De 22-jarige Alyosha liep niet bepaald te koop met zijn geldzorgen. „Ik vond het lastig om erover te praten. Ook in mijn omgeving. Wat zullen anderen ervan denken, dacht ik.” Toch realiseerde hij zich op een gegeven moment: als mensen mij door mijn schulden niet meer aardig vinden, dan heb ik ook nooit veel voor ze betekend.

Het is eind 2017 als de rekeningen bij de videomaker en zzp’er zich opstapelen. Wanneer er een brief arriveert van een deurwaarder, gaat er een belletje bij hem rinkelen. Alyosha realiseert zich dat er echt iets moet gebeuren. „Ik ben naar een jongerenwerker gegaan in Almere en werd doorverwezen naar Get a Grip, een hulpprogramma voor jongeren van welzijnsorganisatie Humanitas.”

Onder de hoede van een buddy van Humanitas gaat Alyosha aan de slag. Gedurende een jaar werken ze samen aan het op orde brengen van Alyosha’s persoonlijke financiën.

Hij leerde om te gaan met zijn valkuilen. „Ik ben een creatief persoon. Ik vind het moeilijk om mijzelf ertoe te zetten om met administratie bezig te zijn. Nu neem ik een uurtje of anderhalf uur de tijd eens per week en eens per maand om voor het papierwerk te gaan zitten of te bellen om afspraken te maken over het betalen van rekeningen.”

Die tijdsinvestering werpt zijn vruchten af, merkt hij. „In het begin kost het uren om administratie te ordenen en te gaan bellen. Maar later, als het balletje eenmaal rol, wordt dat minder.” Dat merkt Alyosha ook aan de hoeveelheid post en e-mails. Kreeg hij voorheen iedere dag wel een brief binnen, nu is dat nog maar ongeveer eens per maand. „En nu ik mijn geldzaken op orde heb, zit ik beter in mijn vel en ben ik minder moe.”

Met het delen van zijn verhaal, wil Alyosha anderen helpen. „Ik sta graag klaar voor anderen. Tegen mensen met geldzorgen zou ik willen zeggen: je bent niet alleen, je kunt hulp krijgen.”

Steun

Kirsten Ottens (45), directeur van het ING Nederland fonds, legt uit dat de bank graag initiatieven en projecten ondersteunt die onder meer de financiële zelfredzaamheid van mensen stimuleren. „Met deze aparte stichting, dat als doel heeft de betrokkenheid van ING bij de Nederlandse samenleving te vergoten, besteedt de bank jaarlijks zo’n 5 miljoen euro aan 20 tot 25 initiatieven of ondernemers om hun te ondersteunen”, aldus Ottens.

Daar valt voor de komende twee jaar ook het eerdergenoemde initiatief Get a Grip onder. De bank is met Humanitas overeen gekomen dat het een totaalbedrag van 328.000 euro aan het initiatief doneert. „Zo kunnen nog meer jongeren worden geholpen”, stelt Ottens.

De fondsdirecteur benadrukt dat de bank ook initiatieven steunt die andere groepen helpen, zoals zzp’ers die door de coronamaatregelen in de financiële problemen zijn gekomen. Maar het voorkomen van schulden bij jongeren vindt de bank juist nu belangrijk. Ottens: „Veel jonge mensen werken bijvoorbeeld in de horeca, en dat is juist een van de sectoren waar sinds de crisis de meeste ontslagen zijn gevallen. Daarbij hebben ze vaak, in tegenstelling tot ouderen, geen financiële buffer om op terug te vallen.”

Ottens weet zeker dat er nog veel te winnen valt door het hebben van geldzorgen onder jongeren bespreekbaar te maken. Mensen lopen namelijk gemiddeld vijf jaar met financiële problemen rond voordat ze hulp inschakelen. „Jongeren ervaren vaak een drempel om hulp te zoeken. Schulden beginnen vaak klein, maar kunnen leiden tot grote problemen. Daarom hopen we dat met onze donatie zo veel mogelijk jongeren in een vroeg stadium worden geholpen.”

Omdat jongeren een ander soort schuldhulpbegeleiding nodig hebben dan ouderen, leidt Humanitas hiervoor speciaal vrijwilligers op. Deze buddy’s helpen voor het programma Get a Grip mensen van tussen de 16 en 27 jaar om hun financiën op orde te krijgen.

Peter van Zoeren (32), landelijk projectleider van Get a Grip, weet bijvoorbeeld dat jongeren zich vaak laten afschrikken door formaliteiten. „Wij vragen ze dus niet om lange vragenformulieren in te vullen”, legt hij uit. „Via sociale media kunnen jongeren zich met een enkele klik aanmelden.”

Kasboek

Samen met een van de vrijwilligers leert een jongere om goed met zijn of haar geldzaken om te gaan. De buddy schrijft niets voor, maar helpt de jongere wel met het inzichtelijk maken van diens in- en uitgavenpatroon of met het sorteren van de post. „Maar begeleiding bij het bijhouden van een kasboek of bij het bellen van een schuldeiser kan ook voorkomen.” Doorgaans is driekwart jaar tot een jaar begeleiding voldoende om de financiën weer op de rails te krijgen.

Omdat het hebben van schulden op jonge leeftijd iemand voor het leven kan tekenen, vindt Van Zoeren het belangrijk dat het hulpprogramma Get a Grip een nog groter bereik krijgt. „Jongeren schamen zich vaak voor hun geldproblemen. Wij willen ze laten weten dat ze hierin niet alleen hoeven te staan.”