In de Verenigde Staten hebben inmiddels meer dan 1 miljoen mensen een coronaprik gekregen. Het zwaar door het coronavirus getroffen land, met de meeste coronadoden en besmettingen ter wereld, zou nu ook met het aantal vaccinaties vooroplopen in de wereld.

Sinds het eerste vaccin tien dagen geleden werd toegelaten, zijn 1.008.025 doses toegediend, meldt het Amerikaanse centrum voor ziektepreventie CDC. Onder anderen honderdduizenden medewerkers in de zorg zijn gevaccineerd.
In China zouden inmiddels ruim 650.000 mensen zijn ingeënt, maar omdat de autoriteiten daar niet regelmatig nieuwe cijfers geven kan het aantal hoger liggen. In Rusland kregen tot nu toe 440.000 personen een vaccin toegediend.

Reizigers die met het vliegtuig naar Nederland willen komen vanuit een risicogebied moeten vanaf volgende week een negatieve coronatest kunnen tonen die niet meer dan 72 uur oud is. Dat schrijft minister Hugo de Jonge woensdag in een brief aan de Tweede Kamer.

De verplichting gaat 29 december in en zal voor de meeste landen gelden, aangezien het overgrote deel van de wereld als risicogebied wordt aangemerkt door het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De verplichting werd eerder deze week al ingesteld voor reizigers uit het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika vanwege een gemuteerde variant van het coronavirus die daar rondgaat, en gaat nu dus gelden voor de rest van de wereld. „Het is niet uit te sluiten dat er in andere landen een vergelijkbaar virus zoals in het VK en Zuid-Afrika aangetroffen zal worden”, stelt De Jonge.

Het zal aan de luchtvaartmaatschappijen zijn om mensen vóór het boarden te controleren op de testverklaring. Zonder een verklaring, mag iemand niet aan boord. In Nederland zullen steekproefsgewijs controles worden uitgevoerd.
Het kabinet werkt nog aan een aparte maatregel, om ook trein- en busreizigers uit het buitenland te verplichten een negatieve test bij zich te hebben, aldus De Jonge.

Uit bron- en contactonderzoek naar de twee Nederlanders die besmet waren met de nieuwe variant van het coronavirus blijkt dat er geen enkel verband is met het Verenigd Koninkrijk, laat de GGD Amsterdam weten. De besmette personen noch de mogelijke bronnen voor hun besmetting of andere nauwe contacten hebben een reis naar het Verenigd Koninkrijk gemaakt.
De mutatie van het virus gaat momenteel rond in dat land en lijkt niet gevaarlijker, maar wel een stuk besmettelijker.

Het RIVM vond tijdens steekproeven afgelopen weken twee keer de „Britse mutatie” van het virus bij een besmet persoon, beide gevallen waren in Amsterdam. De besmettingen waren al van de eerste helft van december en hebben niets met elkaar te maken. „Dit duidt erop dat het virus al rondgaat in Nederland”, aldus een woordvoerder van het RIVM.

„Ongeacht de variant van het virus gelden de gebruikelijke afspraken voor thuisisolatie van de besmette persoon en quarantaine voor de nauwe contacten van de besmette persoon”, meldt de GGD Amsterdam. Het RIVM doet wekelijks een steekproef en houdt op die manier de verspreiding van de nieuwe variant in de gaten.

Het Verenigd Koninkrijk heeft afgelopen etmaal een recordaantal van 39.237 nieuwe coronagevallen vastgesteld. Ook telde het land 744 doden bij wie in de afgelopen vier weken een besmetting met het longvirus was vastgesteld.

Het vorige recordaantal besmettingen werd dinsdag gevestigd met een totaal van 36.804. Die dag werden 691 overlijdens als gevolg van het virus gemeld.

Het totaal aantal Britten bij wie een coronabesmetting is vastgesteld, is gestegen tot boven de 2,1 miljoen. Het dodental nadert de 70.000.

Italië is het zwaarst getroffen Europese land tot nog toe. Het coronadodental passeerde daar woensdag de 70.000. Met 70.395 sterfgevallen neemt het wereldwijd de vijfde plaats in. De Verenigde Staten zijn het zwaarst getroffen met volgens de Johns Hopkins Universiteit bijna 325.000 doden. Brazilië volgt met bijna 190.000 doden en India is derde met ruim 146.000 sterfgevallen.

In de VS zijn ook verreweg de meeste besmettingen vastgesteld met bijna 18,3 miljoen. India heeft iets meer dan 10 miljoen gevallen geteld.

Ook zorgmedewerkers in instellingen waar psychiatrisch patiënten worden behandeld, moeten met voorrang kunnen worden ingeënt tegen het coronavirus, vinden verschillende belangenorganisaties uit het veld. Ze willen zo snel mogelijk toezeggingen van het kabinet.

„Mensen die zijn opgenomen in GGZ-instellingen en de zorgprofessionals die daar werken, moeten evenzeer beschermd worden tegen Covid-19”, schrijven de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), branchevereniging de Nederlandse ggz en cliëntenorganisatie MIND in een gezamenlijk statement. De organisaties hebben hun zorgen voorgelegd aan het ministerie voor Volksgezondheid, maar dat komt volgens hen nog niet met een concreet plan.

„Terwijl ouderen met lichamelijke én psychische aandoeningen in psychiatrische klinieken toch een risicogroep zijn, evenals langdurig opgenomen psychiatrisch patiënten die zich vaak slecht aan de coronavoorschriften kunnen houden”, aldus NVvP-voorzitter Elnathan Prinsen. „Natuurlijk moeten zorgprofessionals in die klinieken ook, net zoals andere zorgmedewerkers, met voorrang gevaccineerd kunnen worden. En ook de medewerkers van de crisisdiensten, die soms bespuugd worden en vaak geen afstand kunnen houden.”

De organisaties willen dat het ministerie al het zorgpersoneel van psychiatrisch patiënten in instellingen liefst nog voor de kerst toevoegt aan het vaccinatieplan.

„Na de vaccinatie van de eerste groep kwetsbare mensen en de zorgmedewerkers die met deze groepen werken, komen mogelijk al snel ook volgende groepen in beeld”, laat het ministerie van Volksgezondheid weten. Eerst moeten zestigplussers met en zonder een medische indicatie worden ingeënt, daarna mensen onder de zestig met een medische indicatie, gevolgd door de zorgmedewerkers van die groepen. Daarna komen zorgmedewerkers die in contact staan met Covid-patiënten en daarna de overige zorgmedewerkers. Als laatste zijn de mensen tussen de 18 en de 60 zonder gezondheidsproblemen aan de beurt.

Afhankelijk van zaken als de geschiktheid van de vaccins voor specifieke groepen, de beschikbaarheid en leveringstermijnen, wordt er nog een ranglijst aangebracht binnen deze groepen, aldus het ministerie. Komende week wordt bepaald of ook andere groepen, zoals mensen met een persoonsgebonden budget, mantelzorgers én de GGZ opgenomen kunnen worden in de vaccinatiestrategie. Ook over groepen als militairen, arbeidsmigranten, grenswerkers en mensen met vitale beroepen gaat het ministerie zich buigen.

Covidpatiënten die zo ziek zijn dat ze op de intensive care komen, maken antistoffen tegen het coronavirus aan met een juist schadelijke werking. Dat blijkt te komen doordat zich bij hen andere suikers aan de antistoffen hechten dan bij mensen met milde klachten. De verklaring is gevonden door onderzoekers van bloedvoorzieningsorganisatie Sanquin, die erover publiceren in wetenschapsblad Science.

De antistoffen met de andere suikers veroorzaken een extreem krachtige afweerreactie die mogelijk een rol speelt bij het ontstaan van de ernstige longproblemen die de patiënten in kwestie krijgen.

Patiënten op de ic maken zelf ook neutraliserende antistoffen tegen het coronavirus aan, maar die helpen lang niet altijd. De uit IJsland afkomstige onderzoeksleider bij Sanquin Gestur Vidarsson spreekt van een ‘suikerketen’ , die werkt „als een soort schakelaar voor het immuunsysteem. Bij ic-patiënten staat die schakelaar aan, het immuunsysteem wordt aangespoord tot een heel sterke afweerreactie. Zo sterk dat mensen er juist zieker van worden en hun longen verder beschadigd kunnen raken.”

In principe is het natuurlijk gunstig dat het afweersysteem zulke sterke antistoffen kan produceren, aldus Sanquin, maar juist bij virussen als het coronavirus, waarbij heel grote hoeveelheden virusdeeltjes vrijkomen, werken ze dus eigenlijk averechts.
„Wij denken dat het misschien mogelijk is dat een hoge dosis „goede” antistoffen ook ernstig zieke patiënten zou kunnen helpen”, zegt Vidarsson. „Die antistoffen kunnen concurreren met de schadelijke antistoffen. Die krijgen dan minder kans zich te binden aan het virus. Zo zou je die uit de hand gelopen afweerreactie kunnen dempen.”

