In Duitsland worden de coronamaatregelen verlengd tot 10 januari. Onder meer restaurants, musea en theaters blijven gesloten in deze zogenoemde lockdown-light, die inmiddels een maand duurt. Mensen moeten zoveel mogelijk afstand van elkaar houden en mogen maar met een paar anderen samenkomen.

De toestand blijft in principe zoals die nu is, zei bondskanselier Merkel na overleg met de zestien deelstaten. Eerder was al besloten tijdens de feestdagen de beperkingen voor bijeenkomsten iets te versoepelen, waardoor je met tien man bij elkaar mag zijn.

Door de coronacrisis staan lonen in een groot deel van de wereld onder druk. Daarbij raakt de crisis vrouwelijke werknemers harder dan mannelijke. Ook vergroot de economische schok van de pandemie de ongelijkheid tussen hoog- en laagbetaalde werknemers, waarschuwt de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) .

Van alle landen waar de VN-organisatie voor arbeidersbelangen over recente gegevens kon beschikken, was in twee derde sprake van een daling van de lonen of tragere loongroei. Onderzoek in 28 Europese landen wees daarbij uit dat bij vrouwen het gemiddelde salaris met 8,1 procent zou dalen als er geen loonsubsidies zouden zijn. Bij mannen zou dat 5,4 procent zijn.
De laagst betaalde 50 procent van alle werknemers in dezelfde 28 landen zouden er zonder overheidssteun bovendien 17,3 op achteruitgaan in loon. Dat is veel meer dan de gemiddelde afname van 6,5 procent die de ILO berekende.

De ongelijkheid komt vooral doordat vrouwen relatief vaker actief zijn in sectoren die hard getroffen werden door de wereldwijde virusuitbraak, zoals in de horeca. Werknemers met lagere lonen hadden daarnaast vaker te maken met baanverlies of een vermindering van de gewerkte uren dan personeel met hogere posities.

Het gemiddelde loonverlies was het hoogst in Ierland, Portugal en Spanje, met afnames van meer dan 10 procent. Nederland behoort juist tot de landen waar die daling het laagst is. Net zoals in Kroatië, Zweden en Luxemburg gingen de lonen hier met minder dan 3 procent onderuit.
Dat in een derde van alle onderzochte landen de gemiddelde lonen juist harder stegen, komt volgens de ILO door een vertekend beeld. Vooral lager betaalde arbeiders verloren hun baan door de crisis. Mensen met een hoger salaris maakten daardoor een groter deel uit van de mensen die nog wel loon ontvingen, met een hoger gemiddelde als gevolg. Dit gebeurde onder andere in de Verenigde Staten, Frankrijk, Italië, Canada en Brazilië.

In Spanje mogen hooguit tien personen samen zijn met Kerst en oud op nieuw. Dat is de limiet in deze coronatijd.
De Spaanse regering wilde eigenlijk vasthouden aan de huidige regel van maximaal zes personen, die praktisch overal geldt. Volgens gezondheidsdeskundigen is dat een veilig maximum om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Maar sommige regio’s lagen dwars. Catalonië en Madrid bijvoorbeeld pleitten voor een minder strenge limiet van tien personen tijdens de feestdagen.

Dat is nu overeengekomen, aldus de minister van Volksgezondheid.

In Engeland beginnen volgende week de eerste inentingen tegen corona, nu de autoriteiten een vaccin hebben goedgekeurd. De eerste prikken zijn voor 80-plussers, bewoners van verpleeghuizen en hun verzorgers, zei de Britse premier Boris Johnson op een persconferentie.

De regeringsleider sprak over een geweldig moment in de strijd tegen de „onzichtbare vijand”, die van iedereen veel opofferingen eiste. De eerste golf inentingen gaat een paar maanden duren. Daarna zijn andere inwoners aan de beurt. De inenting wordt niet verplicht. Iedereen krijgt twee prikken, de tweede is drie weken na de eerste.

De persconferentie volgde op het nieuws dat het coronavaccin van de Amerikaanse farmaceut Pfizer en de Duitse biotechnoloog BioNTech is goedgekeurd voor gebruik in het Verenigd Koninkrijk.

België wil 5 januari beginnen met inenten tegen het coronavirus. Mits de Europese Unie een vaccin goedkeurt, zegt premier Alexander De Croo.

Er ligt „een concreet plan” op tafel om dinsdag 5 januari te beginnen, zegt de premier. Het is de bedoeling dat „op zeer korte termijn” goed te keuren. De regering buigt zich nog verder over wie als eersten in aanmerking komen voor een vaccin. Eerder al liet zij weten dat bewoners en personeel van oudereninstellingen en ziekenhuispersoneel voorrang moeten krijgen.
België denkt erover de coronatestcentra straks voor de vaccinatiecampagne te gebruiken, schrijft zakenkrant De Tijd. Dat zou logistiek handig zijn.

Ook Nederland wil in de week van 4 januari beginnen met inenten. De Britten gaan volgende week al van start.
België zegt aanspraak te willen maken op 2 miljoen doses van het vaccin van het Amerikaanse Moderna en 5 miljoen van de Amerikaans/Duitse combinatie Pfizer en BioNTech, die grote kans maken snel de zegen te krijgen van de EU.

