In juli hadden de 27 EU-landen samen maatregelen getroffen met een waarde van ongeveer 3,5 biljoen euro, ofwel 27 procent van het bruto binnenlands product (bbp), stellen de controleurs. Het leeuwendeel bestond uit liquiditeitssteun voor bedrijven en zelfstandigen, en uit steunprogramma’s voor het behoud van banen. Door deze nationale maatregelen zullen de begrotingstekorten en overheidsschulden van landen echter aanzienlijk toenemen.

De omvang en samenstelling daarvan weerspiegelen bovendien de relatieve rijkdom van de lidstaten en niet de mate waarin zij door de crisis zijn getroffen. Duidelijk is dat landen met al hoge schulden zoals Griekenland, Italië en Spanje, economisch het zwaarst getroffen zijn en dat hun schulden nog verder zullen oplopen.

Het zal bovendien „een uitdaging” zijn om terug te keren naar de huidige begrotingsregels of nieuwe regels te ontwikkelen zonder het herstel na de pandemie of de houdbaarheid van de schuld te belemmeren, stelt de rekenkamer. De EU-begrotingsregels, waarin is afgesproken dat een land een maximaal begrotingstekort van 3 procent van het bbp en een maximale overheidsschuld van 60 procent van het bbp mag hebben, zijn vanwege de coronacrisis opgeschort tot eind 2021. Ook zijn de Europese regels voor staatssteun tijdelijk versoepeld.

De rekenkamer is er ook niet van overtuigd dat de beoogde financiële steunprogramma’s zoals een Europees coronaherstelfonds van bijna 700 miljard euro duurzame groei zullen bevorderen. Ook zullen daardoor de economieën van de lidstaten mogelijk niet naar elkaar toegroeien.