Het derde in het westen ontwikkelde coronavaccin is een stap verder richting goedkeuring. Het Britse bedrijf AstraZeneca heeft samen met de universiteit van Oxford alle gegevens over het middel ingediend bij de Britse medicijnenwaakhond MHRA.

De Britse minister van Volksgezondheid, Hancock, zei verheugd te zijn. Hij noemde het de volgende stap op weg naar een besluit over de toepassing van het vaccin, dat al wordt geproduceerd, ook in het Verenigd Koninkrijk. Ook het Leidse bedrijf Halix is bij de productie betrokken.

Onlangs kwamen in het westen het vaccin van het Amerikaanse Pfizer en het Duitse BioNTech en het middel van het Amerikaanse Moderna op de markt. De Russen hadden daarvoor al een eigen vaccin ontwikkeld.

Negen van de tien coronabrandhaarden in Nederland zijn een christelijke gemeente, bevestigt het RIVM na berichtgeving door Trouw. Van de twintig gemeenten met de meeste besmettingen per honderdduizend inwoners waren er veertien christelijk. Binnen de top tien waren het er zelfs negen, berekende het RIVM.

Epidemioloog Susan van den Hof van het RIVM bekeek met collega’s alle gemeenten waar de SGP of de Christenunie bij de laatste verkiezingen meer dan 20 procent van de stemmen haalde. Dat zijn in totaal 42 christelijke gemeenten. Veertien van hen bleken in de top 20 van de gemeenten met de meeste besmettingen per honderdduizend inwoners te staan en negen in de top eerste tien gemeenten met de meeste gemelde besmettingen.

“We signaleren inderdaad dat het aantal besmettingen in sommige regio’s hoger is”, aldus een woordvoerder van het RIVM. “En dat dat voornamelijk christelijke gemeenten zijn.”

Hoe de besmettingen binnen een gemeente verdeeld zijn, weet het RIVM niet. “Maar het is aannemelijk dat de christelijke gemeenschappen de verklarende factor zijn omdat het verband anders niet zo duidelijk was”, aldus Van den Hof tegen dagblad Trouw.

Volgens de epidemioloog is er geen duidelijke oorzaak voor het aantal besmettingen aan te wijzen. Ze noemt wat mogelijke verklaringen, zoals de grote gezinnen. „Als één gezinslid het virus oploopt, is de kans dat ook de rest het krijgt groot.” Ook het feit dat leerlingen van reformatorische scholen vaak uit verschillende gemeenten komen, kan bijdragen aan de besmettingsgraad. Kerkbezoek hoeft geen directe oorzaak te zijn, aldus Van den Hof. „Als iedereen zich aan de maatregelen houdt, afstand bewaart en na de dienst niet blijft napraten, zie ik er geen belangrijke risicofactor in.”

ActiZ, de branchevereniging van zorgorganisaties, smeekt iedereen zich aan de coronamaatregelen te houden. De ouderenzorgmedewerkers redden het anders helemaal niet meer, zegt de vereniging.

„In het hele land staat de ouderenzorg door de coronapandemie onder zeer grote druk, maar in enkele regio’s loopt het de zorgverleners nu echt over de schoenen. Zij weten niet meer hoe nieuwe cliënten nog de zorg te verlenen die nodig is.”
Bijna een derde van de verpleeghuislocaties kampt met coronabesmettingen en voor de vijfde week op rij neemt ook het ziekteverzuim onder medewerkers in de ouderenzorg toe, zegt Actiz. „Gemiddeld heeft 1 op de 10 medewerkers zich ziekgemeld met als gevolgen steeds grotere druk op de roostering en steeds hogere werkdruk voor collega’s.”

Ook bureaumedewerkers van zorgorganisaties wordt gevraagd om in de kerstvakantie bij te springen in de zorg voor senioren.

„De lockdownregels zijn van levensbelang. Blijf alstublieft zoveel mogelijk thuis, mijd de drukte, houd afstand, draag een mondkapje en was steeds je handen. Alleen zo kunnen we samen voorkomen dat de druk op de zorgmedewerkers en de mantelzorgers onhoudbaar wordt. Alleen dan kunnen zij blijven zorgen voor kwetsbare ouderen en chronisch zieken”, vult ActiZ-bestuurslid Conny Helder aan.

Meer delen van Groot-Brittannië gaan vanaf tweede kerstdag op slot in de strijd tegen een nieuwe variant van het coronavirus die onlangs opdook. De maatregelen worden vooral opgeschroefd in delen van Engeland waar tot nu toe lichtere beperkingen golden.

Volgens de Britse gezondheidsminister Matt Hancock is het nodig snel te handelen, omdat de nieuwe stam besmettelijker is dan het normale virus. Tot voor kort kwam de mutatie vooral voor in de hoofdstad Londen en aangrenzende streken.
Hancock waarschuwde verder voor nog een coronavariant, waarschijnlijk geïmporteerd uit Zuid-Afrika, die nog makkelijker overdraagbaar is dan de recentelijk ontdekte mutatie. Hij noemde dat zeer zorgwekkend. De besmette patiënten hadden contact met personen die de afgelopen weken uit Zuid-Afrika kwamen. De Britse regering heeft dan ook besloten reizen met Zuid-Afrika te beperken.

Het aantal meldingen over nieuwe coronabesmettingen is weer gestegen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) telde tussen dinsdag- en woensdagochtend 10.447 positieve testresultaten. Een dag eerder werden er 9872 gemeld, maar dat blijken er na correctie nu 9853.

Het RIVM heeft tussen dinsdag en woensdagochtend 106 sterfgevallen geregistreerd die zijn gerelateerd aan Covid-19. Een dag eerder waren dat er 116. Dit betekent niet dat deze mensen allemaal de afgelopen 24 uur zijn overleden. Cijfers komen soms met vertraging binnen.

De veiligheidsregio met de meeste nieuwe besmettingen is Utrecht, met 822 nieuwe gevallen. Van de steden staat Amsterdam nog steeds bovenaan met 379 nieuwe besmettingen. In de afgelopen week waren er in ons land 81.561 positieve tests en 500 sterfgevallen.

Het aantal besmettingen loopt al weken op. Met een strenge lockdown hoopt het kabinet daarin verandering te brengen.

De bezorging van Pfizer-coronavaccins aan EU-lidstaten lijkt woensdag op gang te zijn gekomen. Bij de grote fabriek van de farmaceut in het Belgische Puurs reden drie grote koeltrucks weg. Alle voertuigen kregen een escorte van twee politiewagens.

Het Amerikaanse bedrijf wilde niet zeggen welke landen in de Europese Unie de eerste ladingen kunnen verwachten. Veel lidstaten willen op 27 december gaan vaccineren. Het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland, twee landen die niet tot de EU behoren, zijn daar al mee begonnen. Nederland begint in januari met het inenten van mensen.

Het middel van het Amerikaanse Pfizer en het Duitse BioNTech is als eerste coronavaccin goedgekeurd voor gebruik in de EU. Pfizer wilde uit „veiligheidsoverwegingen” niet in detail treden over de distributie van het vaccin, dat wordt geproduceerd in België.

Het Isala ziekenhuis, dat meerdere locaties heeft in het oosten van het land, gaat coronapatiënten thuis monitoren met een zuurstofmeter. Doel van het experiment is de druk op de zorg in het ziekenhuis verlichten en de huisartsenzorg ontlasten.
Patiënten worden thuis bezocht door een co-assistent van het ziekenhuis die een coronatest uitvoert en beoordeelt of iemand zelf vier keer per dag een zuurstofmeting kan doen. De zuurstofwaarden worden automatisch door de meter doorgegeven aan het ziekenhuis. Als het apparaat een ernstige afwijking meldt, wordt de huisarts ingeschakeld. De huisarts besluit vervolgens of het nodig is dat de patiënt naar het ziekenhuis gaat.

„Door coronapatiënten in staat te stellen om zelf thuis zuurstofsaturatiemetingen uit te voeren en deze automatisch te delen met het zorgnetwerk, hoeven ze mogelijk niet naar het ziekenhuis”, aldus Tom Faber van Isala. „Het is voor ons niet te doen om vier of vijf keer per dag bij een patiënt langs te gaan om de zuurstof in het bloed te meten”, zegt huisarts Bert van Bremen. „In principe zou een patiënt het zelf kunnen meten en door kunnen bellen, maar dat is voor hem weer extra belastend. Dit is een prima oplossing.”

Op Bonaire is het aantal besmettingen bijna nul. Waarom werken maatregelen er beter dan bij de Caraïbische buureilanden?