De reissector wordt onevenredig hard geraakt door de coronacrisis. Het omzetverlies door alle restricties en beperkingen dit jaar tot december ligt op zo’n 84 procent in vergelijking met de eerste elf maanden van vorig jaar. De fors lagere inkomsten hebben ook voor vele ontslagen gezorgd, zo komt naar voren uit een enquête van branchevereniging ANVR.

Reisbureaus, zakenreisagenten en reisorganisaties liggen al ruim negen maanden praktisch volledig stil. Voor volgend jaar wordt door de reisondernemers wel herstel verwacht. Maar de omzet komend jaar zal hoogstens zo’n 55 procent zijn in vergelijking van de situatie van voor de crisis.

„Ondanks de maatregelen die zijn genomen, zoals omscholen personeel, opzeggen van tijdelijke contracten, reorganiseren, en bijna 85 procent die gebruik heeft kunnen maken van de overheidsregelingen, is de verwachting dat eind dit jaar al meer dan 30 procent van het personeel de reissector heeft verlaten”, aldus ANVR-voorzitter Frank Oostdam. Hij denkt dat het eind nog niet in zicht is.

Evengoed wordt met enig vertrouwen vooruit gekeken, ook door de hoop op een vaccin, testen en protocollen en met name ook omdat Nederlanders staan te springen om weer met vakantie te kunnen gaan. Ruim 80 procent van de ondervraagden heeft laten weten voorlopig in bedrijf te kunnen blijven. Maar vier op de tien ondernemers zetten daarbij de kanttekening dat zij, met inzet van eigen vermogen, pensioen- en spaargelden, het nog tot 6 maanden volhouden.

Volgens Oostdam kan de sector alleen met extra steun van de overheid de winter doorkomen. De ANVR pleit vooral voor het niet afbouwen van de NOW-steunregeling. Verder zou de tegemoetkoming in vaste lasten, de TVL-regeling, moeten worden uitgebreid.

De GGD’en in het land gaan er vooralsnog van uit dat ze aan het begin van de zomer zullen beginnen aan de vaccinatie van miljoenen Nederlanders. Het ziet ernaar uit dat zij alleen de mensen die niet tot risicogroepen behoren gaan inenten tegen het coronavirus. Voordat de GGD’en in actie komen, moeten circa 5 miljoen ouderen, mensen met chronische ziekten en zorgmedewerkers worden gevaccineerd. Die groepen wil het kabinet voorrang geven.

Het gaat sowieso nog maanden duren voordat Nederland de miljoenen vaccindoses binnen heeft die nodig zijn om de hele bevolking een beschermende prik tegen corona te geven. Uitgaande van de cijfers van de verst gevorderde vaccinmakers, kunnen in het eerste kwartaal hooguit zo’n 1,5 miljoen Nederlanders worden gevaccineerd.

„Als je kijkt naar de feiten zoals die nu bekend zijn, gaan we ervan uit dat anderen eerst 5 miljoen mensen vaccineren en wij daarna de rest doen”, zegt een woordvoerster van koepelorganisatie GGD GHOR Nederland. Ouderen en chronisch zieken zullen hun vaccinatie bijvoorbeeld bij de huisarts krijgen. Of in het verpleeghuis waar ze wonen.

De koepelorganisatie heeft er „het volste vertrouwen” in dat alle voorbereidingen tegen de zomer zijn afgerond. Als de GGD’en eerder in actie moeten komen, is het „de vraag hoe snel het dan kan”, zegt de woordvoerster. „Dat is afhankelijk van alle randvoorwaarden. Vaccineren is meer dan een prik zetten.”

Twee derde van de leraren in het primair- en voortgezet onderwijs wil dat de komende kerstvakantie met een week wordt verlengd. Van zowel docenten in het basis- als het middelbaar onderwijs vindt 67 procent een kerstvakantie van drie weken een goed plan, meldt EenVandaag op basis van onderzoek onder bijna 750 docenten.

De leraren hopen dat een verlenging van de kerstvakantie de verspreiding van het coronavirus afremt, aldus EenVandaag. Gevreesd wordt dat leerlingen juist tijdens de feestdagen besmet raken. Als de scholen een week langer dicht blijven, zijn de leerlingen in de besmettelijke periode thuis in plaats van op school, zo luidt een van de argumenten. Voor oplopende leerachterstanden wordt door veel docenten niet gevreesd. Liever een langere vakantie, dan dat de scholen weer helemaal dicht moeten.

Ouders van schoolgaande kinderen zijn iets meer verdeeld over het plan. Van de ouders die een of meerdere kinderen op de basisschool hebben, wil 43 procent dat de scholen langer dicht blijven. De helft (50 procent) ziet dat niet zitten. Onder ouders met een of meerdere kinderen in het voortgezet onderwijs is 54 procent het met het plan eens, 39 procent niet. Aan het onderzoek van EenVandaag deden 678 ouders met kinderen op de basisschool en 795 ouders met kinderen op de middelbare school mee.

Minister Arie Slob (Onderwijs) zei vorige week dat hij een langere kerstvakantie „niet zo’n verstandig idee” vindt. Het Outbreak Management Team (OMT), dat het kabinet adviseert over de bestrijding van het coronavirus, noemde eerder een langere kerstvakantie als optie om het aantal coronabesmettingen de komende maand sneller te laten dalen.

