Laat alle kerkklokken in Nederland klinken op 31 december om 0.00 uur, bepleitte CDA-kamerlid Chris van Dam twee weken geleden in een filmpje op Twitter. „Als teken van verbondenheid tussen al die Nederlanders in deze moeilijke tijd.” CU-leider Gert-Jan Segers en SGP-voorman Kees van der Staaij schaarden zich al snel achter zijn initiatief.

Tientallen kerken reageerden inmiddels positief op de oproep, zo laat Van Dam weten. Hij verwacht dat in „minimaal vijftig” gemeenten in Nederland de klokken zullen luiden. Via een website kunnen de kerken zich aanmelden. Niet alle gemeenten doen dat, dus naar verwachting zijn nog veel meer kerken van plan mee te doen.

De Grote Kerk in Dordrecht is een van de deelnemers. En niet de minste: met zijn bijna 10.000 kilo is de Jan Noorland-klok de zwaarste van Europa. „Het luiden van de klok is een teken van hoop en bemoediging,” zegt Hans Berrevoets, voorzitter van het Platform Dordtse Kerken. „Niet iedereen hoort bij de kerk, maar deze actie is voor alle Dordtenaren.”

In totaal zullen zes klokken van de Grote Kerk te horen zijn om 0.00 uur, een kwartier lang. De koster hoeft daarvoor niet in het holst van de nacht de toren in; de klokken zijn beneden in de kerk met knoppen te bedienen.

Dat is een ander verhaal in de nabijgelegen Augustijnenkerk, waar ’s zondags een hervormde wijkgemeente samenkomt. De klok bevindt zich in een klein torentje bovenop de kerk, vertelt koster Henry Vink. „Daar is geen stroom. We hebben het touw van de klok beneden in de kerk hangen. Ik luid op zondag voor de dienst op die manier de klok.”

Op oudjaarsavond moet het luiden van de klok dus ook handmatig gebeuren: een kwartier lang zwengelen aan het touw. Vink vond de klokkenluider bereid om dit klusje op zich te nemen. „Dat is een vrijgezelle knul die het leuk vond om te doen. Hij had verder toch geen plannen met oud en nieuw.”

Traditie

In Dordrecht is het overigens al langer traditie op deze manier het nieuwe jaar in te luiden. De koster hoopt met het klokgelui te laten zien dat de kerk binnen de beperkingen die ze heeft toch openstaat om mensen te ontvangen. „Het is een teken van hoop en troost.”

Ook in de hervormde Pauluskerk in Amstelveen zal rond middernacht de klok geluid worden. Kostersvrouw Els Oskam ziet het als een „mooi alternatief” voor het vuurwerk. „Op deze manier worden mensen er bij stilgezet dat we een nieuw jaar ingaan.”

Oskam vindt het belangrijk dit signaal uit te zenden, juist nu kerken veel kritiek te verduren krijgen. „Zo laten we zien dat we ons steentje willen bijdragen. En dat we zelf niet alles in de hand hebben, maar het samen met God willen doen.”

Geluidsoverlast

Rond 0.00 uur zullen de klokken van de Pauluskerk vijf minuten lang beieren. Of Oskam of haar man daarvoor naar de kerk moeten, weet ze nu nog niet. „Waarschijnlijk kan het worden ingesteld. Ik hoop dat dat lukt.”

Uit plaatselijke media valt op te maken dat de actie landelijk navolging vindt. Onder meer in Reimerswaal, Goeree-Overflakkee, Rotterdam, Katwijk, Barneveld, Genemuiden, de Apeldoorn en Sittard hebben kerken –zowel protestantse als rooms-katholieke– aangegeven mee te doen. In Hilversum luiden de klokken van het raadhuis.

Niet iedereen is overigens te spreken over het initiatief. Op Twitter valt het woord geluidsoverlast. Iemand is blij dat er in haar woonplaats geen kerkklokken zijn; een ander vraagt zich af of de moskeeën ook mee mogen doen met hun eigen geluid.

In bovenstaand artikel staat ten onrechte vermeld dat de Jan Noorland-klok van de Grote Kerk in Dordrecht de zwaarste van Europa is. Alle klokken van de Grote Kerk bij elkaar (de beiaard) zorgen samen wel voor de zwaarste beiaard van Europa.