Lees ook

Bonaire kreeg het virus in bedwang

Pfizer en BioNTech gaan de Verenigde Staten voor 1 juli volgend jaar 100 miljoen extra doses van het coronavaccin leveren. Dat zijn de fabrikanten en de VS woensdag overeengekomen.

Het totaalaantal Pfizer/BioNTech-vaccins dat aan de Amerikanen wordt geleverd komt hiermee op 200 miljoen. Tegen 30 juni 2021 leveren de bedrijven 70 miljoen doses en de overige 30 miljoen worden uiterlijk 31 juli geleverd, aldus Pfizer. De Amerikaanse overheid betaalt zo’n 1,95 miljard dollar (1,6 miljard euro) voor de extra vaccins, waardoor het totaalbedrag op zo’n 4 miljard dollar komt. De regering heeft ook de optie gekregen voor nog eens 400 miljoen doses.

„Met deze 100 miljoen extra doses, zullen de Verenigde Staten in staat zijn om meer individuen te beschermen en hopelijk sneller een einde te maken aan deze verwoestende pandemie”, zei topman Albert Bourla van Pfizer. „We kijken ernaar uit om ons werk met de Amerikaanse regering en de gezondheidszorg in het hele land voort te zetten.”

Inmiddels zijn al ruim 600.000 Amerikanen ingeënt, volgens het Amerikaanse centrum voor ziektepreventie (CDC). Enkele weken later krijgen ze het vaccin voor een tweede keer toegediend. De VS zijn zowel qua officieel besmettingsaantal als dodental door het coronavirus het hardst getroffen land ter wereld.

Supermarkten hebben vorige week een recordomzet gedraaid van meer dan 1 miljard euro. Oorzaak is de sluiting van niet-essentiële winkels en horeca tijdens de lockdown. Dat maakte marktonderzoeker Nielsen bekend.

Daarmee werd voor de tweede keer ooit de omzetgrens van 1 miljard euro in één week overschreden en werd het oude record van week 51 uit 2017 verbroken. Ten opzichte van een jaar eerder was daarmee sprake van een omzetgroei van meer dan 13 procent. In de afgelopen maanden nam de omzet van supers al met ruim 6 procent toe door de nieuwe beperkende maatregelen tegen het coronavirus.

Naast meer omzet uit etenswaren is er volgens Nielsen ook meer vraag naar tabaksartikelen, cadeaukaarten en (kras)loten. Door sluitingen van bijvoorbeeld tabaks- en gemakswinkels moeten consumenten nu uitwijken naar de supermarkt voor deze producten.

Met nog enkele dagen te gaan voor kerst bestaat de mogelijkheid dat ook week 52 een topweek gaat worden, zegt Nielsen. „Door de huidige beperkende maatregelen is het niet denkbeeldig dat men zich daarbij op extra luxe trakteert en de supermarktomzet tot nieuwe hoogte stuwt."

De Franse president Emmanuel Macron voelt zich weer wat beter. Hij vertoont „tekenen van verbetering”, meldt zijn kantoor. De afgelopen dagen beschreef het kantoor zijn gezondheid telkens als „stabiel”.

Afgelopen donderdag werd Macron positief getest op het coronavirus. De president klaagde eerder over vermoeidheid en hoofdpijn. Hij ging in quarantaine in het buitenverblijf van het Franse staatshoofd, La Lanterne. Hij werkte in een trager tempo maar hield zich nog bezig met de belangrijkste zaken zoals de brexit en de pandemie.

Ook zorgmedewerkers in instellingen waar psychiatrisch patiënten worden behandeld, moeten met voorrang kunnen worden ingeënt tegen het coronavirus, vinden verschillende belangenorganisaties uit het veld. Ze willen zo snel mogelijk toezeggingen van het kabinet.

„Mensen die zijn opgenomen in GGZ-instellingen en de zorgprofessionals die daar werken, moeten evenzeer beschermd worden tegen COVID-19”, schrijven de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), branchevereniging de Nederlandse ggz en cliëntenorganisatie MIND in een gezamenlijk statement. De organisaties hebben hun zorgen voorgelegd aan het ministerie voor Volksgezondheid, maar dat komt volgens hen nog niet met een concreet plan.

„Terwijl ouderen met lichamelijke én psychische aandoeningen in psychiatrische klinieken toch een risicogroep zijn, evenals langdurig opgenomen psychiatrisch patiënten die zich vaak slecht aan de coronavoorschriften kunnen houden”, aldus NVvP-voorzitter Elnathan Prinsen. „Natuurlijk moeten zorgprofessionals in die klinieken ook, net zoals andere zorgmedewerkers, met voorrang gevaccineerd kunnen worden. En ook de medewerkers van de crisisdiensten, die soms bespuugd worden en vaak geen afstand kunnen houden.”

De organisaties willen dat het ministerie al het zorgpersoneel van psychiatrisch patiënten in instellingen liefst nog voor de kerst toevoegt aan het vaccinatieplan.

De Britse autoriteiten zijn begonnen met het testen van vrachtwagenchauffeurs die zijn gestrand in het Verenigd Koninkrijk. Duizenden trucks staan te wachten om het Kanaal over te steken, nadat Frankrijk de grenzen had gesloten voor alle verkeer uit Groot-Brittannië. Reden was het opduiken van een gemuteerd coronavirus in het land.

Het gaat nog wel even duren voordat alles weer op gang komt in het zuidoostelijke graafschap Kent met zijn belangrijke verbindingen naar Frankrijk. „We blijven chauffeurs oproepen tot nader order niet naar Kent te komen waar we er alles aan doen om de opstoppingen in de havens op te lossen”, aldus het Britse ministerie van Transport.

Chauffeurs die naar het vasteland willen, moeten een sneltest ondergaan. Als die positief uitvalt, kunnen ze nog een PCR-test laten doen. Als ook die uitwijst dat ze het coronavirus bij zich dragen, moeten ze naar een hotel.

Veel truckers staan al dagen vast en de sfeer begint grimmiger te worden. Boze vrachtwagenchauffeurs keerden zich woensdagochtend tegen de politie. Op beelden van Sky News is te zien hoe een groep mannen enkele agenten omver lopen. De politie probeert de groep tegen te houden, wat leidt tot geduw en getrek tussen de agenten en mannen. Er is geschreeuw, gefluit en getoeter te horen.

Een persoon is gearresteerd. Hij blokkeerde volgens de BBC een snelweg in Dover. Waarom hij dat deed, is nog niet duidelijk.

Burgemeester John Jorritsma van Eindhoven heeft woensdag een brief aan de supermarkten in zijn stad geschreven waarin hij „dringende aandacht” vraagt voor het reguleren van de drukte in de winkels. Hij schrijft zijn brief naar eigen zeggen omdat er met de feestdagen in het vooruitzicht grote drukte ontstaat in de supermarkten.

„Als ondernemer of leidinggevende heeft u een zorgplicht voor het verantwoord laten winkelen van uw klanten. Ik wil u met klem verzoeken om die zorgplicht te vervullen, zeker in de komende drukke dagen”, benadrukt Jorritsma in zijn brief. „Toezichthouders zullen in de komende dagen toezien op de drukte in supermarkten en ingrijpen waar het nodig is.”

„De besmettingscijfers van het virus zijn nog altijd veel te hoog. Het is om die reden van groot belang dat personen 1,5 meter afstand van elkaar houden, dat er mondkapjes worden gedragen in de supermarkt en dat er een actief deurbeleid wordt gevoerd”, aldus de burgemeester. „In veel supermarkten gaat dat goed, maar niet overal en dat is zorgelijk.”

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) riep mensen eerder al op om niet te gaan hamsteren. Ook roepen de supermarkten klanten nog steeds op om waar mogelijk met pin te betalen.

Het CBL verwacht meer drukte dan normaal om deze tijd. December is volgens de branchevereniging „altijd een drukkere periode dan normaal”.

Vluchten tussen Nederland en Turkije zijn vanaf woensdag weer mogelijk. Turkije heeft besloten om Nederland te verwijderen van de lijst met landen waarmee alle vluchtverbindingen werden opgeschort, laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten. Wie in Turkije is geweest, moet bij terugkeer in Nederland tien dagen in thuisquarantaine.

Het kabinet raadt overigens dringend af om naar het buitenland te reizen als dat niet strikt noodzakelijk is. Buitenlandse reizen zijn een risico voor het verspreiden van het coronavirus. Bovendien kunnen landen plotseling maatregelen nemen, die aankomst of vertrek onmogelijk maken. Wie toch naar Turkije of een ander land op reis gaat, wordt geadviseerd om zich voor vertrek van de meeste actuele ontwikkelingen op de hoogte te stellen. In het buitenland moeten reizigers de aanwijzingen van de lokale overheid opvolgen.