De coronamaatregelen gelden niet voor niets. Als er half januari nog beperkende bepalingen gelden voor de horeca moeten de regels nageleefd worden. Handhavers zullen daar dan ook op toezien. Dat zegt de voorzitter van het Veiligheidsberaad Hubert Bruls woensdag in een reactie op de aankondiging van horecabedrijven dat ze op 17 januari de deuren weer gaan openen, ook als dat dan nog niet mag.

„We begrijpen dat de nood hoog is bij veel horecabedrijven”, aldus Bruls, tevens burgemeester van Nijmegen. Horecazaken in zijn stad hebben zich bij de actie aangesloten, net als bedrijven in 49 andere gemeenten en regio’s. „De coronamaatregelen gelden echter voor ons allemaal, individuele burgers en ondernemers, en dus ook horecaondernemers.”

„Het is nog geen januari en we weten dus nog niet welke regels dan gelden”, aldus Bruls. Voor het half januari is zijn er nog momenten waarop het kabinet beslissingen neemt over vervolgstappen, te beginnen met volgende week dinsdag. De opstandige horecaondernemers zijn ervan overtuigd dat hun branche niet het probleem is qua coronabesmettingen. Als ze heropenen, doen ze dat binnen de coronaprotocollen die eerder zijn opgesteld voor de horecabranche.

Verschillende Nederlandse artsen in het Verenigd Koninkrijk bereiden zich voor op een grootschalig vaccinatieprogramma tegen Covid-19. Toezichthouders keurden daar woensdag het vaccin van Pfizer en BioNTech goed. „In de loop van volgende week gaan we de eerste zorgmedewerkers vaccineren”, zegt hoogleraar Marcel Levi, die in Londen de baas van zeven ziekenhuizen is.

Levi legt uit dat het vaccin wat ingewikkeld hanteerbaar is, „omdat het onder hele lage temperaturen wordt opgeslagen”. Daarom gaat het vaccin eerst alleen naar ziekenhuizen. Hij verwacht begin komende week de eerste levering. „Eerst gaan we het zorgpersoneel vaccineren en daar zijn we al helemaal klaar voor.”

Dat het zorgpersoneel voorrang krijgt, is deels uit praktische overweging omdat in eerste instantie alleen vanuit ziekenhuizen gevaccineerd wordt. Ouderen en kwetsbaren zijn als tweede aan de beurt, „maar dat heeft meer voeten in de aarde” volgens Levi. Die doelgroepen kunnen minder gemakkelijk naar een ziekenhuis komen.

De kinder-kno-arts Anne Schilder, verbonden aan het University College in Londen, ziet dat er logistiek al veel voorbereid is. „Ziekenhuizen zijn al erg betrokken geweest bij de vaccinatiestudies. Daardoor is er al een infrastructuur.” Ook zijn de afgelopen maanden vaccinatiecentra ingericht.

Hoewel ziekenhuizen het vaccin eerst krijgen, ontving Marieke van Bussel, huisarts in het noordelijke Cumbria, vanochtend al informatie. „Wij staan als huisartsen klaar om het programma verder uit te rollen wanneer het beschikbaar is.” Van Bussel vindt het goed dat zorgmedewerkers voorrang krijgen, „want als zij gevaccineerd zijn, kunnen zij een veilige zorg verlenen”.

Het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen is woensdag verder gedaald. In totaal behandelen de ziekenhuizen nu 1606 coronapatiënten. Dat zijn er 77 minder dan dinsdag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Op de verpleegafdelingen liggen nu 1131 coronapatiënten, een daling van 74 vergeleken met de dag ervoor. Op de intensivecareafdelingen liggen 475 mensen met Covid-19, 3 minder dan de voorgaande dag.

Door de aanhoudende drukte zijn het afgelopen etmaal 18 patiënten overgebracht naar ziekenhuizen in andere regio’s, waarvan 4 IC-patiënten. In grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag liggen nog altijd veel coronapatiënten in het ziekenhuis.

De gezondheidsautoriteiten in Rusland beginnen volgende week met een massale inentingscampagne tegen Covid-19. President Vladimir Poetin heeft ze woensdag die opdracht gegeven. „Laten we alvast aan de slag gaan”, zei Poetin tegen vicepremier Tatiana Golikova. Leraren en artsen krijgen als eerste een inenting.

De eerste Russische burgers hebben overigens het Spoetnik V-vaccin tegen het coronavirus al toegediend gekregen. Eind vorige maand werden de eerste vaccins afgeleverd bij een ziekenhuis net ten zuiden van Moskou. Het middel stuit op enige scepsis in het westen, maar Moskou claimt dat het net zo effectief is als sommige andere vaccins.

In Rusland zijn bijna 2 miljoen doses van Spoetnik V geproduceerd, zei Poetin. Het land telt ongeveer 145 miljoen inwoners.
Rusland meldde dinsdag een recordaantal coronadoden en -besmettingen. In een etmaal kwamen er 569 sterfgevallen bij, wat het totaal bracht op 40.464.

Coronaminister Hugo de Jonge snapt dat zorgpartijen en vakbonden bezorgd zijn over zijn plan om in de eerste week van januari te beginnen met vaccineren. Maar hij blijft erbij dat die planning haalbaar is. Omdat een aantal dingen nog onzeker zijn, zullen uitvoerende instanties verschillende scenario’s moeten hebben voor het begin van de vaccinatiecampagne, aldus De Jonge.

