Massa krachtige explosieven in Irak ’verdwenen’
In Irak zijn bijna 380 ton krachtige explosieven verdwenen van het complex al-Qaqaa, dat de Amerikanen werden geacht te bewaken. Dat heeft het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) maandag bevestigd.
Volgens The New York Times heeft de Iraakse interim-regering de vermissing eerder deze maand bij het IAEA gemeld. Het agentschap vreest dat de springstoffen „in verkeerde handen” zijn terechtgekomen. Tot de invasie in maart 2003 beheerde het IAEA het voormalige militaire complex ten zuiden van Bagdad, maar de medewerkers van de VN-organisatie verlieten Irak voor de invasie begon.
Met de krachtige explosieven RDX (rapid detonation explosive) en HMX (high melting point explosive) kunnen grote gebouwen worden opgeblazen en raketten worden geproduceerd, maar ook nucleaire wapens tot ontploffing worden gebracht. Daarom beheerde het IAEA de explosieven. Het agentschap zou er al voor de invasie bij de Verenigde Staten op hebben aangedrongen „de grootste vindplaats van explosieven in de moderne geschiedenis” tegen terroristen te beschermen.
Een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris zei tegen CNN dat niet eerder ruchtbaarheid aan de verdwijning was gegeven, omdat inlichtingendiensten niet willen dat zulke informatie bij de vijand terechtkomt. Ook gaf de functionaris toe dat het bericht de regering slecht van pas kwam, ruim een week voor de presidentsverkiezingen.
De Democratische presidentskandidaat John Kerry liet de kans dan ook niet onbenut om felle kritiek te uiten op de huidige president George Bush en diens Irak-beleid. Hij zei dat de Republikeinse president het niet verdient opperbevelhebber te zijn. „Dit is een van de grote blunders met betrekking tot Irak en een van de grootste blunders van deze regering. De ongelooflijke incompetentie van deze president en deze regering heeft onze troepen in gevaar gebracht en dit land in nog groter gevaar”, aldus Kerry.
The New York Times citeerde functionarissen van het Witte Huis en het Pentagon, die toegaven dat de explosieven kort na de invasie in maart 2003 van het al-Qaqaa-complex waren verdwenen. Woordvoerster Melissa Fleming van het IAEA zei tegen CNN niet te weten of een gedeelte ervan al voor aanslagen is gebruikt.
Ook maandag zijn in Irak weer tal van bomaanslagen gepleegd. Drie Iraakse burgers en een Amerikaanse militair kwamen om het leven door een tweetal aanslagen in Bagdad. In totaal raakten daardoor zeker 21 mensen gewond.
Elders in Bagdad kostte een bomaanslag op een Australisch konvooi drie burgers het leven. Zestien mensen raakten gewond, onder wie drie Australische militairen. Het was de eerste directe aanval op Australiërs in Irak, waar enkele honderden Australische militairen actief zijn. Ook een militair uit Estland is gesneuveld. Hij kwam om toen in de hoofdstad een bom ontplofte onder een militaire vrachtwagen. Estland heeft 45 militairen in Irak.
Een Amerikaans konvooi was doelwit van een aanslag in het westen van de hoofdstad. Die kostte een Amerikaanse militair het leven en verwondde er vijf. Ook elders in Bagdad en in Ramadi waren er aanslagen op Amerikanen, maar die maakten geen slachtoffers.
In de noordelijke stad Mosul ontploften maandag twee autobommen bij een regionaal regeringsgebouw. De dubbele aanslag was gericht tegen de gouverneur en andere functionarissen. Er vielen drie doden en een zwaargewonde. Volgens het Amerikaanse leger zijn alleen de daders zelf slachtoffer van de aanslag geworden.