Litouwen, Letland en Estland zullen een gezamenlijke repatriëringsdienst uitvoeren om hun burgers de kans te geven om Groot-Brittannië op 28 december te verlaten. Dat heeft de Litouwse minister van Buitenlandse Zaken Gabrielius Landsbergis woensdag gezegd.

De drie Baltische staten behoren tot de tientallen landen die vluchten uit Groot-Brittannië hebben opgeschort of hun grenzen hebben gesloten vanwege de bezorgdheid over de meer besmettelijke variant van het coronavirus die in het Verenigd Koninkrijk is opgedoken.

De drie landen zullen de 150 plaatsen op de vlucht gelijk verdelen over hun burgers, waarbij voorrang wordt gegeven aan mensen met gezondheidsproblemen of dringende familieomstandigheden zoals begrafenissen. „Het is een humanitaire missie”, zei de minister.

De passagiers zijn verplicht om tickets te kopen en negatieve coronavirustests van de afgelopen 48 uren te overleggen. Anders moeten zijn bij aankomst tien dagen in zelfisolatie.

Zwitserland is begonnen met het inenten van burgers tegen Covid-19. De vaccinatiecampagne is woensdag op meerdere plekken in het land van start gegaan. Een 90-jarige vrouw die in een verpleeghuis bij de stad Luzern woont, is volgens de regionale autoriteiten als eerste persoon ingeënt.

Zwitserland gaf afgelopen zaterdag groen licht voor het gebruik van het vaccin van de bedrijven BioNTech en Pfizer. De eerste 110.000 doses van dat middel zouden dinsdag zijn aangekomen in het ruim 8,5 miljoen mensen tellende Alpenland. Het leger is ingeschakeld om te helpen bij de distributie van het middel.

Ouderen en mensen die vanwege gezondheidsproblemen extra kwetsbaar zijn, komen eerst in aanmerking voor een inenting. Daarna volgen zorgverleners en mensen die een huishouden vormen met kwetsbare mensen.

Steeds meer Europese landen beginnen mensen in te enten met het coronavaccin van Pfizer. Het Verenigd Koninkrijk begon daar eerder deze maand mee en had toen een wereldprimeur. Servië, dat net als Zwitserland geen lid is van de EU, wil donderdag beginnen met vaccineren.

EU-burgers moeten nog even geduld hebben. De Europese toezichthouder EMA en de Europese Commissie keurden het vaccin maandag goed. Meerdere EU-lidstaten willen op 27 december gaan vaccineren. Nederland begint op 8 januari.

Er worden veel minder kinderen met spoed doorverwezen naar het ziekenhuis vanwege een luchtweginfectie dan normaal is voor deze tijd van het jaar, meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Er gaan minder luchtweginfecties rond doordat mensen vaker hun handen wassen en afstand houden, vanwege de coronamaatregelen.

„Vooral als je heel klein bent, kan een luchtweginfectie zoals de griep of het rs-virus er behoorlijk inhakken”, zegt Károly Illy, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK). Rond deze tijd van het jaar is een luchtweginfectie zelfs de meest voorkomende reden om kinderen naar het ziekenhuis te verwijzen.

Omdat kinderen, maar zeker ook volwassenen, vaker hun handen wassen en meer afstand tot elkaar houden, springen de virussen ook op scholen en de kinderopvang minder gemakkelijk over. Heel verbaasd zijn kinderartsen niet over deze ontwikkeling. „We zagen een soortgelijk patroon ook al tijdens de afgelopen winter op het zuidelijk halfrond”, aldus Illy. „Ook daar gingen dit soort luchtwegvirussen veel minder rond dan gewoonlijk.”

Om hoeveel minder doorverwijzingen het gaat ten opzichte van vorige jaren kan de NZa niet precies zeggen. Illy denkt dat de daling doorzet nu de scholen een paar weken gesloten zijn. „Als minder kinderen met elkaar in contact komen, heeft dat inderdaad gevolgen voor het aantal infecties. Maar ik hoop evengoed dat de scholen zo snel mogelijk weer kunnen openen.”

Luchtvaartmaatschappij KLM denkt in de loop van de middag de eerste passagiers vanuit het Verenigd Koninkrijk te kunnen vervoeren onder de nieuwe regels. Die reizigers moeten dan een negatieve coronatest kunnen overleggen en een bewijs wanneer ze die test hebben afgelegd. De test mag bij binnenkomst in Nederland maximaal 72 uur oud zijn. KLM is momenteel nog voorbereidingen aan het treffen op alle Britse luchthavens waar het bedrijf naartoe vliegt.

Het kost wat tijd omdat de richtlijn vannacht bekend werd gemaakt, legt een woordvoerder van KLM uit. Passagiers moeten zich nu eerst laten testen en wachten op een uitslag. Daarna mogen ze pas vliegen. De vluchten die in de ochtend vanuit Londen aankwamen waren leeg of vervoerden vracht. KLM heeft namelijk de afgelopen dagen wel gewoon mensen naar het Verenigd Koninkrijk vervoerd, maar mocht geen reizigers mee terugnemen.

Ook vanuit Zuid-Afrika mogen mensen weer naar Nederland komen met een negatieve test en een verklaring. Daar werkt KLM samen met een testlaboratorium dat binnen zes uur uitslagen levert, waardoor eind van de middag de eerste passagiers deze kant op mogen.

De Nederlandse overheid verlangt geen negatieve test van reizigers die op Schiphol direct een aansluitende vlucht nemen en verder het land niet in komen. KLM neemt reizigers echter niet mee zonder negatieve test. „Dat maakt het voor iedereen duidelijker.”

Servië gaat burgers donderdag inenten tegen Covid-19. Het Balkanland behoort daarmee tot de eerste landen in Europa die gaan vaccineren. Vaccinatiecampagnes gaan in veel EU-lidstaten op 27 december van start, in Nederland gebeurt dat op 8 januari.

Servië, dat nog in de wachtkamer zit om lid te worden van de EU, zou zo’n 5000 doses hebben ontvangen van het Pfizer-vaccin. Dat wordt al gebruikt in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk en is onlangs ook goedgekeurd door de Europese toezichthouder EMA.

„Het vaccineren begint morgen in Servië”, zei president Aleksandar Vucic woensdag. Ouderen in verpleeghuizen komen volgens hem eerst aan de beurt. „Het is belangrijk om deze mensen te beschermen”, benadrukte de president. „Meer dan 80 procent van de mensen die zijn overleden aan dit verschrikkelijke virus zijn ouderen. Zij lopen het meeste risico.”

Vucic sprak de hoop uit dat medio januari op grote schaal kan worden gevaccineerd. De Servische autoriteiten overwegen ook Chinese en Russische vaccins in te slaan.

Zelfbedieningsgroothandels als de Makro en de Sligro zijn woensdag per direct gestopt met de verkoop van niet aan eten gerelateerde producten. Dat maakte het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel CBL bekend. Het gaat onder meer om elektronica, mediaproducten, kleding en speelgoed. De groothandels hebben dat besluit samen met het CBL genomen om het aantal verplaatsingen van klanten te beperken en het zogenoemde funshoppen tegen te gaan, zegt een woordvoerster van het CBL.

Nadat vorige week veel winkels werden gesloten, nam de drukte bij de Makro, de Sligro en kleinere zelfbedieningsgroothandels enorm toe. Klanten kochten op grote schaal niet-essentiële producten als televisies en speelgoed. Het Veiligheidsberaad van de 25 burgemeesters die voorzitter zijn van een veiligheidsregio en Justitieminister Ferd Grapperhaus hadden daar eerder deze week al veel kritiek op. Volgens de burgemeesters was het veel te druk. „We willen minder mensen op straat hebben, ook bij die groothandels.”

De winkelbedrijven hebben daarom hun maatschappelijke verantwoordelijkheid genomen, aldus het CBL, en vrijwillig besloten om producten die niet aan eten gerelateerd zijn niet meer te verkopen zolang de gedeeltelijke winkelsluiting blijft gelden. Dinsdag zijn voorbereidingen getroffen om een deel van het assortiment niet meer toegankelijk te maken, zodat klanten die woensdag niet meer konden kopen. „We zijn solidair met ondernemend Nederland”, stelt de Makro.

Zelfbedieningsgroothandel HANOS blijft vooralsnog het gehele assortiment verkopen, zegt een woordvoerster. „We zijn meer op horeca gericht en verkopen ook geen producten die niets met koken, tafelen of eten te maken hebben.” Voor alle groothandels geldt dat klanten er alleen terecht kunnen met een speciaal pasje. Alle winkels hebben een deurbeleid zodat er in principe niet teveel mensen tegelijk in de winkel zijn.