„Ze hebben een aantal praktische zorgen, dat snap ik”, aldus De Jonge. „Er is al veel voorbereid, maar er moet ook nog veel. Ik heb altijd gezegd dat de uitvoerende partijen wendbaar blijven, omdat we telkens nieuwe informatie krijgen.” Hij hoopt over een week weer meer te kunnen zeggen over de vaccinatieplannen.

„Alles is erop gericht dat we dat klaarspelen”, benadrukt De Jonge over het plan om in de week van 4 januari te beginnen met prikken. Dit is wel afhankelijk van een aantal voorwaarden. Zo moeten vaccins eerst worden goedgekeurd door het Europees Medicijn Agentschap (EMA). Uit die beoordeling moet blijken of het vaccin geschikt is voor de ouderen en risicogroepen die de overheid als eerste wil vaccineren. Ook zijn er nog vraagtekens over de timing van de leveringen van de vaccins en hoe die vervolgens worden verdeeld in Nederland.

Als alles goed gaat komt de EMA eind december nog met een oordeel over het vaccin van Pfizer en BioNTech. Als daaruit blijkt dat de eerste leveringen toch niet naar de ouderen en risicogroepen kunnen, moeten de plannen snel worden omgegooid om in de eerste week van januari de eerste prikken te zetten. „Wás het maar alleen A of B”, zegt de Jonge. „Er zijn veel meer scenario’s. Dat maakt het nou zo moeilijk.”

De opslag van het coronavaccin van Pfizer en BioNTech bij zeer lage temperaturen is alleen nodig als het middel langdurig bewaard moet worden. Na de levering aan locaties voor inenting kan het vaccin vijf dagen in een gewone koelkast worden bewaard op 2 tot 8 graden Celsius. Dat meldde BioNTech tijdens een persconferentie naar aanleiding van de noodgoedkeuring door de Britse toezichthouder.

Commercieel directeur Sean Marett van BioNTech zegt dat het vaccin, met de naam BNT162b2, op dezelfde manier als veel andere vaccins wordt toegediend. „De opslag op min 70 graden is alleen noodzakelijk voor langdurige, maandenlange opslag.”
De opslag bij zeer lage temperaturen kan een obstakel zijn voor de snelle uitvoering van vaccinatieprogramma’s. Onder andere bij Nederlandse huisartsen klonk bezorgdheid, omdat het voor normale huisartsenpraktijken onmogelijk zou zijn vriesfaciliteiten met zulke lage temperaturen te regelen.

Naast de vijf dagen die het vaccin in een normale koelkast kan worden bewaard, blijven de doses ook 15 dagen goed in speciale boxen. Dan is het wel nodig om ijs te verversen. Eenmaal uit de opslag blijft het middel maximaal zes uur goed. Dat komt doordat de doses dan moeten worden aangelengd met vloeistof voor gebruik.

Het coronavaccin van Pfizer en BioNTech is een van de verst gevorderde vaccins tegen de ziekte Covid-19, die door het longvirus wordt veroorzaakt. In het Verenigd Koninkrijk kunnen de vaccins vanaf volgende week worden toegediend nu het vaccin daar is goedgekeurd. De bedrijven verwachten dat het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en de Food and Drug Administration (FDA) medio december een noodvergunning afgeven voor het gebruik van het middel in respectievelijk de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Wat nog onderzocht wordt is hoe lang het middel na de inenting van de twee benodigde doses werkzaam blijft. Vooralsnog hebben onderzoekers van BioNTech alleen nog zicht gehad op de werking gedurende de looptijd van het onderzoek, legde het hoofd medische zaken Özlem Türeci uit.

Ook onderzoekt BioNTech of het vaccin, naast het tegengaan van de ziekte Covid-19 na een coronabesmetting, ook infecties van het virus kan voorkomen. Onderzoeksresultaten moeten daar de komende drie tot zes maanden uitsluitsel over geven, zei topman Ugur Sahin.

Duitsland heeft bewust gekozen voor een langere procedure om Covid-19-vaccins goed te keuren dan het noodproces dat het Verenigd Koninkrijk volgde. Dat is belangrijk om het vertrouwen in vaccins te vergroten, zei minister van Volksgezondheid Jens Spahn van het land woensdag.

De Britse toezichthouder MHRA gaf woensdag al toestemming voor het gebruik van een middel van Pfizer en BioNTech. Het Verenigd Koninkrijk pochte dat het dankzij de brexit sneller mensen kan laten inenten tegen het coronavirus.

„We hebben lidstaten, waaronder Duitsland, die een dergelijke noodvergunning hadden kunnen afgeven als we dat hadden gewild. Maar we besloten dit niet te doen en we kozen voor een gemeenschappelijke Europese aanpak om samen verder te gaan”, zei Jens Spahn op een persconferentie, toen hem werd gevraagd naar de Britse noodprocedure voor het Pfizer-vaccin.
„Het is erg belangrijk dat we dit doen om het vertrouwen in deze autorisatie te helpen bevorderen”, voegde hij eraan toe. Spahn benadrukte dat het er niet om ging „op de een of andere manier de eerste te zijn”.

