Biden draaide op dag een van zijn aantreden direct een deel van Trumps besluiten terug. Zo tekende hij met een presidentieel decreet voor de terugkeer van de Verenigde Staten in het klimaatakkoord van Parijs. Ook trok de nieuwe president de vergunning voor de omstreden Keystone XL-pijpleiding in. Deze pijpleiding bedreigde natuur, land, drinkwater en complete gemeenschappen in Montana en Nebraska.
De presidentiele decreten betekenen de start van de groene draai. Deze besluiten zijn makkelijk te nemen, omdat een simpele handtekening van de president volstaat en het Amerikaanse Congres er niets van hoeft te vinden. Wie wel roet in het eten kunnen gooien, zijn de rechters. Omdat de decreten niet in de wet vastliggen, kunnen rechtszaken maatregelen vertragen.
Om duurzaam beleid vast te leggen in wetgeving is het Congres nodig. Omdat de Democraten nu een nipte meerderheid in de Senaat hebben –sinds de verkiezingen in Georgia–, ligt de weg vrij om ook daar met plannen te komen.
Toch is er ook daar een voorbehoud. Een meerderheid in de Senaat betekent niet automatisch dat de groene agenda van de Bidenregering doorgang kan vinden. Volgens Amerikaanse commentatoren blijft ingrijpende klimaatwetgeving waarschijnlijk buiten bereik. Dat heeft verschillende redenen. Voor de meeste wetten is in de Senaat een zogeheten ‘supermeerderheid’ nodig (60 tegen 40). Daarnaast speelt mee dat Democratische senatoren uit staten waar fossiele belangen hoog zijn niet voetstoots met alle vooruitstrevende plannen akkoord zullen gaan.
Publieke opinie
Ondertussen staan Amerikanen positiever dan ooit tegenover het aanpakken van klimaatverandering. Zes op de tien zien klimaatverandering als een bedreiging voor hun land. Een jaar of tien geleden waren dit er nog ongeveer vier op de tien. Verder bleek in november uit een poll van Fox News dat tweederde van de stemmers groeiende uitgaven van de overheid voor hernieuwbare energie steunt. Wat dat betreft heeft Biden de wind mee.
De groene draai van de Verenigde Staten is bovendien een niet te missen signaal naar andere landen dat de schouders er weer onder gaan en een duidelijk sein aan bedrijven en investeerders in welke richting de wereldeconomie zich ontwikkelt.