Er zijn weer passagiers aan boord van ferry’s die varen vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Nederland, na het opheffen van het inreisverbod voor mensen uit het Verenigd Koninkrijk dinsdagavond. De reizigers moeten wel een recente en negatieve PCR-coronatest overleggen om toegelaten te worden tot Nederland. Vrachtwagenchauffeurs hoeven geen coronatest te laten zien.

Een woordvoerder van rederij Stena Line, die vaart tussen Hoek van Holland en Harwich, zegt dat er een zeer klein aantal passagiers aan boord is van het schip dat nu onderweg is. Om aan boord te worden gelaten voor noodzakelijke reizen moesten ze dus een negatieve test indienen die bij aankomst maximaal 72 uur oud mag zijn. Het is volgens de woordvoerder vooral druk met vracht aan boord vanwege de brexit.

Stena Line en DFDS, de veerdienst tussen IJmuiden en Newcastle, haalden zondag nog mensen van boord, na het nieuws dat passagiers uit het Verenigd Koninkrijk niet meer welkom waren in Nederland vanwege de nieuwe en zeer besmettelijke variant van het coronavirus.

De GGD Utrecht gaat de coronavaccinaties uitvoeren in het evenementencomplex Expo Houten. Als begindatum geeft de GGD „uiterlijk 11 januari”.
Utrecht, Hart voor Brabant en Rotterdam-Rijnmond zijn de eerste regio’s waar de vaccinatiecampagne van start gaat. Volgens het ministerie van Volksgezondheid begint een van de drie al op 8 januari. Maar welke locatie dat is, is nog niet duidelijk.

Hart voor Brabant heeft een voormalig distributiecentrum van een supermarkt aan de Amert in Veghel aangewezen als centrale priklocatie. De regio Rotterdam-Rijnmond gaat vaccineren op Rotterdam The Hague Airport.

In de overige 22 veiligheidsregio’s begint het inenten tegen corona een week later.

Een groep die nabestaanden van coronaslachtoffers vertegenwoordigt is van plan woensdag regionale en nationale autoriteiten in Italië aan te klagen. De groep wil een schadevergoeding van ongeveer 100 miljoen euro, omdat de autoriteiten niet goed gehandeld zouden hebben bij de aanpak van het coronavirus.

De groep, die zichzelf Noi Denunceremo (We zullen aanklagen) noemt, vertegenwoordigt ongeveer 500 personen die een familielid zijn verloren door het coronavirus. „We willen een gemiddelde compensatie van 200.000 euro per persoon van de autoriteiten, in totaal rond de 100 miljoen euro,” aldus Noi Denunceremo.

De aanklacht is gericht tegen premier Giuseppe Conte, minister van Volksgezondheid Roberto Speranza en de gouverneur van Lombardije Attilio Fontana. De voorzitter van Noi Denunceremo noemt het „een kerstcadeau voor iedereen die moest ingrijpen, maar dat niet deed”.

Noi Denunceremo, gevestigd in de stad Bergamo, vindt dat het dodental deels te wijten is aan nalatigheid. De afgelopen maanden heeft de groep tientallen strafrechtelijke klachten ingediend bij de officieren van justitie van Bergamo en hen aangespoord onderzoek te doen naar de vermeende fouten.

Als voorbeeld van de nalatige aanpak noemt de groep het heropenen van de eerste hulp in het Alzano Lombardo ziekenhuis, nadat daar de eerste coronagevallen werden ontdekt.
Italië werd dit voorjaar ongekend hard getroffen door het virus, dat vooral in de regio rond de stad Bergamo hard om zich heen greep. In het land met ongeveer 60 miljoen inwoners vielen bijna 70.000 doden door het coronavirus. Dat dodental is hoger dan in elk ander Europees land.

Op eerste kerstdag staan er in Italië 70.000 lege stoelen, zei de voorzitter van Noi Denunceremo. „Met adequate planning, waar de Europese Unie en Wereldgezondheidsorganisatie telkens opnieuw op hebben aangedrongen, zouden dit er zeker weten minder zijn geweest.”

De spanning in de Britse haven Dover loopt op. Boze vrachtwagenchauffeurs keerden zich woensdagochtend tegen de politie, zo is in een video van Sky News te zien. Op beelden is te zien hoe een groep mannen enkele agenten omver lopen. De politie probeert de groep tegen te houden, wat leidt tot geduw en getrek tussen de agenten en mannen. Er is geschreeuw, gefluit en getoeter te horen.

Rondom de Britse haven zijn enkele duizenden vrachtwagens gestrand. Frankrijk sloot eerder deze week de grens uit vrees voor de verspreiding van een nieuwe gemuteerde variant van het coronavirus, die in Groot-Brittannië is vastgesteld. De veelal Europese vrachtwagenchauffeurs zitten al dagen vast in de zuidelijke havenplaats. Veel van hen zullen Kerstmis daardoor niet thuis kunnen vieren.

„Ze geven ons geen eten, geen drinken, er zijn geen sanitaire voorzieningen, ze geven ons niets”, zegt een Spaanse man. „De situatie is eigenlijk inhumaan, dus vragen we om een oplossing.”
Sinds woensdag is vrachtverkeer weer mogelijk, maar de chauffeurs mogen alleen de grens over met een negatieve coronatest. Het kan volgens de Britse minister van Huisvesting nog dagen duren voordat de problemen met gestrande vrachtwagens in het zuiden van Engeland zijn verholpen.

Het theorie-rijexamen blijft langer geldig, schrijft verkeerminister Cora Van Nieuwenhuizen in een brief aan de Tweede Kamer. Het gaat om examens die verlopen tussen 1 januari en 1 mei 2021. Door de coronacrisis zijn er nu geen examens bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Om te voorkomen dat mensen straks zonder geldig theorie-examen komen te zitten, wordt de geldigheid verlengd tot 1 oktober. Een theoriecertificaat is nodig om ook praktijkexamen te mogen doen.

Eerder dit jaar zorgde Van Nieuwenhuizen voor een oplossing binnen de Europese Unie voor bestuurders van wie het rijbewijs verliep tussen 1 februari en 30 november 2020. Zij konden nog negen maanden doorrijden. In januari komt de Europese Commissie met een nieuwe geldigheidsregeling voor rijbewijzen die na die periode verlopen, aldus de minister.

In de tussentijd wordt gezocht naar een oplossing voor mensen met rijbewijzen die sinds 1 december al niet meer geldig zijn. Daarover is de minister nog in gesprek met het ministerie van Justitie en Veiligheid en het Verbond van Verzekeraars.

Artsen gespecialiseerd in infectieziektebestrijding zijn zo bezorgd over verdere verspreiding van het coronavirus, speciaal tijdens de feestdagen, dat ze alle Nederlanders in een kerstboodschap oproepen de coronaregels toch vooral serieus te nemen. Ze wijzen op het ontvangen van maximaal twee mensen per dag en met kerst hooguit drie. Ook geven de artsen, verenigd in de Nederlandse Vereniging voor Infectieziektebestrijding (NVIB), nog extra tips.

„Vaak denken we dat onze familie of vrienden vast geen corona hebben. Een gezellig etentje of bezoek is voor het virus de perfecte kans om zich te verspreiden”, waarschuwen ze.
„Natuurlijk horen wij ook de geluiden dat mensen van plan zijn om toch met meer mensen kerst of oud en nieuw te vieren. Doe dat niet! Dat fijne samenzijn kan ernstige en onherstelbare gevolgen hebben. Een nieuwe besmettingsgolf door kerst en oud en nieuw kunnen we ons absoluut niet veroorloven. Want alle seinen staan al op rood”, schrijven de medici.

Ze verwijzen naar de aantallen positief geteste mensen, ziekenhuis- en ic-opnames, de druk op de ziekenhuizen, op de ic’s en op het zorgpersoneel, naar het uitvallen van zorgmedewerkers, en naar het noodgedwongen uitstellen van andere zorg. „Kortom, de rek is eruit. Met de winter nog voor de boeg is dat een angstig vooruitzicht”, aldus de artsen.

„Deel het kerstgevoel, niet het virus”, schrijven ze. Ze geven als tips: vier kerst bij voorkeur met de mensen met wie je in huis woont, nodig niet meerdere dagen na elkaar verschillende gasten uit en ga niet meerdere dagen na elkaar bij anderen op bezoek.

Andere tips zijn: kies voor de viering het ruimste huis dat beschikbaar is, ventileer goed en maak een extra grote tafel (of aparte tafels), zodat je ook écht anderhalve meter afstand kunt houden.

De eerste passagiers van veerboten uit het Verenigd Koninkrijk zijn woensdagochtend vroeg in de Franse havenstad Calais van boord gegaan. De toegang naar Frankrijk was enkele dagen geblokkeerd uit vrees voor de verspreiding van een nieuwe variant van het coronavirus, die vooral in Engeland voorkomt.