In de EU zijn aanvragen ingediend voor twee vaccins: een van het in Mainz gevestigde bedrijf BioNTech en zijn Amerikaanse partner Pfizer en een van het Amerikaanse bedrijf Moderna. Het Europees Geneesmiddelenbureau moet de aanvragen onderzoeken en heeft uiterlijk 29 december een resultaat beloofd.

Spahn bevestigde dat de EU bewust bezig is met het voorbereiden van een gezamenlijke aanschaf van vaccins voor alle 27 lidstaten. Dit is belangrijk in termen van Europese solidariteit. Bovendien wedt men niet alleen „op een paard”, maar op meerdere vaccinkandidaten, zei hij.

De minister merkte ook op dat de Britten een vaccin hebben goedgekeurd van het in de EU gevestigde BioNTech. „Het feit dat dit EU-product zo goed is dat Groot-Brittannië het zo snel goedkeurde, laat zien dat het in deze crisis het beste is om op Europees niveau en internationaal samen te werken.”

Reizen binnen de EU is niet gevaarlijker dan in eigen land blijven. Om de kerstdrukte in goede banen te leiden, is het wel raadzaam dat lidstaten de lokale coronaregels duidelijk aan toeristen uitdragen en dat de lidstaten hun wintersportbeleid onderling afstemmen, stelt de Europese Commissie. Voor reizigers die vliegen tussen EU-landen in dezelfde epidemiologische situatie is testen of in quarantaine plaatsen bij aankomst niet nodig, aldus het dagelijks EU-bestuur.

De commissie wijst erop dat „reizen op zich een risicofactor is”. Maar gezien de algemene verspreiding van het coronavirus in de hele EU is reizen naar een andere lidstaat niet per se een extra risico. Wie per vliegtuig gaat loopt bovendien niet automatisch meer kans op een infectie. Volgens het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC, het Europese RIVM) en het EU-agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (EASA) ligt het aantal nieuwe infecties bij reizigers per vliegtuig minder hoog dan onder de bevolking in het algemeen.

Voorwaarden om te mogen vliegen, zoals een negatieve test voor vertrek, en mondkapjes dragen op vliegveld en in het toestel, minimaliseren de waarschijnlijkheid van besmetting tijdens de vlucht, stellen de twee organisaties in een nieuwe aanbeveling. Daarom moeten vliegtuigpassagiers niet automatisch als hoog risico voor de verspreiding van het coronavirus worden behandeld en zijn tests en in quarantaine plaatsen bij aankomst niet aan te raden.

De organisaties baseren zich op de nieuwste wetenschap, zegt de commissie. EU-commissaris Stella Kyriakides (Volksgezondheid) verwelkomt de aanbevelingen. „We hebben een gecoördineerde aanpak nodig in Europa om zeker te zijn dat reizen veilig is.”

De Britse regering heeft gejubeld dat het dankzij de brexit sneller mensen kan laten vaccineren tegen het coronavaccin. De Britse toezichthouder MHRA heeft al toestemming gegeven voor het gebruik van een middel van Pfizer en BioNTech, terwijl een oordeel van de Europese medicijnwaakhond EMA nog op zich laat wachten.

„We maakten eerder dit jaar nog deel uit van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), maar dankzij de brexit hebben we een besluit kunnen nemen op basis van de Britse toezichthouder. Die is van wereldklasse”, zei minister van Volksgezondheid Matt Hancock tegen Times radio. „We hoeven nu niet het tempo aan te houden van de Europeanen, die iets trager gaan.”
Het Verenigd Koninkrijk verliet de Europese Unie eerder dit jaar. Het Europees Geneesmiddelenbureau was voorheen gevestigd in Londen, maar is nu verhuisd naar Amsterdam.

Het aantal nieuwe coronabesmettingen blijft flink schommelen. De afgelopen 24 uur zijn beduidend meer positieve coronatesten geregistreerd dan een dag eerder. Tussen dinsdag- en woensdagochtend heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 4942 meldingen gekregen. Een dag eerder noteerde het instituut 4063 besmettingen en dat waren er juist weer fors minder dan maandag.

Het aantal van dinsdag is iets bijgesteld, in eerste instantie had het RIVM tien meldingen meer genoteerd.
Op maandag meldde het instituut iets meer dan 4600 gevallen, zondag bijna 5600. Het aantal meldingen schommelt de laatste weken voortdurend. Veel lijn lijkt er niet meer in te zitten. Het RIVM en de GGD hebben daar geen duidelijke verklaring voor.

Het aantal coronagerelateerde sterfgevallen steeg met 66. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen afgelopen etmaal zijn overleden, registraties kunnen enige tijd duren. Het RIVM meldde dinsdag het overlijden van 62 coronapatiënten.

De GGD is klaar voor het massaal vaccineren van de bevolking tegen het coronavirus zodra dat nodig is, dat zegt een woordvoerster van de GGD in een interview met de NOS.

Het vinden van voldoende personeel om te gaan prikken noemt de organisatie „waarschijnlijk geen probleem”. De GGD zegt bij de voorbereidingen met verschillende scenario’s te werken, afhankelijk van de hoeveelheid vaccins die beschikbaar komt. In het huidige scenario gaat de GGD ervan uit dat het vaccineren van niet-risicogroepen in augustus start. Tot die tijd denkt de GGD dat vooral de huisartsen aan het werk moeten om risicogroepen in te enten, aldus de gezondheidsdienst tegen de NOS.

Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) liet eerder weten dat in de eerste week van januari de eerste mensen mogelijk worden ingeënt tegen het coronavirus.

De GGD zegt rond 4 januari „binnen een paar dagen” klaar te zijn om te starten met het inenten van groepen als blijkt dat de bijna 1 miljoen vaccins die mogelijk beschikbaar komen, niet geschikt zijn voor de risicogroepen. De GGD zou dan al direct aan zet zijn.

Het voorbereiden zit hem bij de GGD nu vooral in het maken van plannen, gesprekken voeren met uitzendbureaus en het voorbereiden van de ICT. „Je kan niet alleen maar tenten neerzetten en 10.000 man aannemen. Dat is niet hoe je goed bent voorbereid. Je wilt ook niet honderd dingen voorbereiden waar je niets aan hebt”, zegt de GGD-zegsvrouw tegen de NOS.
Hoeveel mensen er nodig zijn voor de massavaccinatie is nog niet bekend, maar vermoedelijk gaat het om duizenden. „Bij een eerdere massa-vaccinatie op meningokokken hebben we 3 miljoen prikken gezet met 7000 mensen op 200 locaties”, aldus de woordvoerster van de koepelorganisatie.

Horecabedrijven in vijftig steden en regio’s in het land gaan op 17 januari weer open, zelfs als dat niet mag. De ondernemers zeggen het vertrouwen in het kabinet op. Zij zeggen niet anders te kunnen dan ongehoorzaam te zijn omdat ze op omvallen staan en steun vanuit de overheid uitblijft. Onder meer in Breda, Maastricht, Eindhoven, Leiden, Leeuwarden, Arnhem, Nijmegen en Alkmaar hebben horecabedrijven zich bij de actie aangesloten.
Het gaat om ondernemers in vijftig lokale afdelingen van Koninklijke Horeca Nederland (KHN), maar de landelijke organisatie staat er niet achter.

De politie let dit jaar extra scherp op de handel in illegaal vuurwerk, mede vanwege het landelijke vuurwerkverbod dat is afgekondigd vanwege de coronacrisis. Zo worden sociale mediakanalen voortdurend in de gaten gehouden. Ook advertenties op Marktplaats worden doorzocht, terwijl er met name in de grensstreek meer steekproefsgewijze controles dan anders worden gehouden. De politie heeft daar extra capaciteit voor.

In 2019 is in totaal 61.429 kilo illegaal vuurwerk onderschept. De politie trof toen de grootste hoeveelheid illegale knallers aan in de week tussen kerst en de jaarwisseling.

Er ligt „een concreet plan” op tafel om dinsdag 5 januari te beginnen, zegt de premier. De regering buigt zich nog verder over wie als eersten in aanmerking komen voor een vaccin.

CoronaMelder communiceert op die manier met de apps uit Duitsland, Denemarken, Ierland, Italië, Kroatië, Letland en Spanje. De app in België sluit hierop naar verwachting in december aan, meldt het ministerie van Volksgezondheid. Later zullen ook de andere EU-landen zich bij deze Europese samenwerking aansluiten. De beoogde samenwerking van de verschillende applicaties werd al eerder aangekondigd.

De corona-apps in de EU kunnen alleen met elkaar communiceren als zij voldoen aan de dezelfde privacy-eisen als in Nederland, aldus VWS. De CoronaMelder wisselt volgens het ministerie alleen gegevens uit die noodzakelijk zijn voor de samenwerking. De apps in de verschillende landen kunnen niet aangeven wie of waar je bent.
De corona-app is in Nederland inmiddels door ruim 4 miljoen mensen gedownload.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) reageert kritisch op de snelle goedkeuring van een eerste coronavaccin door het Verenigd Koninkrijk. Het EMA, dat beoordeelt of vaccins veilig en werkzaam zijn, vindt dat de eigen procedure meer op zijn plaats is dan de noodprocedure die de Britse medicijnautoriteit MHRA heeft gevolgd. Het Europese agentschap zou bijvoorbeeld meer controles uitvoeren.

Het Verenigd Koninkrijk heeft als eerste westers land een coronavaccin goedgekeurd. De Britse medicijnautoriteit herkent zich niet in kritiek op de snelheid waarmee het middel van Pfizer en BioNTech is beoordeeld. Alle normen die ook in de Europese Unie gelden zijn gehanteerd, zegt de leiding. Het Britse vertrek uit de EU heeft volgens het MHRA geen rol gespeeld in de snelheid of zorgvuldigheid van de beoordeling.

Net als het EMA is het MHRA al tijdens de onderzoeksfase begonnen met de beoordeling van het vaccin. Bij zo’n zogeheten ‘rolling review’ beoordelen de toezichthouders de gang van zaken tijdens de eerste twee onderzoeksfases alvast, terwijl de cruciale derde fase nog gaande is. Tijdens die laatste fase worden grote groepen proefpersonen gevaccineerd en moet blijken of het vaccin effectief is.

Maandag werd bekend dat het coronavaccin van de Amerikaanse farmaceut Pfizer en de Duitse biotechnoloog BioNTech is goedgekeurd voor gebruik in het Verenigd Koninkrijk. Daar krijgen de eerste mensen het vaccin vanaf volgende week. Het Verenigd Koninkrijk is daarmee het eerste land in de wereld dat groen licht geeft voor gebruik van dat vaccin.

