„Blijf uit de buurt van de Groenlandse walvis”
De Groenlandse walvis die maandagavond bij Vlissingen werd gespot, is de weg kwijt. Normaalgesproken bivakkeert het kolossale dier in het ijskoude Noordpoolwater, zegt Jaap van der Hiele, coördinator van de Eerste Hulp Bij Zeezoogdieren in Zuidwest Nederland.
Wilma Bronke had maandagavond een primeur toen ze vanaf de Vlissingse boulevard beelden van de Groenlandse walvis maakte. Dit zeezoogdier is nog niet eerder in Nederland gesignaleerd. Vorige week werd hij ook voor de kust van België gezien, weet Van der Hiele.
Hoe stel je vast om welke walvissoort het gaat? Van der Hiele: „Kenners zien dit onder meer aan de pluim die uit het spuitgat komt. Bij de Groenlandse walvis is deze V-vormig, terwijl een potvis onder een hoek van 45 graden blaast.” Andere kenmerken zijn onder andere de contouren van een walvis, de aan- of afwezigheid van een rugvin en de ligging in het water.
Hoe de circa 20 meter lange Groenlandse walvis zo ver van huis raakte, valt moeilijk te zeggen. „Mogelijk raakte hij de weg kwijt tijdens de zoektocht naar voedsel. Toch denk ik eerder dat er het nodige mis is met het Noordpoolgebied. Zo strandde er afgelopen jaar in België een narwal, een dier dat ook in de Noordelijke IJszee thuishoort.”
Van het Hiele kan weinig anders doen dan de Groenlandse walvis in de gaten houden als het dier weer op zou duiken. „We proberen met partijen als Rijkswaterstaat en KNRM te voorkomen dat zo’n dier op de kust terecht komt.”
Dat is maatwerk. In het verleden strandde er een aantal keren bijna een potvis in de Westerschelde. „Zo’n dier heeft sturing nodig door in linie achter de potvis te varen. Het lukte gelukkig om deze potvissen naar open water te drijven.” Bij een bultrug en Groenlandse walvis moet je zo’n actie niet ondernemen, omdat deze dieren uit zichzelf naar de Noordzee zwemmen.
Voor zover Van der Hiele weet is de Groenlandse walvis dinsdag niet meer gesignaleerd. Mensen die de Groenlandse walvis zien, moeten SOS Dolfijn bellen en foto’s of een filmpje proberen te maken, zegt de coördinator. „Laat niemand het dier benaderen, want het leeft normaalgesproken ook in ondiepe wateren. Als mensen dichterbij komen, zou de walvis juist kunnen stranden.”