De veerboot Cotes des Flandres was de eerste die vanaf de Engelse kustplaats Dover de haven verliet en omstreeks 03.30 uur in Calais aankwam. Kort daarna arriveerde Spirit of France, een schip van P&O. Een handjevol passagiers stapte van boord.

Dinsdag werd besloten dat Fransen en andere EU-burgers in Groot-Brittannië vanaf woensdag naar Frankrijk mogen reizen, maar alleen met een negatieve coronatest. Ook Britten of andere personen die in Frankrijk of de rest van de EU wonen, mogen weg.

Eerder dinsdag was al gemeld dat de Britten en Fransen ook het vrachtverkeer tussen beide landen vanaf woensdag weer op gang brengen. Duizenden vrachtwagens zijn gestrand in Britse havens en bij het begin van de Kanaaltunnel.

Het kan nog dagen duren voordat de problemen met gestrande vrachtwagens in het zuiden van Engeland zijn verholpen. Daarvoor waarschuwde de Britse minister van Huisvesting Robert Jenrick bij Sky News, dat bericht dat zo’n 2800 vrachtwagens zijn gestrand in het zuidelijke Kent doordat Frankrijk de grens sloot.

De Franse autoriteiten weerden reizigers uit het Verenigd Koninkrijk om verspreiding te voorkomen van een nieuwe variant van het coronavirus. Dat beleid wordt woensdag versoepeld. Vrachtwagenchauffeurs mogen het Kanaal weer oversteken, mits ze een coronasneltest hebben ondergaan en de uitslag negatief is.

Jenrick sprak de hoop uit dat woensdagochtend alweer mensen en vrachtwagens naar Frankrijk vertrekken. Dat vereist wel dat op grote schaal mensen worden getest. „We zetten daar de benodigde infrastructuur voor op”, aldus de minister, die vertelde dat ook de strijdkrachten worden ingeschakeld om dat te regelen.

De minister legde ook uit wat voor procedure de gestrande vrachtwagenchauffeurs kunnen verwachten. Wie een positieve uitslag krijgt na een sneltest, krijgt ook nog een PCR-test aangeboden. Die is nauwkeuriger. Als dan weer een positieve uitslag volgt, kan de besmette persoon worden opgevangen in een hotel in de omgeving.

Branchevereniging Transport en Logistiek Nederland (TLN) is opgelucht dat de grens tussen Engeland en Frankrijk weer open gaat voor vrachtverkeer. Tegelijk beseft de sectororganisatie dat het nog dagen gaat duren voordat alle vrachtwagens die zich aan de Britse zijde van het Kanaal hebben opgehoopt weer onderweg zijn.

Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk bereikten dinsdagavond laat een akkoord over heropening van de grens. Om Frankrijk in te mogen moeten reizigers vanuit Engeland een negatieve coronatest overleggen die niet meer dan 72 uur eerder is afgenomen. Het Verenigd Koninkrijk gaat die sneltests beschikbaar stellen. Frankrijk gaat steekproefsgewijs mensen testen die naar het Verenigd Koninkrijk reizen.

De veerboten tussen Frankrijk en Engeland varen sinds zondagavond niet meer en ook de Kanaaltunnel is sindsdien dicht. Honderden vrachtwagens liepen daardoor vast in Engeland. TLN-directeur Jan Boeve noemde die plotselinge sluiting eerder al een draconische maatregel. „Natuurlijk heeft de volksgezondheid de hoogste prioriteit, maar het kan niet zo zijn dat landen uit het niets de grenzen sluiten voor het vrachtverkeer. Laten we alsjeblieft leren van onze lessen en bij eventuele nieuwe maatregelen ervoor zorgen dat regels duidelijk, uniform en werkbaar zijn.”

Rotterdam The Hague Airport is uitgekozen als plek waar mensen in de regio Rotterdam-Rijnmond vanaf 11 januari kunnen worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Het is een van de drie GGD-locaties in Nederland, naast Hart van Brabant en Utrecht, die als eerste beginnen met het inenten.

GGD Rotterdam-Rijnmond heeft gekozen voor deze XL-locatie, vanwege de ruim opgezette paviljoenen. Eén paviljoen wordt volledig gebruikt om te vaccineren. Het andere paviljoen blijft beschikbaar voor testen.

Daarnaast speelt de ligging ook een grote rol in de keuze voor deze locatie. Het vliegveld is centraal gelegen en heeft voldoende parkeergelegenheid. Er worden nog plannen uitgewerkt om ook de bereikbaarheid met het openbaar vervoer te verbeteren.

De eerste groep mensen die wordt opgeroepen voor een prik bestaat uit medewerkers van verpleeghuizen, gehandicaptenzorg, wijkverpleging en thuiszorg. Medewerkers krijgen een uitnodiging via hun werkgever. Het vaccin bestaat uit twee prikken. Er zitten drie weken tussen de eerste en tweede injectie. Men kan zeven dagen per week terecht op de priklocaties.

De onlineverkoop van bloemen tijdens de kerstlockdown loopt erg goed. Volgens bloemenwebwinkel Topbloemen.nl is het aantal bestellingen deze maand meer dan verdubbeld ten opzichte van vorig jaar.

December is traditioneel al een goede maand, maar door de sluiting van fysieke bloemenwinkels en tuincentra wordt nog veel meer via internet besteld, zegt Topbloemen.nl. De bloemen en kerstboeketten worden gebruikt om het huis te decoreren of om cadeau te doen.

De populairste bloemen voor de feestdagen zijn amaryllissen, rode besjes en rozen. In kerstboeketten zijn vooral rode besjes, kersttakken, kerstballen en dennenappels populair.

De geestelijke gezondheidszorg (ggz) ziet een „forse” stijging van het aantal crisismeldingen bij de eigen jeugdinstellingen, vooral in de Randstad, West-Brabant en het oosten van het land. Het gaat om kwetsbare kinderen in een acute crisis, zoals een ernstige depressie, acuut suïciderisico of een acute eetstoornis die dwangvoeding noodzakelijk maakt. De Nederlandse ggz roept de politiek op om „snel in te grijpen”.

De koepelorganisatie deed, na alarmerende signalen nog voor de harde lockdown, navraag bij twintig instellingen. „Er wordt door deze aanbieders een verband met corona gelegd”, meldt de Nederlandse ggz.

Lees ook

Water stijgt jeugd-ggz tot aan de lippen

Sommige instellingen, die exacte cijfers aanleverden, melden stijgingen van 30 tot zelfs 60 procent ten opzichte van de periode voordat de coronacrisis losbarstte. In één geval was er zelfs een verdrievoudiging van de spoedaanmeldingen, meldt ggz op de eigen site. Er is vooral een toename van meldingen over kinderen en jongeren met eetstoornissen en suïcidaliteit.

„In Amsterdam is de nood zo hoog dat een instelling zelf een melding heeft gedaan bij de inspectie omdat de kwaliteit van zorg onder druk komt te staan. De gemeente werkt mee in de administratieve lastenverlichting zodat professionals gelijk het vertrouwen en de ruimte krijgen om te doen wat nodig is om zorg op te schalen, de verantwoording volgt later”, aldus voorzitter Jacobine Geel. „Er zijn meer gemeenten die ons helpen waar het kan, maar ook gemeenten die strak vast blijven houden aan verantwoordingseisen. In de ziekenhuiszorg zou dat onacceptabel zijn.”

Geel vervolgt: „We roepen alle gemeenten op om zorgprofessionals alle ruimte te bieden om de benodigde zorg te verlenen. Knellende budgetplafonds moeten er in deze noodsituatie echt vanaf, de hulp en de extra inzet van personeel vanwege de toenemende zorgzwaarte moet gefinancierd. De stijging van kinderen en jongeren die sinds corona in de problemen komt is schrikbarend en vereist directe actie.”

„We maken ons grote zorgen dat met de tweede lockdown nog meer kinderen door het ijs gaan zakken. Op alle fronten moet de jeugd-ggz daarom nu ondersteund worden”, waarschuwt ook Arne Popma, voorzitter van de afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie op de site van ggz.

Steeds meer Aziatische landen weren vluchten uit het Verenigd Koninkrijk. Terwijl Europese landen als Nederland de beperkingen voor reizigers versoepelen, hebben Japan, Zuid-Korea en de Filipijnen juist strenge maatregelen aangekondigd.

Internationaal bestaat grote bezorgdheid over een nieuwe variant van het coronavirus die is opgedoken in het Verenigd Koninkrijk. Nederland legde afgelopen weekend het vliegverkeer stil, maar die maatregel vervalt woensdag. Reizigers moeten wel een recente, negatieve PCR-coronatest kunnen overleggen om toegelaten te worden.