Vakcentrale CNV stelde eerder op de dag dat de vaccinatieplannen in Nederland onvoldoende zijn. De organisatie wil dat er snel een grootschalig vaccinatieplan komt. „Het inenten van miljoenen mensen is een immense, ongekende operatie zoals nooit eerder vertoond in Nederland. Het kabinetsplan sorteert daar echter nauwelijks op voor”, stelt CNV.

Stevens sprak over een belangrijke stap in de strijd tegen het virus en zei dat de komende maanden in het hele land mensen moeten worden ingeënt. In het Verenigd Koninkrijk gaan regionale overheden in onder meer Wales en Schotland zelf over hun gezondheidsbeleid. Hoeveel vaccins worden toegewezen aan de regio’s, is volgens Britse media afhankelijk van het aantal inwoners.

Minister van Volksgezondheid Matt Hancock zei volgens de BBC dat er meerdere manieren zijn om mensen in te enten. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren bij speciaal opgezette vaccinatiecentra en in ziekenhuizen. De minister ziet ook een rol voor huisartsen en apothekers. Het is voor hen wel lastig dat het vaccin van Pfizer en BioNTech op een temperatuur van min 70 graden moet worden opgeslagen.

Hancock zegt dat andere door het Verenigd Koninkrijk bestelde vaccins, zoals die van AstraZeneca, geschikter zijn om door huisartsen te laten toedienen. Die hoeven niet op zulke lage temperaturen te worden opgeslagen.

Dat stelt de werkgroep Sociale Impact van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), die woensdag met een lijst komt van jongerenactiviteiten die gemeenten organiseren. De 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen hadden daarom gevraagd, omdat elke gemeente zoekt naar mogelijkheden om de jeugd wat meer ruimte te geven, zeker in deze laatste maand van het jaar. Tot nu toe ontbrak een overzicht van wat er al is bedacht om de decembermaand voor jongeren wat leuker te maken. Het is de bedoeling dat gemeentes die iets gaan doen de lijst nog aanvullen.

Volgens werkgroepvoorzitter Paul Depla, burgemeester van Breda, brengen jongeren nu een groot offer terwijl ze weinig medisch risico lopen. „Dat moeten we niet onderschatten. We moeten voorkomen dat deze tijd blijvende sporen trekt in het vertrouwen van jongeren in zichzelf, in hun omgeving en in de overheid. Daarom is op korte termijn actie nodig.”

Breda zelf laat de jeugd lasergamen in het Stadskantoor en organiseert gametoernooien in de bioscoop. Raalte biedt de jeugd een onlinebingo met borrelpakket, terwijl jongeren in Venray zelf een Selfiemuseum hebben gebouwd in een leegstaand pand. Den Haag laat jongeren documentaires maken en in Amsterdam kunnen kinderen cultuuronderwijs volgen in de vakantie.

Van de 16.000 misdrijfzaken die in maart, april en mei noodgedwongen moesten worden uitgesteld vanwege de coronacrisis, is inmiddels ruim 40 procent afgehandeld. De Raad voor de rechtspraak verwacht dat de corona-achterstand in het strafrecht eind 2021 volledig is weggewerkt.

Door de uitbraak van het coronavirus moesten tussen 17 maart en 11 mei veel zittingen worden uitgesteld. Het Openbaar Ministerie (OM) en de rechtspraak kwamen in de zomer met een plan van aanpak om de achterstanden weg te werken. Dat gebeurde onder meer door het houden van avondzittingen en het behandelen van meer zaken door één in plaats van drie rechters. Verder werken ongeveer zestig rechters van 70 jaar en ouder door na hun pensioen om te helpen met het behandelen van zaken.

„Het is voor mensen die bij een rechtszaak betrokken zijn belangrijk om zo snel mogelijk duidelijkheid te hebben in de vorm van een vonnis. Een rechterlijke uitspraak zorgt ervoor dat verdachten, slachtoffers en nabestaanden weten waar ze aan toe zijn”, zegt Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak. „Voor veel van hen is dit een voorwaarde om weer verder te kunnen met hun leven.”

Het aantal positieve tests op corona is de afgelopen week verder gedaald. De ziekenhuisbezetting door coronapatiënten nam in totaal met 8,5 procent af.

Lees ook

Aantal coronagevallen daalt langzaam verder

Castex zei te denken aan extra grenscontroles, coronatests en de verplichting voor Fransen die in het buitenland hebben geskied een week thuis te blijven na terugkeer. Volgens de premier is de sluiting van de Franse wintersport om verspreiding van het virus terug te dringen, als skiërs de grens over gaan, ondermijnen ze dat.

Het vaccin zal vanaf volgende week in het Verenigd Koninkrijk beschikbaar komen. „Het is de bescherming van vaccins die ons uiteindelijk in staat zullen stellen onze levens terug te krijgen en de economie weer op gang te brengen.”

Chris Whitty, de topadviseur van de Britse regering voor medische zaken, zei dat het tot de lente zal duren om de kwetsbare bevolking die de inenting wil krijgen volledig te vaccineren.

Het aantal ontslagaanvragen is in oktober meer dan verdubbeld ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar. Dat bevestigt uitkeringsinstantie UWV.

