Afgelopen zondag vond een eerste geheim gesprek plaats in het Haagse appartement van de herstelde premier Balkenende, waar de geplande ingrepen in VUT, prepensioen en WAO ter sprake kwamen. Aanwezig waren de premier zelf, vice-premier Zalm (Financiën), minister De Geus (Sociale Zaken) en de vakbondsleiders De Waal (FNV) en Terpstra (CNV).

Maandagnacht vond opnieuw in alle stilte een onderhoud plaats tussen het kabinet en de top van de vakbeweging. Daarbij schoof ook nog A. Verhoeven aan, als voorzitter van de wat kleinere vakbond MHP. De overlegpartners kwamen in die zitting al zo ver dat besloten werd tot een technisch overleg op ambtelijk niveau, dat meteen op dinsdag zou worden gehouden.

Dat overleg liep dinsdag echter al na enkele minuten spaak, omdat vice-voorzitter Jongerius van de FNV woedend wegliep. Volgens FNV-voorzitter De Waal was zij boos omdat er pers op de geheime ontmoeting was afgekomen. De Waal en zijn CNV-collega Terpstra suggereerden dinsdagavond dat de werkgevers de media hadden ingeseind.

Het afbreken van het overleg was overigens maar van korte duur. Later op de dag begonnen opnieuw gesprekken „op allerlei niveaus en met allerlei communicatiemiddelen”, aldus betrokkenen. Of de hoofdrolspelers elkaar daarbij ook fysiek hebben ontmoet, is niet bekend. Ook over de exacte inhoud van de besprekingen wilde niemand dinsdagavond iets kwijt.

Kabinet en sociale partners wezen erop dat publiciteit het proces geen goed zou doen. „Een broedende kip moet je niet storen”, aldus vice-premier Zalm.

Belangrijk onderwerp van gesprek is het kabinetsplan om het gebruik van VUT en prepensioen te ontmoedigen. Dat voornemen was de reden voor de breuk tussen kabinet en sociale partners afgelopen voorjaar. Maar ook de WAO is een hoofdpunt bij de onderhandelingen; volgens De Waal zelfs een „sleuteldossier”.

De vakbeweging eist van het kabinet dat het zijn plannen vervangt door het minder vergaande WAO-voorstel van de SER, de Sociaal-Economische Raad. Het kabinet zou bereid zijn de sociale partners tegemoet te komen, als ook zij concessies willen doen, bijvoorbeeld over loonmatiging. Minister Zalm is bereid extra geld beschikbaar te stellen om bonden en werkgevers over de streep te trekken.

Ingewijden gaan ervan uit dat de partijen proberen het deze week eens te worden. De noodzaak tot haast is overigens minder groot sinds de Tweede Kamer besloot de behandeling van het wetsvoorstel over VUT en prepensioen, dat maandag zou plaatsvinden, een week uit te stellen. Het kabinet slaagt er namelijk niet in de schriftelijke vragen van de Kamer over dit wetsontwerp op tijd te beantwoorden.