Defensie kritiseert gebrek aan slagkracht tegen corona
Defensie is kritisch over de slagkracht in Den Haag bij de aanpak van de coronacrisis. Het ontbreken van centrale aansturing op ministeries vermindert de slagvaardigheid.
Dat zegt schout-bij-nacht Boudewijn Boots zaterdag in het Reformatorisch Dagblad. De directeur Operaties bij Defensie geeft leiding aan de inzet van 100 militaire artsen en verpleegkundigen in ziekenhuizen en verpleeghuizen én 1000 andere militairen die paraat staan om bijstand te verlenen.
Defensie kan met één druk op de knop honderden manschappen inzetten. Boots mist zo’n „escalatiesysteem” met centrale aansturing bij andere ministeries en de zorgsector in crisistijd. „Een escalatiesysteem is noodzakelijk bij een landelijke en mondiale crisis.” Het ontbreken van zo’n „rode knop” voor centrale aansturing maakt de aanpak „een stuk minder slagvaardig.”
Patiëntenspreiding is daardoor aanvankelijk slecht van de grond gekomen, terwijl het volgens de hoge militair „erg belangrijk” is om ziekenhuizen in het hele land tijdens een crisis gelijk te belasten. „Ziekenhuizen zijn nu allemaal losse winkeltjes.” Een niet-overbelast ziekenhuis loopt niet warm om extra patiënten op te nemen waardoor het wel overbelast raakt. „De overheid kan daarbij alleen een beroep doen op een gedeelde verantwoordelijkheid tot samenwerking, waardoor het langer duurt voordat iedereen overtuigd is van de voordelen.”
Bij de crisisaanpak van de afgelopen maanden heeft de directeur Operaties de meerwaarde gezien van de centrale aansturing bij Defensie. Boots hoopt dat andere ministeries zullen leren van deze werkwijze, ook al is die wellicht niet één op één te kopiëren.
Defensie kan de huidige militaire ondersteuning van de zorg met artsen en verpleegkundigen op deze schaal „niet lang” volhouden, waarschuwt de schout-bij-nacht. „We zullen moeten afschalen. Niet naar nul, daarvoor is de crisis te groot, maar wel fors minder.” De militaire inzet beperkt zich tot 1 februari, verklaart de directeur Operaties. Een woordvoerder zegt later dat 1 maart mogelijk is. De inzet voor UMC Utrecht bijvoorbeeld zou al verlengd zijn met een maand.
Boots benadrukt dat het niet de taak is van Defensie om het structurele tekort aan zorgpersoneel op te vangen.
De beperkingen bij Defensie zijn onder andere het gevolg van decennialange bezuinigingen. Bovendien kampt de krijgsmacht met ruim 9000 vacatures. Van de 600 functies voor verpleegkundigen zijn er slechts 450 gevuld. Verder vragen missies en oefeningen ook om militair medisch personeel.