Werkgevers vroegen voor ruim 4600 vaste werknemers gedwongen ontslag aan bij het UWV. In september waren dat er nog 2100. Volgens Sjef Roovers, manager arbeidsjuridische dienstverlening bij het UWV, is de toename te verklaren door het aflopen van het tweede steunpakket van het kabinet voor bedrijven die kampen met omzetverlies door de coronacrisis.

Bijna een derde van de ontslagaanvragen komt uit Amsterdam sinds de uitbraak van het coronavirus. De meeste aanvragen komen uit de horeca, met bijna 11 procent van het totaal. Ook in de detailhandel (9 procent) vallen veel ontslagen.

De Leidse politie heeft in de nacht van dinsdag op woensdag twee feestjes beëindigd waar de coronaregels niet werden nageleefd. Op Twitter meldt de politie dat er letterlijk schouder aan schouder werd gefeest.

Volgens de agenten waren er in veel te kleine ruimtes te veel aanwezigen. Op een foto die de politie heeft bijgevoegd, staan elf personen van wie het gezicht is geblurd in een kleine ruimte dicht bij elkaar. Alle feestgangers zijn bekeurd wegens het niet houden van 1,5 meter afstand. Ook is iedereen direct weggestuurd.

„Jongeren zijn de vergeten groep van de coronacrisis”, zegt de Bredase burgemeester Paul Depla in de Volkskrant. „Ze zitten in een fase van de wereld ontdekken, verliefd worden, nieuwe mensen ontmoeten. Maar dat wordt allemaal gedwarsboomd door de coronacrisis.” Gemeenten moeten meer voor hen doen, vindt hij.

Depla is voorzitter van een werkgroep binnen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten die de sociale gevolgen van Covid-19 voor jongeren in beeld heeft gebracht. Woensdag presenteert deze VNG-werkgroep haar bevindingen. „Het offer dat zij brengen is groot, terwijl het medische risico dat ze lopen klein is. En dan zijn ze ook nog eens de kop van Jut: het enige dat wij als ouderen doen, is boos worden omdat ze zich niet aan de coronaregels houden.”

Dinsdag waren dat er nog rond de 13.500 en maandag rond de 11.000. In totaal is het coronavirus in Duitsland nu bij 1.084.743 personen vastgesteld. Het aantal doden steeg in het laatste etmaal met nog eens 487 sterfgevallen. Het longvirus is in totaal 17.123 personen in Duitsland fataal geworden.

Ruim de helft van de facturen in Nederland wordt te laat betaald sinds de uitbraak van het coronavirus. Daarbij is het aantal dagen dat een vordering openstaat in Nederland het sterkst gestegen vergeleken met andere landen. Dat meldt kredietverzekeraar Atradius op basis van onderzoek onder ruim 2600 Europese bedrijven.

Zo’n 56 procent van de facturen in Nederland is sinds het begin van de pandemie achterstallig terwijl dat voor de crisis 32 procent was. Nederlandse respondenten gaven aan dat ze gemiddeld 25 dagen langer moesten wachten voordat facturen werden betaald. Ondanks die stijging is bijna de helft van de bedrijven bereid klanten langere betalingstermijnen te verlenen dan voor de coronapandemie, gemiddeld tot twintig dagen langer.

„Het is opvallend dat ondernemers ervoor kiezen hun betaaltermijn te verruimen, terwijl er wetgeving op komst is om deze juist in te korten”, zegt Edwin Kuhlman van Atradius Nederland. „Door meer handelskrediet aan te bieden hopen bedrijven hun concurrentievermogen te vergroten en de verkoop te stimuleren”, aldus Atradius. Om liquiditeitsproblemen te voorkomen stelt 40 procent van de Nederlandse bedrijven betalingen aan eigen leveranciers uit.

Bijna de helft van de Nederlandse bedrijven verwacht dat de kredietwaardigheid van klanten in 2021 zal verbeteren. Twee van de drie Nederlandse respondenten verwachten dat de Nederlandse economie volgend jaar herstelt.

De bond vindt dat Nederland een voorbeeld aan Duitsland moet nemen. „Momenteel bouwt Duitsland zijn teststraten om tot vaccinatiestraten. Over twee weken staat daar alles klaar. Nederland wacht rustig af tot het vaccin kant en klaar wordt afgeleverd. Om pas dan te kijken hoe de implementatie verloopt. Pure tijdverspilling. Als we zo doorgaan, duurt het nog een jaar voordat iedereen is ingeënt”, aldus de voorzitter.

Het CNV vreest in dat geval een grotere economische schade en het risico dat Nederland in een derde coronagolf terechtkomt. Het kabinet moet daarom haast maken met het ombouwen van teststraten naar vaccinatiestraten. Prioriteit heeft ook het spoedig inenten van miljoenen werkenden, zodat iedereen weer vol aan de slag kan. Ook moet de bedrijfsarts een belangrijke rol spelen bij het vaccineren van werkenden.

Fortuin: „Het kabinet investeert miljarden in het derde steunpakket voor bedrijven. Maar dit is dweilen met de kraan open, als er geen grootschalig vaccinatieplan komt. Het kabinet moet vijf stappen vooruit gaan denken, in plaats van één stap, zoals nu. We blijven hiermee achter de feiten aanlopen. Het is alle hens aan dek om Nederland uit de coronagreep te halen.”

Welkom bij dit nieuwe liveblog. Lees het liveblog van gisteren hier terug.