Wereldwijd hadden tientallen landen vergelijkbare maatregelen genomen als Nederland. Die lijst groeit nog steeds. De Japanse regering maakte bekend dat reizigers uit het Verenigd Koninkrijk vanaf donderdag worden geweerd. Japanners en mensen met een verblijfsvergunning zijn nog wel welkom, maar moeten na aankomst in quarantaine.

Zuid-Korea maakte woensdag bekend dat vluchten van en naar het Verenigd Koninkrijk per direct worden geweerd. Die maatregel duurt tot het eind van het jaar. De Filipijnen laten tussen kerstavond en de jaarwisseling geen vluchten uit Groot-Brittannië meer toe, aldus een regeringswoordvoerder.

De Britse autoriteiten zeggen dat de nieuwe variant van het coronavirus veel besmettelijker is. Die gemuteerde versie is ook in Nederland al vastgesteld.

Een coronatest die thuis kan worden afgenomen door te gorgelen met een speciale vloeistof en die later te testen, is in Duitsland en Spanje op de markt gebracht. Het Luxemburgse bedrijf Eurofins wil ook goedkeuring om de test in Nederland te gaan verkopen, net als in Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, België en Zweden.

Door patiënten zelf te laten gorgelen is het makkelijker testen en hoeven er minder zorgmedewerkers voor testen te worden ingezet, stelt het bedrijf. Volgens Eurofins, dat laboratoriumoplossingen maakt, werkt de test ook voor de nieuwe variant van het coronavirus die in Engeland is ontdekt. Nadat de test is afgenomen belooft het bedrijf binnen 24 uur resultaat te hebben.

Eurofins stelt ook een deel van zijn laboratoriumcapaciteit beschikbaar aan Europese landen. Die kunnen die capaciteit gebruiken om te controleren of de nieuwe variant aanwezig is in hun land.

Huisartsen hebben dit jaar door Covid-19 12 procent minder patiënten doorverwezen naar vervolgzorg dan ze normaal zouden hebben gedaan. Dat meldt het zorgplatform ZorgDomein.

Sinds half maart, toen de eerste lockdown begon, tot 15 december hebben ruim 1,7 miljoen verwijzingen en aanvragen naar alle vervolgzorg niet plaatsgevonden, waar dat normaal wel zou zijn gebeurd, stelt het platform.

Dit betreft niet alleen het aantal verwijzingen van huisartsen naar medisch-specialistische zorg, maar ook naar andere zorgdisciplines, zoals fysiotherapeuten, ggz-instellingen en verpleeg- en verzorgingshuizen.

In maart en april was de grootste daling te zien. Na de eerste lockdown leek het erop dat in de zomermaanden de uitgestelde zorg van begin dit jaar gedeeltelijk werd ingehaald. Maar deze periode was te kort om alle uitgestelde zorg in te halen, stelt ZorgDomein. Vanaf oktober liep het aantal doorverwijzingen en zorgaanvragen die niet gedaan konden worden weer verder op, tot een totaal van 1.746.745 in half december.

Vanaf 22 december wordt nu wegens Covid-19 veel planbare zorg in ziekenhuizen en specialistische klinieken uitgesteld. Het aantal doorverwijzingen en aanvragen voor vervolgzorg dat niet gedaan kan worden, zal de komende periode dan ook nog flink oplopen, verwacht ZorgDomein.

Supermarkten en andere vitale winkels moeten zo snel mogelijk professionele beveiliging inzetten. Die oproep doet het CNV. De vakbond stelt op basis van ontvangen meldingen dat agressie richting winkelpersoneel de laatste dagen toeneemt.

Het CNV verwijst onder meer naar een incident in een supermarkt in Amsterdam. Daar werd dinsdagmiddag een medewerker neergestoken. Ook op andere plekken vertonen klanten intimiderend gedrag, aldus het CNV.

„Heel Nederland doet nu kerstboodschappen. Nooit eerder was het zo druk in winkels. De onderhuidse spanning neemt toe”, stelt CNV-voorzitter Piet Fortuin. „Dat is een grote verantwoordelijkheid voor het personeel dat klanten moet wijzen op de coronaregels en het dragen van mondkapjes.”

Fortuin wijst erop dat veel medewerkers tieners zijn die tegen een laag loon lange, slopende dagen maken. „Zij vinden het vaak lastig om mensen aan te spreken op het hanteren van veiligheidsregels. Professionele beveiliging is voor deze week en volgende week noodzakelijk. Doen we niets, dan dreigt de situatie op sommige plekken uit de hand te lopen.”

De Amerikaanse president Donald Trump heeft, tegen de verwachtingen in, geweigerd om zijn handtekening te zetten onder het coronasteunpakket dat maandag door het Amerikaanse parlement is goedgekeurd. Het pakket ter waarde van 900 miljard dollar kwam na maanden gesoebat door het Congres. Trump noemt het pakket „een schande”.

In een toespraak waarvan hij een deel op zijn Twitterpagina plaatste, zei Trump dat het steunpakket „niets met Covid te maken heeft”. Volgens de president gaan er via dat pakket miljoenen naar onder meer andere landen en kunst- en cultuurinstellingen, die volgens hem niet van relevantie zijn.

Trump vraagt het Huis van Afgevaardigden en de Senaat om de waarde van de steuncheque voor de meeste Amerikanen te verhogen van 600 naar 2000 dollar en wil dat de „verspillende en onnodige elementen” uit de nota worden geschrapt.

Eerder had het Witte Huis juist laten weten dat Trump zijn handtekening onder het coronasteunpakket zou zetten. Het huidige pakket is volgens Trump echter heel anders uitgepakt dan hij had verwacht.

Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden liet in een reactie op Trump via Twitter weten dat de Democraten akkoord gaan met een verhoging van de waarde van de steuncheque naar 2000 dollar. „De Republikeinen weigerden meermaals te zeggen welk bedrag de president wilde voor de cheques”, aldus Pelosi. Wat haar betreft wordt de verhoging deze week nog in stemming gebracht.

Na maanden politiek getouwtrek had maandagavond zowel het door de Democraten gedomineerde Huis van Afgevaardigden als de overwegend Republikeinse Senaat overeenstemming bereikt over economische steunmaatregelen. Het pakket dat miljoenen huishoudens en kleine bedrijven door de coronacrisis moet helpen, omvat in de huidige vorm onder meer een eenmalige cheque van 600 dollar voor de meeste Amerikanen en steun voor de miljoenen Amerikanen die sinds het uitbreken van de coronapandemie hun baan zijn kwijtgeraakt. Op zaterdag loopt een vorige steunregeling voor die Amerikanen af.

Ook zou een steunregeling voor worstelende kleine bedrijven worden uitgebreid en zou er meer extra geld naar scholen, luchtvaartmaatschappijen, openbaar vervoer en vaccindistributie gaan.

Het pakket wordt zowel door Democratische als Republikeinse kopstukken gezien als een compromis. Het wetsvoorstel bevatte niet alles wat Huis-voorzitter Pelosi wilde, maar ging volgens haar de goede kant op. „Het is een eerlijk compromis”, zei een Republikeinse volksvertegenwoordiger erover.

De haven van de Britse kustplaats Dover gaat weer open voor vrachtwagens die de oversteek willen maken naar Frankrijk. De haven heeft dat dinsdagavond laat gemeld nadat vlak daarvoor bekend werd dat het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk een akkoord hebben bereikt over het grensverkeer. Het duurt waarschijnlijk nog dagen voordat het vrachtverkeer in de regio weer is genormaliseerd.

Vrachtwagens worden in Frankrijk weer toegelaten als de inzittenden negatief zijn getest op corona. De haven roept chauffeurs op die nog geen test hebben ondergaan naar het nabijgelegen vliegveld te rijden, waar ze een sneltest krijgen. Dat geldt niet voor chauffeurs die al in de enorme file staan op de M20. Zij worden ter plaatse getest.

Reizigers worden opgeroepen alleen naar de haven te komen met een negatieve test op zak van maximaal 72 uur oud. „We danken onze klanten en onze lokale gemeenschap voor hun geduld tijdens deze periode van hinder veroorzaakt door grensbeperkingen in Frankrijk met betrekking tot Covid-19”, laat de haven in een verklaring weten.

Volgens Sky News staan ongeveer 2800 vrachtwagens vast in het graafschap Kent doordat Frankrijk zondag de grens dichtgooide vanwege een mutatie in het coronavirus die in het Verenigd Koninkrijk rondwaart. De Britse minister van Transport Grant Shapps zegt dat er genoeg sneltests naar Kent zijn gestuurd om alle wachtende chauffeurs te kunnen testen. Hij hoopt dat met de kerst of in de dagen daarna de stroom aan vrachtvervoer weer genormaliseerd is.

