Nog een jaartje, dan wachten Amalia’s eerste verplichtingen
Het einde is in zicht van de tijd dat prinses Amalia haar leven grotendeels achter de schermen leidt. Over precies een jaar wordt ze achttien, en dan wachten de eerste verplichtingen.
Niet dat de prinses, die deze maandag haar zeventiende verjaardag viert, nu een rustig leven heeft. Ze blokt natuurlijk hard voor de eindexamens van het gymnasium volgend jaar mei. En ze bereidt zich voor op het tussenjaar daarna. Amalia gaat eerst „de wijde wereld” verkennen voor ze begint aan een vervolgstudie, vertelde haar vader afgelopen zomer.
Toch kan de toekomstige troonopvolger straks niet meer zo’n ongestoord bestaan leiden als nu. De eerste officiële optredens wachten. Zo is ze naar verwachting vanaf haar achttiende present op Prinsjesdag. Ook neemt de kroonprinses dan zitting in de Raad van State, volgens de Grondwet. Hoewel de voorzittersrol van Willem-Alexander puur symbolisch is, bezocht hij als kroonprins wél geregeld de vergaderingen van het belangrijkste adviesorgaan van de regering.
Op meerderjarige leeftijd moet Amalia elk moment het stokje van haar vader kunnen overnemen, mocht de koning komen te overlijden. Nu zou koningin Máxima in zo’n geval tijdelijk waarnemen als regentes.
Tegenover alle verplichtingen mag best een riant inkomen staan, vindt premier Rutte. En dus kan Amalia vanaf volgend jaar rekenen op een vorstelijk salaris: in december krijgt ze 20.000 euro; het jaar erna in totaal 296.000 euro. Daarbij komt nog een jaarlijkse onkostenvergoeding van 1,3 miljoen voor personeel en materieel.
Agenda
Toen Willem-Alexander op 7 december 2003 met zijn pasgeboren dochter in de armen stond, kreeg hij de vraag al: Wanneer zou hij haar vertellen over haar toekomstige rol? „Vanavond niet”, antwoordde de kersverse vader gevat.
Intussen lijkt Amalia doordrongen van de taak die wacht. Toen ze hoorde dat haar vader koning werd, luidde haar eerste vraag: „Hoeveel jaar ga jij het doen?” Alsof ze alvast een streep wilde zetten in haar agenda, glimlachte Willem-Alexander aan de vooravond van zijn inhuldiging.
„Leer jezelf kennen. Ken je eigen grenzen. Ga eroverheen, maak fouten”, drukt hij Amalia op het hart. „Als je jezelf niet kent, kun je nooit een publiek ambt goed vervullen.” Die gedachte zit ook achter de keuze van het koningspaar om hun dochters buiten de schijnwerpers te laten opgroeien.
Elders in Europa voeren koninklijke kinderen voor hun achttiende vaak al wel publieke taken uit. Van jongs af aan doen Amalia’s leeftijdsgenoten uit België, Noorwegen, Spanje en Zweden werkervaring op.
Ook Willem-Alexanders jeugd was niet zo onbezorgd. Hij was nog maar veertien toen zijn eerste openbare verplichting in de agenda stond: de opening van de Willemsbrug in Rotterdam. Als 16-jarige jongen verving hij zijn zieke vader bij officiële gelegenheden.
Wat er precies achter de paleismuren gebeurt om Amalia voor te bereiden op het koningschap, weten we niet. Dát er iets gebeurt, lijkt evident. Op Koningsdag vorig jaar kon Nederland zien dat de kroonprinses zich diep bewust is van haar toekomst. „Het is af en toe nog even onwerkelijk om me te realiseren dat dit echt mijn leven is”, zei de Prinses van Oranje toen ze voor de camera’s in Amersfoort werd bevraagd. „Ik wil mezelf zo goed mogelijk neerzetten en geen showversie van mezelf.”
Zo wordt heel af en toe ineens een tipje van de sluier opgelicht over wie Nederlands toekomstige koningin is. Op een winterse donderdagmiddag bijvoorbeeld, toen Amalia ineens werd gespot op de publieke tribune van de Tweede Kamer. Doet ze wel vaker uit interesse, zei de Rijksvoorlichtingsdienst.
Springconcours
Afgelopen Koningsdag, door de coronacrisis vanuit Huis ten Bosch, zagen we Amalia videobellen. Zichtbaar zenuwachtig vuurde ze haar vragen af op dressuuramazone Anky van Grunsven.
De prinses, zelf groot paardenliefhebber, doet zo nu en dan mee aan een springconcours. In oktober merkte een regionale journalist haar op bij een Brabantse manege. Haast onopvallend reed ze er rond, tekende de verslaggever op, totdat haar naam werd omgeroepen. „In de ring nummer 35: Amalia van Oranje, met Mojito.”
Nog een jaartje, dan is het gedaan met haar relatief rustige bestaan. Haar leven zal zich richten op haar toekomstige taak als koningin van Nederland. Kan ze er nog onderuit? De Grondwet biedt daarvoor eigenlijk maar één mogelijkheid: trouwen zonder toestemming van het parlement.