Duitsland zit dit halfjaar de Europese Unie voor, maar manoeuvreert als vanouds behoedzaam in de roerige relatie met Turkije. EU-lidstaten Griekenland en Cyprus hebben het al maanden met Turkije aan de stok over onder andere gasboringen van Turkije in Griekse en Cypriotische wateren. De beide buurlanden vragen de EU om sancties. Ook Frankrijk dringt al langer aan op een hardere opstelling.

„Duitsland heeft zich afgelopen maanden buitengewoon ingespannen om een weg te vinden om een dialoog tussen Turkije en de EU te bewerkstelligen”, zei Maas voor aanvang van de vergadering van EU-buitenlandministers. „Helaas is het er door de spanningen niet van gekomen dat er rechtstreekse gesprekken konden worden begonnen. Er zijn daarentegen veel te veel provocaties geweest.”

De buitenlandministers nemen maandag nog geen besluit over eventuele maatregelen tegen Turkije. Donderdag bespreken de regeringsleiders en staatshoofden van de EU of Turkije de afgelopen maanden beterschap heeft getoond, zoals ze in oktober hebben afgesproken. EU-president Charles Michel waarschuwde vorige week al dat hij daarvan nog niets heeft gezien en dat de EU „alle middelen die haar ter beschikking staat” zo nodig zal inzetten.

Turkije buigt niet voor „dreigementen en chantage”, zei de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, maar drong in dezelfde adem aan op onderhandelingen over een „win-winformule” voor alle kanten. Erdogan sloeg de afgelopen dagen een vriendelijker toon aan en stelde bijvoorbeeld dat de toekomst van zijn land in Europa ligt. Het Turkse onderzoeksschip dat tot woede van Griekenland en Cyprus naar gas zoekt in wateren waar de Grieken en Cyprioten aanspraak op maken, is vorige week ook naar de haven gedirigeerd. Tegelijkertijd maakte Erdogan opnieuw ruzie met de Franse president Emmanuel Macron.