De aanstaande president van de Verenigde Staten, Joe Biden, heeft aangekondigd dat zijn regering het Amerikaanse parlement een nieuw coronasteunpakket zal gaan voorstellen. Biden deed die uitspraak op een persconferentie in zijn woonplaats Wilmington, een dag nadat het Congres een tweede steunpakket ter waarde van 900 miljard dollar en de jaarbegroting had goedgekeurd.

Het tweede steunpakket is volgens Biden „een eerste stap”, maar hij vindt dat de regering meer moet doen. „Hier is de simpele waarheid: onze donkerste dagen in de strijd tegen het coronavirus liggen voor ons, niet achter ons”, zei Biden. „Het Congres heeft deze week zijn werk gedaan. En ik kan en moet hen vragen het volgend jaar opnieuw te doen.”

Biden zei in de persconferentie dat hij ervan overtuigd is dat hij eruit komt met de Republikeinse oppositie. Dat Donald Trump binnenkort het Witte Huis verlaat verhoogt volgens hem de kansen op een succesvolle dialoog. „Er zijn nog steeds mensen die niet willen helpen”, gaf hij toe. „Maar de overgrote meerderheid van het Congres zal, denk ik, in staat zijn om deze specifieke problemen van nationaal belang op te lossen.”

De Britse en de Franse autoriteiten zijn overeengekomen dat ook vrachtverkeer dat nu nog stil staat aan de Britse zijde van het Kanaal Frankrijk weer in kan, meldt nieuwszender Sky News. Voorwaarde daarbij is dat er een sneltest bij de vrachtwagenchauffeurs wordt afgenomen, waarvan de uitslag negatief moet zijn.

De toegang naar Frankrijk was enkele dagen geblokkeerd uit vrees voor de verspreiding van een nieuwe gemuteerde variant van het coronavirus, die vooral in Groot-Brittannië voorkomt. Eerder dinsdagavond maakte de Franse premier Jean Castex bekend dat Fransen en andere EU-burgers in Groot-Brittannië vanaf woensdag naar Frankrijk mogen reizen, maar alleen met een negatieve coronatest.

Het Britse leger, de Nationale Gezondheidsdienst (NHS) en bron- en contactonderzoeksteams gaan als onderdeel van het Brits-Franse akkoord meerdere testfaciliteiten inrichten in de zuidoostelijk regio Kent. Daar staan zo’n 2800 vrachtwagens momenteel nog vast.

De Britse minister van Transport Grant Shapps reageerde dinsdagavond opgelucht. „We hebben vandaag goede vooruitgang geboekt met de Franse regering”, aldus Shapps. Zijn ministerie stelt dat het met de sneltests mogelijk is om binnen een half uur een resultaat te hebben, terwijl dat bij een PCR-test 24 uur in beslag neemt. Het ministerie van Transport meldt dat de overeenkomst op 31 december wordt geëvalueerd.

Nederlanders zijn de afgelopen zomer ruim een kwart meer op vakantie in eigen land gegaan vergeleken met een jaar eerder. Ze gaven weliswaar minder uit per vakantie, maar omdat ze veel vaker voor een Nederlandse vakantiebestemming kozen, gaven ze hier samen net zo veel uit als in de zomer van 2019. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat is een meevaller voor de Nederlandse toerismesector, die het dit jaar zwaar heeft vanwege de uitbraak van het coronavirus. Veel buitenlandse gasten bleven weg.

Omgekeerd gingen Nederlanders ook veel minder naar het buitenland. In dit opzicht was er tussen het voorjaar en de zomer wel sprake van enig herstel. Maar nog steeds lag het aantal buitenlandse vakanties in juli, augustus en september 60 procent lager vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder.

Wie op vakantie ging in eigen land gaf in het derde kwartaal gemiddeld 189 euro uit per persoon, tegen 239 euro een jaar eerder. De uitgaven aan de accommodatie gingen omhoog, maar men gaf weer minder uit aan vervoer, horeca en overige kosten, zoals boodschappen en uitstapjes.

Het vakantiebudget in het buitenland ging nog meer omlaag: van 888 euro in 2019 naar 526 euro in 2020. Nederlanders maakten minder verre reizen en gaven daardoor minder uit aan vervoer. Ze bleven meestal binnen Europa, gingen meer naar Duitsland en sloegen Spanje vaak over. Ook gaven ze vrijwel niets meer uit aan horeca, waarvoor in veel landen beperkende maatregelen golden vanwege het coronavirus.

Het vliegverbod voor passagiers uit Zuid-Afrika en het vlieg- en aanmeerverbod voor het Verenigd Koninkrijk vervallen woensdag. Dat heeft het kabinet bekendgemaakt. Reizigers - ook EU-burgers - moeten wel een recente, negatieve PCR-coronatest kunnen overleggen om toegelaten te worden tot Nederland. Eenmaal hier blijft het dringende advies om tien dagen in thuisquarantaine te gaan.

De maatregelen werden sinds afgelopen weekeinde genomen omdat in de twee landen een nieuwe mutatie van het coronavirus rondgaat. Dat er een einde aan de verboden zou komen, maakte minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) eerder dinsdag al bekend. Onduidelijk was toen nog wanneer ze zouden vervallen. Er moest onder meer nog met vervoerders worden overlegd.

Het zal aan de vliegmaatschappijen en rederijen zijn om passagiers vóór vertrek te controleren op de negatieve testverklaring, die maximaal 72 uur oud mag zijn. Het kabinet wil de verplichting voor een negatieve testverklaring zo snel mogelijk ook invoeren voor andere landen, ook voor Nederlanders en burgers uit andere EU-lidstaten.

Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen laten personeel terugkeren dat eerder op straat belandde door de coronacrisis. Het is een van de voorwaarden voor de 15 miljard dollar aan steun die de sector krijgt als onderdeel van het coronasteunpakket van 900 miljard dollar, waarover Democraten en Republikeinen in het Amerikaanse Congres deze week een akkoord sloten.

American Airlines geeft aan zijn ontslagen personeel weer gefaseerd terug te laten keren. Sinds oktober zaten 19.000 medewerkers van de luchtvaartmaatschappij werkloos thuis. American Airlines stelt dat de financiële hulp, waarvan het naar verluidt 3 miljard dollar ontvangt, helpt de dienstverlening op peil te houden op het moment dat de pandemie voorbij is.

Branchegenoot United Airlines gaf ook aan weer werknemers die eerder werden ontslagen aan te nemen. Die terugkeer is echter tijdelijk, waarschuwde het bedrijf in een memo aan zijn personeel. Cijfers over boekingen wijzen er namelijk nog niet op dat de vraag naar vliegtickets de komende maanden snel zal aantrekken.

Om in aanmerking te komen voor de financiële steun, moeten Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen medewerkers die onvrijwillig werden ontslagen weer in dienst nemen. Ook moeten ze achterstallig loon betaald krijgen en tot zeker 31 maart in dienst worden gehouden.

Wereldwijd is de luchtvaartsector hard getroffen door de coronapandemie, doordat de vraag naar vliegreizen door internationale reisbeperkingen is gekelderd. Bij het eerste Amerikaanse stimuleringspakket voor de economie, dat in totaal 2,2 biljoen dollar waard was, werd al veel geld uitgetrokken om banen bij luchtvaartmaatschappijen te beschermen. Die regeling voor loonsubsidies van 25 miljard dollar eindigde echter in oktober. Daarop gingen vliegmaatschappijen in de VS alsnog over tot grote ontslagrondes.

Het aantal nieuwe besmettingen met het coronavirus dat in het afgelopen etmaal in Duitsland is vastgesteld, is flink gestegen ten opzichte van de vorige dag. Daarnaast is er sprake van opnieuw een recordaantal coronadoden in een etmaal. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM, meldde woensdagochtend 24.740 nieuwe besmettingen in de laatste 24 uur.

Dinsdag werden er door het RKI nog 19.528 nieuwe gevallen gemeld. Daarmee kwam een einde aan een drie dagen lange daling van de cijfers. Afnames in en na het weekend en toenames naarmate de week vordert, zijn in Duitsland nagenoeg een vast patroon. In totaal zijn bij de oosterburen nu 1.554.920 besmettingen vastgesteld.

In de afgelopen 24 uur overleden in de Bondsrepubliek nog eens 962 personen aan de gevolgen van Covid-19. Dat is een nieuw recordaantal. Het grimmige record kwam vorige week woensdag op 952 te staan. In totaal zijn in Duitsland nu zeker 27.969 personen overleden als gevolg van een coronabesmetting.

Sinds vorige week woensdag is in Duitsland een harde lockdown van kracht. Onder meer veel bedrijven en scholen moeten gesloten blijven tot in januari, kwam bondskanselier Angela Merkel overeen met de deelstaatregeringen.

Welkom bij dit nieuwe liveblog. Het oude liveblog is hier terug te lezen.